Αθήνα, 03/11/2022
Αριθμ. Πρωτ. 514737

Σχετ: 1. Οι υπ αριθμ. 10/2020 και 27/2017εγκύκλιοι e-Ε.Φ.ΚΑ.
2. Η υπ' αριθμ. Φ.10043/οικ.14224/430/31.3.2017 ερμηνευτική εγκύκλιος της Γ.Γ.Κ.Α

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 23 παρ. 1, 2 και 3 του Ν. 4892/2022 (ΦΕΚ 28/τ.Α/22-02-22) «Εκσυγχρονισμός του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες επείγουσες διατάξεις», με τις οποίες θεσπίζεται η δυνατότητα στους «παλαιούς» ασφαλισμένους που υπάγονταν λόγω ιδιότητας σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς για την ίδια απασχόληση, να επιλέξουν ως φορέα υποχρεωτικής ασφάλισης για Κύρια Σύνταξη, ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορέα, και σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 23 παρ. 1 του Ν. 4892/2022 ορίζεται ότι: 

1. Στην παρ. 1 του άρθρου 17 του Ν.4387/2016 (Α' 85), περί παράλληλης ασφάλισης, επέρχονται οι εξής τροποποιήσεις: α) τροποποιείται το πρώτο εδάφιο, ώστε να αναφέρεται σε πρώην φορείς ή τομείς ασφάλισης που εντάχθηκαν στον Ηλεκτρονικό Εθνικό φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), β) καταργείται το δεύτερο εδάφιο και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:

«1. Ασφαλισμένοι ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην ασφάλιση, για τους οποίους προκύπτει βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων, όπως ίσχυαν έως την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεωτική ασφάλιση σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς ή τομείς ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α., καταβάλλουν για κάθε αναληφθείσα επαγγελματική δραστηριότητα τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές καθορίζονται από τον παρόντα νόμο.»

Με τις διατάξεις της παρ.2 του ίδιου άρθρου του Ν. 4892/2022 ορίζεται ότι:

2. Η παρ.2 το άρθρου 17 του Ν.4387/2016, τροποποιείται, ώστε να αναφέρεται σε πρώην φορείς ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και διαμορφώνεται ως εξής:

«2. Ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, για τους οποίους προέκυπτε βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων κάθε ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορέα, όπως ίσχυαν έως την έναρξή ισχύος του παρόντος, υποχρεωτική υπαγωγή λόγω ιδιότητας σε δύο ή περισσότερους πρώην φορείς για την ίδια απασχόληση, καταβάλλουν τις προβλεπόμενες στο άρθρο 5 παρ. 1 του παρόντος ασφαλιστικές εισφορές.»

Επίσης, με τις διατάξεις της παρ.3 του ίδιου άρθρου του Ν. 4892/2022 ορίζεται ότι: «Η παρ.3 του άρθρου 17 του Ν. 4387/2016 αντικαθίσταται ως εξής:

3. Τα πρόσωπα της παρ.2 «παλαιοί» ασφαλισμένοι κατά την έννοια του Ν.2084/1992 (Α 165), για τους οποίους υπολογίζονταν και καταβάλλονταν εισφορές σε δύο ή περισσότερους ενταχθέντες στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορείς, τομείς, κλάδους ή λογαριασμούς έως 31.12.2016, υποβάλλουν στον e-Ε.Φ.Κ.Α., μέχρι τις 31.12.2022, δήλωση επιλογής φορέα και καταβολής εισφορών, την οποία κοινοποιούν στον εργοδότη τους και με την οποία: α) Επιλέγουν τον ενταχθέντα στον e- Ε. Φ.Κ.Α. πρώην φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό, στην ασφάλιση του οποίου προσμετράται ο χρόνος ασφάλισής τους υποχρεωτικά από 1ης.1.2017 και εφεξής. Αν δεν υποβληθεί δήλωση επιλογής εντός της ανωτέρω αποκλειστικής προθεσμίας, θεωρείται ότι ο ασφαλισμένος επέλεξε να συνεχίσει την ασφάλισή του στον φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό, ο οποίος δηλώθηκε στην τελευταία Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α. Π.Δ.) πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης επιλογής ενταχθέντα στον e- Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορέα, τομέα, κλάδου ή λογαριασμού. Η επιλογή ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην φορέα, τομέα, κλάδου ή λογαριασμού δεν δημιουργεί υποχρέωση επιπλέον καταβολής ή επιστροφής ασφαλιστικών εισφορών για το διάστημα μέχρι την υποβολή της δήλωσης επιλογής. Από τον επόμενο της δήλωσης επιλογής μήνα, ο εργοδότης υποχρεούται να ασφαλίζει τον μισθωτό ή έμμισθο σύμφωνα με τη δήλωσή του. Η περ. α) ισχύει και για εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης. β) Επιλέγουν αν θα συνεχίσουν προαιρετικά να καταβάλουν εισφορές και στον δεύτερο πρώην φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό, στον οποίο υπάγονται, καταβάλλοντας οι ίδιοι επί των αποδοχών τους το συνολικό ποσοστό εισφοράς εργοδότη και ασφαλισμένου. Η προαιρετική ασφάλιση με βάση την περ. β) πραγματοποιείται άπαξ, εκκινεί αναδρομικά από 1ης 1. 2017 ή από τη στιγμή της δήλωσης καταβολής εισφορών, σύμφωνα με την επιλογή του ασφαλισμένου, και από την έναρξή της διέπεται από τους κανόνες της υποχρεωτικής ασφάλισης.

Η παρούσα παράγραφος εφαρμόζεται και σε παλαιούς ασφαλισμένους που διορίστηκαν στο Δημόσιο από την 1η .1.1993 και εφεξής και κατέβαλλαν μέχρι 31.12.2016 δεύτερη εισφορά, κατ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 17 του Ν.2084/1992»

2. ΓΕΝΙΚΑ

Με τις ανωτέρω κοινοποιούμενες διατάξεις του Ν. 4892/2022, τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.4387/2016 (Α 85), αναφορικά με την ασφάλιση προσώπων που απασχολούνται στο Δημόσιο Τομέα με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου και για τους οποίους υπήρχε υποχρέωση ασφάλισης υπέρ κύριας σύνταξης, για την ίδια απασχόληση, σε δύο πρώην Φορείς, Τομείς, Κλάδους και Λογαριασμούς Ασφάλισης (κλαδικά Ταμεία) που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α.

Όπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του άρθρου 20 του Ν.4488/2017 (Α 137) αποσυνδέθηκε η υπαγωγή στην ασφάλιση ορισμένων κατηγοριών ασφαλισμένων από την ιδιότητά τους (π.χ. δικηγόρων από την εγγραφή τους στους Δικηγορικούς Συλλόγους, ή Μηχανικών από την εγγραφή τους στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας). Από την 1/1/2017 οι ανωτέρω υπάγονται στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. ως μη μισθωτοί κατά την έννοια του άρθρου 39 του Ν.4387/2016, εφόσον προβούν σε έναρξη άσκησης του επαγγέλματος στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. και ως έμμισθοι ή μισθωτοί, αντίστοιχα, κατά την έννοια του άρθρου 38 του Ν.4387/2016, εφόσον απασχοληθούν σε συγκεκριμένο εντολέα ή εργοδότη αντίστοιχα.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.4387/2016 καθώς και του άρθρου 32 του ν.4670/2020, στην περίπτωση «παλαιών» ασφαλισμένων, οι οποίοι υποχρεωτικά υπάγονταν σε πλείονες πρώην Φορείς για την αυτή ιδιότητα, και κατέβαλλαν δύο εισφορές, παρότι ασκούσαν πραγματικά μία απασχόληση, δημιουργώντας χρόνο παράλληλης ασφάλισης μέχρι την 31/12/2016, (π.χ. μηχανικός του Δημοσίου που υπαγόταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Δημοσίου και του ΕΤΑΑ- ΤΣΜΕΔΕ ή ιατρός του ΕΣΥ που υπαγόταν υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Δημοσίου και του ΕΤΑΑ-ΤΣΑΥ) είχαν τη δυνατότητα προαιρετικής συνέχισης της διπλής ασφάλισης, κατόπιν αίτησης του ασφαλισμένου, ωστόσο, στις εν λόγω διατάξεις, δεν υπήρχε πρόβλεψη για την επιλογή του ενταχθέντα πρώην φορέα στον οποίο θα θεωρείται ότι διανύεται ο χρόνος ασφάλισης από 1/1/2017, με συνέπεια να ανακύπτουν ζητήματα στην θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του δικαιώματος ως προς το ποιος είναι αρμόδιος φορέας.

Με την κοινοποιούμενη διάταξη δίνεται δικαίωμα στους ασφαλισμένους αυτούς, με αίτησή τους, να επιλέξουν πρώην Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό που έχει ενταχθεί στον e- Ε.Φ.Κ.Α., με τις διατάξεις του οποίου θα συνεχίζουν την ασφάλισή τους στον e-Ε.Φ.Κ.Α. και στον οποίο θα προσμετρηθεί ο χρόνος ασφάλισής τους υποχρεωτικά από την 1/1/2017 και εφεξής. Η πρόβλεψη καταλαμβάνει και ασφαλισμένους που έχουν ήδη υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης, προκειμένου να καθοριστεί η αρμόδια στον e- Ε.Φ.Κ.Α. Υπηρεσία για την επεξεργασία της αίτησης συνταξιοδότησής τους.

3. ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ

Τα πρόσωπα που υπάγονται στις κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 23 του Ν. 4892/2022 και για τα οποία παρέχεται η δυνατότητα επιλογής φορέα, σύμφωνα με τα ανωτέρω, είναι τα εξής :

• «Παλαιοί» ασφαλισμένοι κατά την έννοια του Ν.2084/1992 , δημόσιοι υπάλληλοι, λειτουργοί του Δημοσίου κ.λπ., οι οποίοι διορίστηκαν στο Δημόσιο μέχρι 31/12/1992 και για τους οποίους υπολογίζονταν και καταβάλλονταν εισφορές υπέρ κύριας σύνταξης λόγω ιδιότητας για την ίδια απασχόληση υποχρεωτικά σε δύο ενταχθέντες στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην Φορείς, Τομείς, Κλάδους ή Λογαριασμούς έως 31.12.2016.

• «Παλαιοί» ασφαλισμένοι κατά την έννοια του Ν.2084/1992, δημόσιοι υπάλληλοι, λειτουργοί του Δημοσίου κ.λπ., οι οποίοι διορίστηκαν στο Δημόσιο από την 1/1/1993 μέχρι 31/12/2010 και για τους οποίους, λόγω ιδιότητας για την ίδια απασχόληση, υπολογίζονταν και καταβάλλονταν εισφορές υπέρ κύριας σύνταξης σε δύο ενταχθέντες στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην Φορείς, Τομείς, Κλάδους ή Λογαριασμούς έως 31.12.2016, κατ εφαρμογή της παρ.4 του άρθρου 17 του Ν.2084/1992.

Για την καλύτερη κατανόηση, παραθέτουμε παραδείγματα Μηχανικών και Υγειονομικών του Δημοσίου (υπάλληλοι που υπηρετούν με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου σε φορείς του Δημόσιου Τομέα), για τους οποίους, ανάλογα με την ημερομηνία διορισμού τους στο Δημόσιο, υπολογίζονταν και καταβάλλονταν εισφορές, λόγω ιδιότητας για την ίδια απασχόληση, τόσο στα τ. Κλαδικά τους Ταμεία, (τ. ΤΣΜΕΔΕ και τ. ΤΣΑΥ) όσο και στο Δημόσιο παράλληλα. Επίσης στα κατωτέρω παραδείγματα αναγράφεται και το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που υπολογίζονταν για την Κύρια Σύνταξη, τόσο για το χρονικό διάστημα μέχρι 31/12/2016 όσο και για το χρονικό διάστημα από 1/1/2017 και εφεξής:

1. ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΥ

Επισημαίνεται ότι, Δημόσιος υπάλληλος με την ιδιότητα του Μηχανικού ή του Υγειονομικού, «παλαιός» ασφ/νος, που διορίστηκε στο Δημόσιο από 1/1/2011 και εφεξής υπάγονταν υποχρεωτικά υπέρ Κύριας Σύνταξης μόνο στο τ. ΤΣΜΕΔΕ και τ. ΤΣΑΥ αντίστοιχα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3865/2010 και κατά συνέπεια δεν τίθεται θέμα επιλογής φορέα για τις κατηγορίες αυτές των ασφαλισμένων.

4. ΥΠΟΒΟΛΗ ΔΗΛΩΣΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΦΟΡΕΑ

Τα υπαγόμενα στην κοινοποιούμενη διάταξη πρόσωπα θα πρέπει, εντός αποκλειστικής προθεσμίας μέχρι την 31/12/2022, να υποβάλουν στον e - Ε.Φ.Κ.Α. αίτηση-Δήλωση Επιλογής Φορέα Κύριας Σύνταξης και καταβολής εισφορών, την οποία θα πρέπει να κοινοποιήσουν και στον εκκαθαριστή της Υπηρεσίας του Δημοσίου που υπηρετούν, με την οποία θα πρέπει να:

1. Επιλέγουν τον ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό στην ασφάλιση του οποίου επιθυμούν να προσμετρηθεί ο χρόνος ασφάλισής τους υποχρεωτικά από 1/1/2017 και εφεξής.

Επισημαίνεται ότι, εάν περάσει «άπρακτο» το εν λόγω χρονικό διάστημα και δεν υποβληθεί δήλωση επιλογής από τον ενδιαφερόμενο εντός της ανωτέρω αποκλειστικής προθεσμίας, θεωρείται ότι αυτός επέλεξε να συνεχίσει την ασφάλισή του στον Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό, ο οποίος δηλώθηκε στην τελευταία Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ ΔΗΜΟΣΙΟΥ) πριν από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης επιλογής ενταχθέντος στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό.

2. Επιλέγουν αν θα συνεχίσουν προαιρετικά να καταβάλουν εισφορές υπέρ Κύριας Σύνταξης και στον δεύτερο πρώην Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό, στον οποίο υπάγονται, καταβάλλοντας οι ίδιοι επί των συντάξιμων αποδοχών τους το συνολικό ποσοστό εισφοράς εργοδότη και ασφαλισμένου. (Σχετ. η Ενότητα 13 και η Ενότητα 6 εδάφιο 4 της Εγκυκλίου 10/2020 β-Ε.Φ.Κ.Α.),

Εάν έχουν ήδη προβεί σε προαιρετική ασφάλιση, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.4387/2016, θα πρέπει να γίνει σχετική αναφορά στην Δήλωση Επιλογής Φορέα που θα υποβάλλει ο ενδιαφερόμενος, προκειμένου να προσδιοριστεί ο εν λόγω Φορέας, Κλάδος ή Λογαριασμός στον οποίο χώρισε η προαιρετική ασφάλιση.

5. ΑΡΜΟΔΙΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ e-Ε.Φ.Κ,Α. ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΦΟΡΕΑ

1. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος έχει υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης, η οποία εκκρεμεί, θα πρέπει η Δήλωση Επιλογής Φορέα να κοινοποιηθεί στην Υπηρεσία της Γενικής Διεύθυνσης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, προκειμένου να ενημερωθεί η αρμόδια Υπηρεσία για την επεξεργασία της σχετικής αίτησης συνταξιοδότησής του.

2. Σε κάθε άλλη περίπτωση ο ασφαλισμένος θα πρέπει να υποβάλει τη σχετική Δήλωση Επιλογής Φορέα στον εκκαθαριστή Μισθοδοσίας της Υπηρεσίας του Δημοσίου που υπηρετεί, προκειμένου, αφενός να γίνει ορθή απεικόνιση της υποχρεωτικής ασφάλισής του, σύμφωνα με τις διατάξεις του Φορέα επιλογής, αφετέρου να εξασφαλιστεί η εφαρμογή της διαδικασίας καταβολής εισφορών για την προαιρετική ασφάλιση, εφόσον ο ενδιαφερόμενος υπαχθεί στον εν λόγω θεσμό.

6. ΙΣΧΥΟΥΣΑ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Για την απεικόνιση της προαιρετικής ασφάλισης για τον κλάδο Κύριας Σύνταξης, υπενθυμίζουμε ότι, θα χρησιμοποιηθεί η παρακάτω κωδικοποίηση:

Σημείωση: Η ανωτέρω κωδικοποίηση έχει ήδη κοινοποιηθεί με την υπ αριθμ. 10/2020 εγκύκλιο e - Ε. Φ.Κ.Α.

7. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

1. Επισημαίνεται ότι η επιλογή της υποχρεωτικής ασφάλισης υπέρ Κύριας Σύνταξης στον ενταχθέντα πρώην φορέα, Τομέα, Κλάδου ή Λογαριασμού του e-Ε.Φ.Κ.Α. δεν δημιουργεί υποχρέωση επιπλέον καταβολής ή επιστροφής ασφαλιστικών εισφορών για το διάστημα μέχρι την υποβολή της Δήλωσης Επιλογής.

2. Ο εκκαθαριστής της Υπηρεσίας του Δημοσίου υποχρεούται να ασφαλίζει τον μισθωτό ή έμμισθο σύμφωνα με την δήλωσή του από τον επόμενο της Δήλωσης Επιλογής μήνα.

3. Η επιλογή του Φορέα Τομέα, Κλάδου ή Λογαριασμού για την προαιρετική ασφάλιση πραγματοποιείται άπαξ, εκκινεί αναδρομικά από 1/1/2017 για τις περιπτώσεις που οι ασφαλισμένοι έχουν ήδη ασφαλιστεί προαιρετικά ή από την στιγμή της Δήλωσης Καταβολής Εισφορών στις περιπτώσεις που οι ενδιαφερόμενοι επιθυμούν να ασφαλιστούν προαιρετικά σύμφωνα με τη δήλωσή τους.

4. Εφόσον οι ενδιαφερόμενοι επιλέξουν να ασφαλιστούν για τον Κλάδο Κύριας Σύνταξης προαιρετικά στον δεύτερο πρώην Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό, στον οποίο υπάγονται, η προαιρετική αυτή ασφάλιση, από την έναρξή της, διέπεται από τους κανόνες της υποχρεωτικής ασφάλισης.

Με ευθύνη των Προϊσταμένων Υπηρεσιών παρακαλούμε να ενημερωθεί ενυπόγραφα το προσωπικό αρμοδιότητάς σας.

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ

______________________
¹ Υπάλληλοι που έχουν ασφαλιστεί πρώτη φορά για κύρια σύνταξη σε οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης της χώρας ή σε Φορέα ασφάλισης κράτους- μέλους της Ε.Ε. ή σε Φορέα ασφάλισης τρίτων χωρών στις οποίες έχει επεκταθεί η ισχύς των σχετικών ασφαλιστικών Κανονισμών της Ε.Ε. - Ελβετία, Νορβηγία, Λίχνεσταϊν - πριν την 1/1/1993