Η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων σε 5%. Χρόνος εφαρμογής.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 24 του Ν. 4646/2019 αντικαταστάθηκε η παρ. 1 του άρθρου 40 του Κ.Φ.Ε. (Ν. 4172/2013) ως εξής: «1. Τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%)».
Ο μειωμένος συντελεστής 5% ισχύει για τα μερίσματα που διανέμουν οι ανώνυμες εταιρείες, οι ΕΠΕ και οι ΙΚΕ, για τα οποία η απόφαση έγκρισης διανομής, του τρέχοντος ή των προηγούμενων φορολογικών ετών, από το αρμόδιο όργανο του νομικού προσώπου λαμβάνεται από 1.1.2020 και μετά. Σε περίπτωση που έχουν διανεμηθεί προμερίσματα από ανώνυμη εταιρεία, ή έχουν πραγματοποιηθεί προσωρινές απολύψεις έναντι κερδών ΕΠΕ ή ΙΚΕ μέσα στο φορολογικό έτος 2019, επί των οποίων έχει διενεργηθεί παρακράτηση φόρου με συντελεστή 10%, δεδομένου ότι η απόφαση διανομής αυτών τελεί υπό την έγκριση της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων, αντίστοιχα, που θα πραγματοποιηθεί εντός του φορολογικού έτους 2020, εφαρμόζεται και γι’ αυτά, σύμφωνα με τον Γιώργο Δαλιάνη μειωμένος συντελεστής 5%. Βλ. και σχετική εγκύκλιο Ε.2012/3.2.2020 στο παρόν τεύχος.

Παράταση αναστολής λειτουργίας του Κ.Μ.Π.Δ.
Με την υπ’ αριθμ. 824/17.1.2020 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης, που δημοσιεύεται στο παρόν τεύχος (σελ. 353) δόθηκε νέα παράταση της αναστολής λειτουργίας του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων έως και 28.2.2020.
Η 40νθήμερη αυτή παράταση δόθηκε, προκειμένου να οριστικοποιηθούν κρίσιμα νομικά ζητήματα σχετικά με την υποχρέωση και τον τρόπο καταχώρησης ορισμένων νομικών οντοτήτων. Για τις προηγούμενες παρατάσεις βλ. σχόλιό μας στη σελ. 3 του τεύχους Ιανουαρίου 2020.

Η ανανέωση της θητείας του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.
Για άλλα 5 χρόνια ανανεώθηκε η θητεία του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. κ. Γιώργου Πιτσιλή με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, λόγω των υψηλών επιδόσεων της Αρχής.
Υπενθυμίζουμε ότι ο κ. Πιτσιλής, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, τοποθετήθηκε κατόπιν διαγωνισμού το 1916 στην τότε Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (ΓΓΔΕ) η οποία μετονομάστηκε ένα χρόνο αργότερα (2017) σε Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο δύσκολο έργο του.

Εγκλήματα φοροδιαφυγής και τέλη χαρτοσήμου.
Σύμφωνα με την Ε. 2045/2019 εγκύκλιο της Α.Α.Δ.Ε., που δημοσιεύεται στις Διοικητικές Λύσεις του παρόντος τεύχους, τα τέλη χαρτοσήμου δεν περιλαμβάνονται στα οριζόμενα στο άρθρο 66 του Κ.Φ.Δ. (Ν. 4174/2013) εγκλήματα φοροδιαφυγής διότι δεν θεωρούνται φόροι παρακρατούμενοι ή επιρριπτόμενοι, ανεξάρτητα από τον τρόπο βεβαίωσης και καταβολής αυτών. Συνεπώς δεν συντρέχει υποχρέωση για υποβολή μηνυτήριας αναφοράς από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ή από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης ή από τη Διεύθυνση της Οικονομικής Αστυνομίας (βλ. άρθρα 55Α § 1 και 68 § 1 Κ.Φ.Δ.)

Διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων κατά του βρετανικού πρακτορείου Thomas Cook.
Με την Ε. 2005/2020 εγκύκλιο της Α..Α.Δ.Ε., που δημοσιεύεται στις Διοικητικές Λύσεις του παρόντος τεύχους, ορίζεται ότι είναι δυνατόν να διαγραφούν οριστικά επισφαλείς απαιτήσεις των τουριστικών επιχειρήσεων λόγω της πτώχευσης της Thomas Cook εντός του 2019, κατ’ ανάλογη εφαρμογή της λύσης που είχε δοθεί κατά την πτώχευση του Ισπανικού διαδικτυακού tour operator TRANSOTEL και των ρωσικών τουριστικών πρακτορείων (βλ. ΠΟΛ. 1170/20145 εγκύκλιο στο Λογιστή έτους 2015, σελ. 1106).

Αναστολή Φ.Π.Α. στα ακίνητα του άρθρου 6 του Κώδικα Φ.Π.Α. (Ν. 2859/2000).
Με την Ε. 2006/2020 εγκύκλιο της Α.Α.Δ.Ε. που δημοσιεύεται στις Διοικητικές Λύσεις του παρόντος τεύχους, παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 39 του Ν. 4646/2019, σύμφωνα με τις οποίες αναστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2022 η εφαρμογή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) στα «νεόδμητα ακίνητα» και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων, ύστερα από σχετική αίτηση που υποβάλλει ο υποκείμενος, δηλαδή η επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών με άδειες μετά το 2006.
Η αναστολή καταλαμβάνει όλα τα αδιάθετα ακίνητα του υποκειμένου, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Επισημαίνεται ότι εφόσον προσκομιστεί από τον υποκείμενο κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα, όπως ορίζεται στην σχετική Α.1012/2020 απόφαση, ο προϊστάμενος είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την αναστολή.

Τα εισπραχθέντα αναδρομικά το 2013 που δεν είχαν δηλωθεί στη Δ.Ο.Υ.
Λόγω της επικείμενης παραγραφής του έτους 2013 μέχρι 31.12.2019, η Α.Α.Δ.Ε. αφού ξεχώρισε τις υποθέσεις που είχαν ενδιαφέρον από αυτές που το αντικείμενο ήταν μικρό, διέταξε τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα να κοινοποιήσουν ειδοποιητήρια και πράξεις για την σχετική είσπραξη. Το θέμα αυτό αφορά πάνω από 70.000 φορολογούμενους, συνταξιούχους και μισθωτούς με φορολογικό αντικείμενο 93.000.000 περίπου ευρώ. Από τους φορολογούμενους αυτούς άλλοι το περίμεναν γιατί ήξεραν ότι έπρεπε να δηλωθούν και άλλοι όχι. Σημειώνεται ότι ο έξτρα φόρος ανέρχεται κατά μέσον όρο σε 1.300 ευρώ ανά υπόχρεω.

Οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
Το αργότερο μέχρι τις 17 Μαρτίου τ.έ. οφείλουν οι εκτιμητές ακινήτων να έχουν παραδώσει τις εισηγήσεις – εκτιμήσεις τους για τις νέες τιμές ζώνης των ακινήτων. Μετά την παράδοση των εκτιμήσεων από τους ιδιώτες εκτιμητές, οι τιμές θα περάσουν από την «ειδική επιτροπή» του Υπ. Οικ/κών, οπότε η αναπροσαρμογή των αξιών θα έχει ολοκληρωθεί τον Μάϊο τ.έ.
Το αντικειμενικό σύστημα ακινήτων θα επεκταθεί σε 3500 περιοχές σε όλη την Ελλάδα.
Σημειώνεται ότι οι εκτιμητές ακινήτων οφείλουν να προβούν, σύμφωνα με απόφαση του Υπ. Οικ. στην εξίσωση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές τιμές, λαμβάνοντες υπόψιν πρόσφατα συγκριτικά στοιχεία πωλήσεων ακινήτων.

Υπαγωγή στη ρύθμιση των 24 – 48 δόσεων. Άνοιγμα της πλατφόρμας στις 26 Φεβρουαρίου τ.έ.
Στο ερώτημα το κατά πόσο θα μπορούν να μεταφερθούν τα χρέη από την πάγια ρύθμιση των 12 -24 δόσεων στη ρύθμιση των 24 - 48 δόσεων δίνει απάντηση η υπ’ αριθμ. Α. 1010/2020 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 187Β’/30.1.2020) με την οποία ορίζονται οι λεπτομέρειες της νέας πάγιας ρύθμισης. Έτσι οι οφειλέτες που έχουν υπαχθεί στην προηγούμενη ρύθμιση των 12 – 24 δόσεων, θα μπορούν από τις 26.2.2020 να υπαχθούν στη νέα ρύθμιση των 24 – 48 δόσεων. Με την απόφαση αυτή που δημοσιεύεται στη σελ. 341 του παρόντος τεύχους ορίζονται μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
1. Στη ρύθμιση υπάγονται οφειλές που δεν είχαν υπαχθεί σε οποιαδήποτε νομοθετική ρύθμιση η οποία κατά την 1.11.2019 ήταν σε ισχύ. Μετά από επιλογή του οφειλέτου μπορούν να ρυθμιστούν και :
α) οι βεβαιωμένες μη ληξιπρόθεσμες, κατά την ημερομηνία υποβολής της αιτήσεως υπαγωγής στη ρύθμιση, οφειλές ή δόσεις οφειλών και
β) οι βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες, κατά την ημερομηνία υποβολής της αιτήσεως υπαγωγής στη ρύθμιση, οφειλές που τελούν σε αναστολή πληρωμής.
2. Για την υπαγωγή στη ρύθμιση των οφειλών που ρυθμίζονται σε έως 24 δόσεις θα πρέπει να αποδεικνύεται η βιωσιμότητα του διακανονισμού. Για τον σκοπό αυτό ο οφειλέτης πρέπει με υπεύθυνη δήλωση να δηλώνει το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του (κινητή και ακίνητη περιουσία οποιασδήποτε μορφής), απαιτήσεις από τρίτους, καθώς και πληροφορίες που θα περιλαμβάνουν οφειλές του σε ασφαλιστικά ταμεία ή άλλες υπηρεσίες του δημοσίου τομέα και άλλες πάγιες υποχρεώσεις προς τρίτους εφόσον υφίστανται, το τρέχον και το αναμενόμενο εισόδημά του.
3. Ο αριθμός των δόσεων της ρύθμισης για τις οφειλές που ρυθμίζονται σε έως 48 δόσεις καθορίζεται με βάση της ικανότητας αποπληρωμής του οφειλέτου υπό τον περιορισμό του ελάχιστου ποσού μηνιαίας δόσεως 30 ευρώ.
4. Εντός τριών εργάσιμων ημερών από την αίτηση υπαγωγής στην ρύθμιση θα πρέπει να καταβληθεί η πρώτη δόση. Οι επόμενες δόσεις καταβάλλονται έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών από την ημερομηνία αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.
5. Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης, επιτρέπεται η υπαγωγή της ίδιας οφειλής ανά οφειλέτη στη ρύθμιση για δεύτερη φορά. Ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τον αριθμό των δόσεων που υπολείπονταν κατά τον χρόνο απώλειας της ρύθμισης.
6. Μπόνους επιστροφής τόκων: Σε οφειλέτες που είναι συνεπείς στην εκπλήρωση των όρων της ρύθμισης μέχρι το πέρας αυτής, κατόπιν εξόφλησης της τελευταίας δόσης, επιστρέφεται ποσό, που ισούται με 25% των τόκων και έχουν επιβαρύνει το ποσό των δόσεων της ρυθμιζόμενης οφειλής. Το προς επιστροφή ποσό δεν παρακρατείται, δεν κατάσχεται και δεν συμψηφίζεται με άλλες υποχρεώσεις του οφειλέτη προς το Δημόσιο ή τρίτους.
7. Οφειλές οι οποίες κατά την 1-11-2019 δεν τελούσαν σε ρύθμιση και οι οποίες μέχρι τις 26/2/2020 έχουν υπαχθεί στη πάγια ρύθμιση των 12 – 24 δόσεων δύνανται από τις 26-2-2020, κατόπιν αίτησης του οφειλέτη, να υπαχθούν, για το υπόλοιπο αυτών.

Ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες.
Με το άρθρο 34 του Ν. 4646/2019 τροποποιήθηκε το άρθρο 50 του Ν, 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.) σχετικά με την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες (Πρόεδροι, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές). Με τις νέες διατάξεις για να ευθύνονται οι πρόεδροι πρέπει να είναι εκτελεστικοί και όχι μόνον απλοί πρόεδροι, όπως προέβλεπαν οι προηγούμενες διατάξεις του άρθρου 50 του Κ.Φ.Δ. Στο σημείο αυτό υπενθυμίζεται ότι με τις διατάξεις του άρθρου 115 του προϊσχύσαντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 2238/1994) στους διοικούντες τα νομικά πρόσωπα δεν περιλαμβάνονταν οι Πρόεδροι, αλλά μόνον οι διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές.
Μια άλλη τροποποίηση που επήλθε με τις νέες διατάξεις (άρθρο 34 παρ. 1 περίπτ. γ’) είναι οι οφειλές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων να κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας των διοικούντων από κάποια εκ των προβλεπόμενων ιδιοτήτων. Επίσης, οι εν λόγω οφειλές δεν θα πρέπει να καταβλήθηκαν στο Δημόσιο από υπαιτιότητα των προσώπων αυτών. Το βάρος απόδειξης για τη μη ύπαρξη υπαιτιότητας, φέρουν οι ίδιοι οι διοικούντες.
Με κοινή απόφαση του Υπ. Οικ/κών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. δύνανται να ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας.
Σημειώνεται ότι στο παρόν τεύχος δημοσιεύεται εμπεριστατωμένο και αναλυτικό άρθρο του κ. Φωτοδότη Μάλαμα, για την ευθύνη των νομικών προσώπων, μετά το νόμο 4646/2019.

Μείωση φόρου για δωρεές.
Με τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 4172/2013 καθορίζετο η μείωση φόρου για τις δωρεές σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) επί του ποσού της δωρεάς προς τους φορείς, με έδρα την ημεδαπή ή άλλα κράτη μέλη της E.E. ή χώρες του E.O.X. που αναγνωρίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Το ποσό των δωρεών δεν μπορούσε να υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του φορολογητέου εισοδήματος, ενώ πρόσθετη προϋπόθεση για τη χορήγηση της ανωτέρω μείωσης ήταν το ποσό των δωρεών να υπερβαίνει στη διάρκεια του φορολογικού έτους τα εκατό (100) ευρώ.
Ήδη, με το άρθρο 77 του Ν. 4646/2019 το ποσοστό μείωσης του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων αυξήθηκε από 10% σε 20% για δωρεές προς συγκεκριμένους φορείς, εφόσον οι δωρεές υπερβαίνουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους το ποσό των 100 ευρώ, αλλά δεν υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογούμενου.