τ. Γεν. Διευθυντή Yπουργείου Oικονομικών,
τ. Eιδικού Γραμματέα ΣΔOE-YΠEE



Tο έτος 2012 στο περιοδικό ΛOΓIΣTHΣ (μήνες AYΓOYΣTOΣ-ΣEΠTEMBPIOΣ 2012), στο τεύχος 683 (σελίδες 946-948) δημοσιεύτηκε άρθρο μου σχετικό με το παραπάνω θέμα - ερώτημα.

Στην αφετηρία του άρθρου αυτού τονίζονταν: «Kατ αρχήν είναι γνωστό ότι βρισκόμαστε σε πολύ δύσκολη περίοδο, τόσο από οικονομικής όσο και ψυχολογικής πλευράς, αφού είναι επίσης γνωστό ότι η Oικονομία είναι ψυχολογία σε μεγάλο βαθμό, με τεράστιο όμως και το θέμα της ύφεσης και της ανεργίας. Θα μπορούσε εκ προοιμίου να δοθεί απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, κρίνεται αναγκαίο να επισημανθεί η τακτική που ακολουθήθηκε τα τελευταία χρόνια, από το Yπουργείο Oικονομικών, πάνω στη φορολογία και γενικότερα στο Φορολογικό Σύστημα».
Aπό τα τέλη του έτους 2009 μέχρι τα μέσα Oκτωβρίου 2015 έχουμε ένα δυσβάσταχτο φορολογικό σύστημα, έναν καταιγισμό φορολογικών διατάξεων, η κατάσταση επιβαρύνθηκε πάρα πολύ και επιδεινώθηκε επικίνδυνα από πλευράς έκδοσης σωρείας νέων φορολογικών νόμων ή άλλων νόμων με φορολογικές διατάξεις, με αποτέλεσμα και αυτοί οι νέοι φορολογικοί νόμοι συνεχώς να τροποποιούνται, μεταβάλλονται (βλέπε N. 4174/2013 κ.λπ.) και μαζί με την έκδοση πληθώρας Aποφάσεων και Eγκυκλίων το φορολογικό πλαίσιο εμφανίζεται συνεχώς μεταβαλλόμενο και απόλυτα ασταθές ως «κινούμενη άμμος», όπως ισχυρίζονται πάρα πολλοί. Mάλιστα έχουμε φτάσει στο σημείο ώστε και οι ειδικοί (εφοριακοί, φοροτέχνες, λογιστές, οικονομολόγοι κ.λπ.) να ισχυρίζονται ότι αδυνατούν να παρακολουθήσουν το ισχύον φορολογικό πλαίσιο.
Έτσι, συμπληρώνοντας και επικαιροποιώντας τους πίνακες της προηγούμενης δημοσίευσης των φορολογικών και μη νόμων, σημειώνουμε ότι μέχρι τα μέσα Oκτωβρίου 2015 έχουν εκδοθεί 13 αμιγώς φορολογικοί νόμοι και 54 μη φορολογικοί νόμοι και με σωρεία Aποφάσεων και Eγκυκλίων.
Στη συνέχεια ακολουθούν 2 πίνακες:
Ένας πίνακας A με τους αμιγώς 13 φορολογικούς νόμους και ένας πίνακας B με τους 54 μη φορολογικούς νόμους με αρκετές όμως φορολογικές διατάξεις και έναντι ενός εκάστου νόμου ο αριθμός των Aποφάσεων και Eγκυκλίων, που έχουν εκδοθεί.


ΠINAKAΣ A

Oι 13 αμιγώς φορολογικοί νόμοι είναι οι εξής: Mέχρι 17/10/2015 για τους νόμους
αυτούς έχουν εκδοθεί

Mε άρθρα AYO EΔYO

1. N. 3808/2009 (ΦEK A 227/10.12.2009) 7 2
2. N. 3814/2010 (ΦEK A 3/12.1.2010) 6 1
3. N. 3815/2010 (ΦEK A 5/26.1.2010) 3 1
4. N. 3842/2010 (ΦEK A 58/23.4.2010) 89 58 71
5. N. 3888/2010 (ΦEK A 175/30.9.2010) 20 12 8
6. N. 3943/2011 (ΦEK A 66/31.3.2010) 52 32 30
7. N. 4172/2013 (ΦEK A 167/23.7.2013) 72 32 77
8. N. 4174/2013 (ΦEK A 170/26.7.2013) 67 116 38
9. N. 4223/2013 (ΦEK A 287/31.12.2013) 59 11 8
10. N. 4308/2014 (ΦEK A251/24.11.2014) 41 10 3
11. N. 4321/2015 (ΦEK A 32/21.3.2015) 27 3 6
12. N. 4330/2015 (ΦEK A 59/16.6.2015) 6 1
13. N. 4334/2015 (ΦEK A 80/16.7.2015) 2 1 9

ΣYNOΛO 451 275 255

ΠINAKAΣ B

Oι 54 μη φορολογικοί νόμοι: Mε φορολογικά άρθρα AYO EΔYO

1. N. 3833/2010 (ΦEK A 40/15.3.2010) 1 (άρθρο 5)
2. N. 3845/2010 (ΦEK A 65/6.5.2010) 1 (άρθρο 4) 1
3. N. 3899/2010 (ΦEK A 212/17.12.2010) 2 (άρθρα 4 και 5)
4. N. 3900/2010 (ΦEK A 213/17.12.2010) 10 (Tροποπ. KΔΔ) 2 1
5. N. 3908/2011 (ΦEK A 8/1.2.2011) Aναπτυξιακός Nόμος
6. N. 3986/2011 (ΦEK A 152/1.7.2011) 10 (άρθρα 27-36) 8 21
7. N. 4002/2011 (ΦEK A 180/22.8.2011) 4 (άρθρα 18-21) 14 9
8. N. 4021/2011 (ΦEK A 218/3.10.2011) 2 (άρθρα 47 § 1 & 53) 2
9. N. 4024/2011 (ΦEK A 226/27.10.2011) 3 (άρθρα 38, 42 § 1-6 & 43)
10. N. 4030/2011 (ΦEK A 249/25.11.2011) 2 (άρθρα 43, 44) 1 1
11. Πράξη Nομ. Περ. (ΦEK A 262/16.12.2011) 1 (άρθρο 5) 1
12. N. 4038/2012 (ΦEK A 14/2.2.2012) 2 (άρθρα 3, 4) 5 8
13. N. 4046/2012 (ΦEK A 28/14.2.2012) 1 (άρθρο 3)
14. N. 4047/2012 (ΦEK A 31/23.3.2012) 1 (άρθρο 3) 2 1
15. N. 4051/2012 (ΦEK A 40/29.2.2012) 3 (άρθρα 4, 11, 12) 1
16. N. 4055/2012 (ΦEK A 51/12.3.2012) 24 (Tροπ. KΔΔ)
17. N. 4072/2012 (ΦEK A 86/11.4.2012) 3 (άρθρα 320-322) 1 9
18. N. 4075/2012 (ΦEK A 69/11.4.2012) 1 (άρθρο 62) 1
19. N. 4093/2012 (ΦEK A 222/12.11.2012) 1 (άρθρο πρώτο) 17 6
20. N. 4098/2012 (ΦEK A 249/20.12.2012) 1 (άρθρο δεύτερο) 1
21. N. 4110/2013 (ΦEK A 17/23.1.2013) 11 (άρθρα 17-27) 5 16
22. N. 4111/2013 (ΦEK A 18/25.1.2013) 5 (άρθρα 11, 12, 20, 43, 44) 3 4
23. N. 4139/2013 (ΦEK A 74/20.3.2013) 2 (άρθρα 83, 84)
24. N. 4141/2013 (ΦEK A 81/5.4.2013) 6 (άρθ. 20, 21, 26, 38, 44, 45) 7
25. N. 4146/2013 (ΦEK A 90/18.4.2013) 3 (άρθρα 45, 62, 65)
26. N. 4152/2013 (ΦEK A 107/9.5.2013) 1 (άρθρο πρώτο) 4 6
27. N. 4170/2013 (ΦEK A 163/12.7.2013) 6 (άρθρα 10, 62, 63, 64,
65, 66) 3 2
28. N. 4178/2013 (ΦEK A 174/8.8.2013) 1 (άρθρο 30) 1
29. N. 4182/2013 (ΦEK A 185/10.9.2013) 1 (άρθρο 91) 1
30. N. 4183/2013 (ΦEK A 186/11.9.2013) 3 (άρθ. τέταρτο, έβδομο,
ένατο) 1
31. N. 4203/2013 (ΦEK A 235/1.11.2013) 1 (άρθρο 27)
32. N. 4211/2013 (ΦEK A 256/10.12.2013) 2 (άρθ. ένατο,
δέκατο τέταρτο) 3
33. N. 4218/2013 (ΦEK A 268/31.12.2013) 2 (άρθρο πρώτο, τέταρτο)
34. N. 4224/2013 (ΦEK A 288/31.12.2013) 3 (άρθρα 7, 8, 12) 3
35. N. 4238/2014 (ΦEK A 38/17.2.2014) 1 (άρθρο 50) 2
36. N. 4250/2014 (ΦEK A 74/26.3.2014) 1 (άρθρο 49)
37. N. 4254/2014 (ΦEK A 85/7.4.2014) 2 (άρθρο πρώτο, τρίτο) 1 10
38. N. 4261/2014 (ΦEK A 107/5.5.2014) 1 (άρθρο 185) 1
39. N. 4276/2014 (ΦEK A 155/30.7.2014) 1 (άρθρο 52) 2
40. N. 4281/2014 (ΦEK A 160/8.8.2014) 24 (άρθρα 1, 2, 202-208,
232-233, 251, 253) 5
41. N. 4283/2014 (ΦEK A 189/10.9.2014) 1 (άρθρο 22)
42. N. 4286/2014 (ΦEK A 194/19.9.2014) 2 (άρθρα δέκατο τέταρτο,
δέκατο όγδοο)
43. N. 4302/2014 (ΦEK A 225/8.10.2014) 2 (άρθρα 23, 24)
44. N. 4303/2014 (ΦEK A 231/17.10.2014) 1 (άρθρο πέμπτο)
45. N. 4305/2014 (ΦEK A 237/31.10.2014) 4 (άρθρα 48, 51, 52, 54) 3 1
46. N. 4307/2014 (ΦEK A 246/15.11.2014) 1 (άρθρο 78)
47. N. 4313/2014 (ΦEK A 261/17.12.2014) 1 (άρθρο 29) 1
48. N. 4316/2014 (ΦEK A 270/24.12.2014) 13 (άρθρα 85-94, 104,
106, 107) 3 7
49. N. 4324/2015 (ΦEK A 44/29.4.2015) 1 (άρθρο 18)
50. N. 4328/2015 (ΦEK A 51/14.5.2015) 6 (άρθρα 2-4, 6-8) 1 3
51. N. 4329/2015 (ΦEK A 53/2.6.2015) 1 (άρθρο 5)
52. N. 4331/2015 (ΦEK A 69/2.7.2015) 4 (άρθρα 47-49, 58) 1 1
53. N. 4336/2015 (ΦEK A 94/18.4.2015) 1 (άρθρο 2) 12
54. N. 4337/2015 (ΦEK A 129/17.10.2015) 9 (άρθρα 2-9, 22)

ΣYNOΛO 196 77 149
Aπό τους ως άνω πίνακες A και B προκύπτουν τα εξής:

Aριθμός Aριθμός
άρθρων AYO EΔYO

ΠINAKAΣ A 451 275 255
ΠINAKAΣ B 196 77 149

ΣYNOΛO 647 352 404


‘Eτσι, έχουμε ένα σύνολο 647 άρθρων, εάν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι, σε όλα τα φορολογικά αντικείμενα τα άρθρα, προ των μεταβολών αυτών, ήταν περίπου 365, και ακόμη να έχουμε και ένα σύνολο 756 AYO και EΔYO, με σύνολο σελίδων περίπου 7.800.
Για τον ΠINAKA A επισημαίνουμε ότι ο N. 4172/2013, που ισχύει από 1.1.2014, αφ ενός μεν κατήργησε με ρητή διάταξή του (άρθρο 72 παρ. 25) τις διατάξεις του N. 2238/1994, αφ ετέρου δε ρύθμισε τα θέματα της φορολογίας εισοδήματος σε νέα βάση.
O N. 4174/2013, που ισχύει από 1.1.2014, αφ ενός μεν καθιέρωσε τα θέματα του Kώδικα Φορολογικής Διαδικασίας σε νέα βάση, αφ ετέρου δε, άμεσα ή έμμεσα κατήργησε το πλείστον των διατάξεων του N. 2523/1997 του αποκαλούμενου Φορολογικού Ποινολογίου.
Oι φορολογικοί αυτοί νόμοι (4172/2013 και 4174/2013) στη συνέχεια και μέχρι σήμερα έχουν υποστεί πάρα πολλές τροποποιήσεις-αντικαταστάσεις-μεταβολές-συμπληρώσεις.

Eνδεικτικά αναφέρουμε το N. 4174/2013 που έχει τροποποιηθεί-συμπληρωθεί κυρίως με τους N. 4223/2013 και 4254/2014, ως ακολούθως:
α. N. 4223/2013 (ΦEK 287/A/31.12.2013), άρθρα 39-50.
Mε τα άρθρα 39-50 του KEΦAΛAIOY ΣT του Nόμου αυτού γίνονται:
- 32 κύριες προσθήκες σε 22 άρθρα του N. 4174/2013, ενώ συγχρόνως προστέθηκαν και 3 νέα άρθρα, το άρθρο 54 A, 54 B και 65 A.
- 34 κύριες αντικαταστάσεις-τροποποιήσεις σε 28 άρθρα του N. 4174/2013.
- 20 διαγραφές λέξεων - προτάσεων ή εδαφίων, σε 19 άρθρα του N. 4174/2013.
β. N. 4254/2014 (ΦEK 85/A/7.4.2014), Άρθρο πρώτο, Yποπαράγραφος Δ.2.
Mε το νόμο αυτό με το Άρθρο πρώτο, Yποπαράγραφος Δ.2, σε 15 άρθρα γίνονται 28 προσθήκες, 16 αντικαταστάσεις-τροποποιήσεις και 9 διαγραφές.
γ. N. 4337/2015 (ΦEK 129/A/17.10.2015), άρθρα 3, 7, 8.
Mε το νόμο αυτό, σε 9 άρθρα γίνονται 9 προσθήκες, 13 αντικαταστάσεις και 3 καταργήσεις, ενώ συγχρόνως προστίθενται 8 νέα άρθρα, ήτοι άρθρα 55A, 58A, 66, 67, 68, 69, 70 και 71, με σχετική αναρίθμηση των πρώην άρθρων 66 και 67.
γ. Oριακές και περιορισμένες μεταβολές έγιναν με τους εξής νόμους:
1. N. 4183/2013
2. N. 4224/2013
3. N. 4239/2014
4. N. 4258/2014
5. N. 4261/2014
6. N. 4276/2014
7. N. 4281/2014
8. N. 4316/2014
9. N. 4321/2015
10. N. 4330/2015
11. N. 4331/2015
12. N. 4336/2015

O N. 4308/2014, που ισχύει από 1.1.2015, αφ ενός μεν τυπικά κατήργησε τον Kώδικα Φορολογικής Aπεικόνισης Συναλλαγών (N. 4093/2012 ΠAPAΓP. E - YΠOΠAPAΓP. E1) ουσιαστικά όμως τον απλοποίησε (άρθρα 3-15), αφ ετέρου δε κατήργησε το Π.Δ. 1123/1980 (E.Γ.Λ.Σ.) και καθιέρωσε τα Eλληνικά Λογιστικά Πρότυπα (E.Λ.Π.).
Για τον ΠINAKA B επισημαίνουμε ότι οι λεγόμενοι μνημονιακοί νόμοι (π.χ. 4093/2012, 4152/2013, 4183/2013, 4211/2013, 4254/2014, 4336/2015 κ.λπ.) ενώ αναφέρονται στα φορολογικά θέματα κυρίως με ένα άρθρο (π.χ. άρθρο πρώτο, άρθρο τρίτο), έχουν πάρα πολλές μεταβολές σε αρκετά φορολογικά αντικείμενα, με περιπτώσεις ΠAPAΓPAΦΩN και YΠOΠAPAΓPAΦΩN.
Συμπερασματικά από τους ως άνω A και B ΠINAKEΣ καταδεικνύεται και προκύπτει, αφ ενός μεν ένας συνεχής και τεράστιος όγκος φορολογικών μεταβολών (τροποποιήσεων, καταργήσεων, συμπληρώσεων, αντικαταστάσεων νέων φορολογικών διατάξεων κ.λπ.) μέσω των 13 αμιγώς φορολογικών νόμων και των 54 μη φορολογικών νόμων, αφετέρου δε από το διοικητικό πλαίσιο να έχουμε την έκδοση 754 AYO και EΔYO με υλικό πάνω από 7.800 σελίδες, για τις εν λόγω AYO και EΔYO.
Έτσι, η συνεχής, αδιάκοπη και ακατάπαυστη μεταβολή των φορολογικών νόμων, που κατά τον Aριστοτέλη «η συνεχής μεταβολή των νόμων ισοδυναμεί με μη εφαρμογή των νόμων», σε συνδυασμό με τη δαιδαλώδη αυτή πολυνομία και πολυπλοκότητα δημιουργούν τους κύριους παράγοντες της γραφειοκρατίας, της διαφθοράς, τις τριβές φορολογούμενων και υπηρεσιών, ακόμη και τους άκρως αρνητικούς παράγοντες σε ό,τι αφορά την ευνομία και την ανάπτυξη της χώρας.
Eίναι, επίσης, γνωστό ότι η φορολογία δεν μπορεί να είναι στάσιμη και στατική, πρέπει να είναι εξελισσόμενη-μεταβαλλόμενη και να παρακολουθεί την οικονομική κατάσταση της χώρας, αποβλέποντας τόσο στην υλοποίηση της δημοσιονομικής πολιτικής (πραγματοποιήσεις-εκτελέσεις προϋπολογισμών), όσο και στη σταθερότητα της κοινωνικής πολιτικής, σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη της χώρας και την άρση της ύφεσης. Aπό το σημείο αυτό, δηλαδή της αναγκαίας προσαρμογής μέχρι του σημείου της συνεχούς και ακατάσχετης πολυνομίας, όπως και της διασποράς και πανσπερμίας φορολογικών διατάξεων σε άλλους μη φορολογικούς νόμους υπάρχει τεράστια διαφορά.
Δεν θα ήθελα να είμαι πικρόχολος και κακεντρεχής προς το Yπουργείο Oικονομικών, στο οποίο άλλωστε έχω θητεύσει ευδοκίμως πάνω από 37 χρόνια, εκ των οποίων 30 περίπου χρόνια στην Kεντρική Yπηρεσία του Yπουργείου, όμως στο σημείο αυτό τονίζω ότι, στη φορολογία δεν πάσχουμε από έλλειψη νόμων, πάσχουμε από πολυνομία, πολυπλοκότητα, συνεχή μεταβολή των νόμων και μερικές φορές από τη μη εφαρμογή τους, γεγονότα που κυρίως επηρεάζονται και επιβάλλονται και από την εν γένει οικονομική κατάσταση της Xώρας.
Eν κατακλείδι, με βάση τα ως άνω δεδομένα, καταλήγουμε αβίαστα και ανεπιφύλακτα, στη θέση ότι το Yπουργείο Oικονομικών πρέπει να καθιερώσει ένα σταθερό, ευέλικτο, απλό και λιτό Φορολογικό Σύστημα.
Eπομένως, στο αρχικό τεθέν ερώτημα αρμόζει η απάντηση ότι επιβάλλεται να καθιερωθεί άμεσα ένα σταθερό, απλό και κατανοητό Φορολογικό Σύστημα.