Φορολογική μεταχείριση του εισοδήματος από εκμίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου

Υπ. Οικ. Πολ.1213/22.09.2015


Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα κάτωθι:

1. Με τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4172/2013, οι οποίες ισχύουν για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά, ορίζεται ότι το εισόδημα που αποκτά ένα φυσικό πρόσωπο και προκύπτει σε μετρητά ή σε είδος με τη μορφή μερισμάτων, τόκων και δικαιωμάτων θεωρείται γενικά εισόδημα από κεφάλαιο.

2. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4172/2013, στον όρο δικαιώματα (royalties) αναφέρεται μεταξύ άλλων και το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση ή το δικαίωμα χρήσης προνομίων, όπως επίσης και πληρωμές για την εκμίσθωση συναφών δικαιωμάτων.

3. Επιπλέον, στην ερμηνευτική εγκύκλιο ΠΟΛ.1042/26.1.2015, διευκρινίστηκε ότι οι διατάξεις αυτές δεν καταλαμβάνουν τις περιπτώσεις που μεταβιβάζεται η κυριότητα του άυλου στοιχείου και επέρχεται η πλήρης αποξένωση του ιδιοκτήτη από αυτό, αλλά μόνο τις περιπτώσεις που παρέχεται η χρήση ή το δικαίωμα χρήσης του άυλου στοιχείου.

4. Το δικαίωμα της παραχώρησης εκμετάλλευσης των περιπτέρων από τους δήμους σε δικαιούχους, καθορίστηκε αρχικά από τις διατάξεις του ν.δ. 1044/1971 (Α'245), όπως αυτός τροποποιήθηκε με τον ν. 1043/1980 (ΦΕΚ 87 Α') και ν.3648/2008 (ΦΕΚ 38/Α') και οριζόταν ότι η παραχώρηση εκμετάλλευσης περιπτέρου σε τρίτους, δινόταν αποκλειστικά σε ανάπηρους και θύματα πολέμου, στους οποίους είχε χορηγηθεί σχετική άδεια από τους δήμους και τις κοινότητες της χώρας. Με τις διατάξεις της περιπτ. 6 της υποπαραγρ. ΣΤ3 του ν. 4254/2014 (ΦΕΚ 85/Α'/7-4-2014), καταργήθηκε το ν.δ. 1044/1971 και ήρθη ο περιορισμός της παραχώρησης της άδειας μόνο σε αυτές τις ειδικές κατηγορίες πολιτών, με σκοπό την άρση των εμποδίων στον ανταγωνισμό στον κλάδο του λιανικού εμπορίου.

5. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 76 του ν. 4257/2014, αντικαταστάθηκε η υποπαράγραφος ΣΤ2 του άρθ. 1 του ν. 4093/2012 (ΦΕΚ Α' 222) και καθορίστηκαν εκ νέου οι προϋποθέσεις παραχώρησης στο εξής, έναντι ανταλλάγματος, των δικαιωμάτων χρήσης των περιπτέρων του ν. 1044/1971, καθώς και των κυλικείων, καφενείων και κουρείων εντός κτιρίων του δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των Ν.Π.Δ.Δ.

Οι θέσεις των περιπτέρων καθορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου των Δήμων, μετά από σύμφωνη γνώμη της οικείας αστυνομικής αρχής και λαμβάνοντας υπόψη διατάξεις που αφορούν στην προστασία περιβάλλοντος. Ο θέσεις αποτυπώνονται σε σχετικά τοπογραφικά διαγράμματα, στα οποία απεικονίζονται ευκρινώς το κουβούκλιο του περιπτέρου, ο περιβάλλον χώρος του και ο ευρύτερος κοινόχρηστος περιβάλλον χώρος.

6. Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 4 ορίζεται ότι, ποσοστό 30% δίδεται κατόπιν δημόσιας κλήρωσης σε αναπήρους (Α.με.Α.), πολυτέκνους και θύματα πολέμου στην Κύπρο και το υπόλοιπο 70% των θέσεων δίδεται με δημοπρασία σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις περί δημοπρασιών προς εκμίσθωση δημοτικών ακινήτων, αποκλεισμένης της δυνατότητας απευθείας παραχώρησης αυτών. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις παραγράφους 5.α. και 7, απαγορεύεται η περαιτέρω παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης σε τρίτους, παρά μόνο για λόγους γήρατος ή αναπηρίας του δικαιούχου σε ποσοστό 67% και άνω. Σε αυτή την περίπτωση η διάρκεια της εκμίσθωσης του δικαιώματος δεν μπορεί να υπερβαίνει το χρόνο λήξης της αρχικής παραχώρησης (10 έτη).

7. Τέλος, σύμφωνα με την παράγραφο 10 του πιο πάνω άρθρου και νόμου, οι υφιστάμενες διοικητικές άδειες διατηρούνται σε ισχύ, ενώ περαιτέρω μεταβίβαση αυτών επιτρέπεται μόνο άπαξ και για χρονικό διάστημα 10 ετών στον /η σύζυγο του αποθανόντος δικαιούχων ή στα ενήλικα τέκνα αυτού, εφόσον ανήκουν στην κατηγορία των Α.με Α. με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.

8. Από όλα τα παραπάνω συνάγεται ότι το εισόδημα από την εκμίσθωση του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου σε τρίτους (είτε πρόκειται για υφιστάμενες είτε για νέες άδειες), αποτελεί εισόδημα από δικαιώματα του άρθρου 38 του ν. 4172/2013, καθόσον φέρει όλα τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του δικαιώματος και φορολογείται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013 με ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%).

Το εισόδημα που αποκτά ο μισθωτής (ενοικιαστής) του δικαιώματος εκμετάλλευσης περιπτέρου, αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.

9. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 61, της περ. γ' της παρ. 1 του άρθρου 62 και της περ. γ' της παρ. 1 του άρθρου 64 του ΚΦΕ (ν. 4172/2013), το πρόσωπο που ασκεί την επιχειρηματική δραστηριότητα εκμετάλλευσης περιπτέρου, υποχρεούται κατά την πληρωμή του δικαιώματος να παρακρατεί φόρο είκοσι τοις εκατό (20%) από τον δικαιούχο του δικαιώματος και κάτοχο της άδειας λειτουργίας περιπτέρου.

10. Όταν τα δικαιώματα εισπράττονται από φυσικό πρόσωπο που δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα σχετική με τα δικαιώματα, με την παρακράτηση αυτή του φόρου 20% εξαντλείται η φορολογική του υποχρέωση για το συγκεκριμένο εισόδημα (σχετ.: ΠΟΛ.1042/4.3.2013).