Κατάργηση τελών χαρτοσήμου ασφαλιστικών εταιρειών. «Κοινοποίηση των διατάξεων της παρ. 10 του άρθρου 71 του ν. 3746/09 (ΦΕΚ Α΄ 27/16-02-2009) «Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ), ενσωμάτωση των Οδηγιών 2005/14/ΕΚ για την υποχρεωτική ασφάλιση οχημάτων και 2005/68/ΕΚ σχετικά με τις αντασφαλίσεις και λοιπές διατάξεις»».

Υπ. Οικ. 1037246/7.4.2009/Πολ. 1051

Κοινοποιούμε κατωτέρω τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 71 του ν. 3746/2009 «Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ), ενσωμάτωση των Οδηγιών 2005/14/ΕΚ για την υποχρεωτική ασφάλιση οχημάτων και 2005/68/ΕΚ σχετικά με τις αντασφαλίσεις και λοιπές διατάξεις» που δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας Κυβερνήσεως, Τεύχος Α΄ 27/16-02-2009 και παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.
1. Με τις διατάξεις της περ. α΄ της κοινοποιούμενης παραγράφου, από την 1η Ιανουαρίου 2009, καταργείται το τέλος χαρτοσήμου που επιβάλλεται :
i) στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 16α του άρθρου 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, για τους κλάδους ζωής όπως ορίζονται στο άρθρο 13 παρ. 2 του ν.δ. 400/1970.
ii) στις εξαγορές από ασφαλιστικές εταιρείες ασφαλιστηρίων ζωής, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 16β του άρθρου 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
iii) στους τυχόν απορρέοντες από τις ασφαλιστικές αποζημιώσεις τόκους.
Με τις διατάξεις της περίπτωσης β΄, από την 1η Ιανουαρίου 2009, καταργείται το τέλος χαρτοσήμου που επιβάλλεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 16α του άρθρου 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων για τους κλάδους ασφαλίσεων κατά ζημιών, όπως ορίζονται στο άρθρο 13 παρ. 1 του ν.δ. 400/1970.
Διευκρινίζεται ότι η κατάργηση, κατά τις προαναφερόμενες διατάξεις, καταλαμβάνει περιοριστικά τις ανωτέρω περιπτώσεις και δεν καλύπτει τους τυχόν απορρέοντες από τις πράξεις αυτές τόκους, αφού δεν μνημονεύεται ρητά στις διατάξεις και η κατάργηση των τόκων επ’αυτών.
Επίσης η κατάργηση δεν αφορά το τέλος χαρτοσήμου, που επιβάλλεται:
- στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων νομικής προστασίας (άρθρου 13β του ν.δ. 400/1970),
- στα δάνεια που χορηγούνται από ασφαλιστικές εταιρείες επί ασφαλιστηρίων ζωής (παρ. 3Ε του άρθρου 8 του ν.δ. 400/1970)
- στο μέρος, που μπορεί να διανέμουν στους ασφαλισμένους τους από τα κέρδη που πραγματοποιούν ετησίως οι ασφαλιστικές εταιρείες (παρ. 1 άρθρου 12 του ν.δ. 400/1970),
- στα καταβαλλόμενα ποσά σε δικαιούχους ασφαλιστηρίων ζωής, ανάλογα με το μαθηματικό απόθεμα κάθε ασφαλιστηρίου, από την προς διάθεση απόδοση των επενδύσεων των μαθηματικών αποθεμάτων πέραν από το εγγυημένο τεχνικό επιτόκιο (παρ.2 άρθρου 12 του ν.δ. 400/1970).
Επισημαίνεται ότι στην κατάργηση δεν εμπίπτουν οι αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων για την παροχή υπηρεσιών οδικής βοήθειας σε περίπτωση βλάβης ή ατυχήματος οδικού οχήματος, τα οποία εισπράττονται από μη ασφαλιστικές επιχειρήσεις και εξακολουθούν να υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου 2% (πλέον εισφοράς 20% υπέρ Ο.Γ.Α. επί του χαρτοσήμου), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του ν. 3492/2006 (Σχετ. Εγκύκλιος Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών 1093733/704/Τ & EΦ/ ΠΟΛ 1126/25-10-2006).
2. Η ανωτέρω κατάργηση, σύμφωνα με τις διατάξεις της κοινοποιούμενης παραγράφου, ισχύει από 01-01-2009, επομένως καταλαμβάνει περιπτώσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννάται από την ημερομηνία αυτή και μετά.
Ειδικότερα, αφορά:
- αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων, οι οποίες εκδίδονται από 01-01-2009, ανεξάρτητα από το χρόνο που συνάφθηκαν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια.
- εξαγορές ασφαλιστηρίων ζωής που καταρτίζονται από 01-01-2009 και
- τόκους που απορρέουν από ασφαλιστικές αποζημιώσεις και κατέστησαν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί μετά την 01-01-2009. Αντίθετα δεν αφορά τους τόκους για τους οποίους η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε πριν από την ημερομηνία αυτή και οι οποίοι υπόκεινται στο οικείο, κατά περίπτωση, τέλος χαρτοσήμου σύμφωνα με τις διακρίσεις του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
3. Ως προς τα παρεπόμενα σύμφωνα (υποθήκες, ενέχυρα κ.τ.λ.) τα οποία ασφαλίζουν τις πράξεις για τις οποίες, σύμφωνα με τα ανωτέρω, καταργείται το τέλος χαρτοσήμου καθώς και τα απόγραφα δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες επιδικάζονται, διευκρινίζεται ότι δεν θα υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου.
Η μη υπαγωγή, βέβαια θα αφορά το ποσό του κεφαλαίου και όχι το ποσό των τόκων, κατά περίπτωση, δεδομένου ότι όπως προαναφέρθηκε η μη υπαγωγή στο τέλος χαρτοσήμου των αποδείξεων ασφαλίστρων και των εξαγορών ασφαλιστηρίων ζωής, δεν καλύπτει και τους τόκους επ’ αυτών καθώς και τους τόκους των ασφαλιστικών αποζημιώσεων, για τους οποίους η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε πριν από την ημερομηνία ισχύος της κατάργησης.
4. Με δεδομένο ότι ο νόμος 3746/2009 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 16-02-2009, αλλά η κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου, ισχύει, σύμφωνα με τις διατάξεις της κοινοποιούμενης παραγράφου από την 1η Ιανουαρίου 2009, τυχόν τέλη χαρτοσήμου τα οποία έχουν υπολογισθεί επί των αποδείξεων που εκδόθηκαν από την ημερομηνία αυτή (01-01-2009) και μετά, χωρίς να οφείλονται, επιστρέφονται από την ασφαλιστική εταιρεία στους ασφαλισμένους που τα έχουν επιβαρυνθεί.
5. Σε περίπτωση, κατά την οποία, ακυρώνονται, μετά την 01-01-2009 ασφαλιστήρια και επιστρέφονται ασφάλιστρα στους ασφαλισμένους, οι αποδείξεις επιστροφής των ασφαλίστρων, εφόσον έχει χαρτοσημανθεί η απόδειξη της πληρωμής των ασφαλίστρων, δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 16α του άρθρου 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
Εξυπακούεται, επίσης ότι, σε καμία περίπτωση, δεν συντρέχει λόγος επιστροφής των καταβληθέντων τελών χαρτοσήμου επί των αποδείξεων πληρωμής ασφαλίστρων, οι οποίες εκδόθηκαν μέχρι 31-12-2008, αδιάφορα εάν μετά ακυρωθούν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια, καθόσον, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4α του άρθρου 9 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, όπως έχουν ερμηνευθεί κατά πάγια διοικητική και δικαστηριακή νομολογία, το τέλος χαρτοσήμου επί των εγγράφων, τα οποία υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου επιβάλλεται κατά τη σύνταξή τους και δεν επιστρέφεται, ανεξάρτητα από την περαιτέρω τύχη τους, από τις τιθέμενες σ’ αυτά αιρέσεις και αν τα συμφωνηθέντα εκτελέστηκαν εν όλω ή εν μέρει από τους συμβαλλόμενους.