Εκπτώσεις δωρεών.- Έκπτωση από το εισόδημα των φυσικών προσώπων και από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων των δωρεών σε χρήμα προς το ''Εργαστήριο Έρευνας και Επιμόρφωσης στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας" και απαλλαγή των δωρεών αυτών από το φόρο δωρεάς.
(Υπ. Οικ. 1017551/12.2.2008/Πολ. 1030)

Τροποποιήσεις - διευκρινήσεις

Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας κοινοποιούμε την αριθ.268/2007 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. (Β' Τμήμα), η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, με βάση την οποία το "Εργαστήριο Έρευνας και Επιμόρφωσης στις Τεχνολογίες της Πληροφορίας" επιδιώκει κοινωφελείς σκοπούς, ούτως ώστε αυτό να καταστεί γνωστό για την εφαρμογή των άρθρων 8 και 31 του Κ.Φ.Ε.

Γνωμοδότήση 268/2007

Τμήμα Β'
Συνεδρίαση της 19-6-2007
Σύνθεση
Πρόεδρος: Χρήστος Τσεκούρας, Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ.
Μέλη: Αλέξανδρος Τζεφεράκος,Αντιπρόεδρος Ν.Σ.Κ., Νικόλαος Κατσίμπας, Σπυρίδων Δελ/απόρτας Ανδρέας Φυτράκης, Πέτρος Τριανταφυλλίδης, Ηλίας Ψώνης, Χρυσαφούλα Αυγερινού ,Βασιλική Δούσκα και Παναγιώτης Παναγιωτουνάκος, Νομικοί Σύμβουλοι.
Εισηγήτρια: Μαρία-Λουίζα Μπακαλάκου , Πάρεδρος Ν.Σ.Κ.
Αριθμ.Ερωτ.: 1028256/10229/βΟ012/16.3.07 των Διευθύνσεων Φσρολογ,ας Εισοδηματος (Δ12) και Φορολοyiας Kεφaλα,oυ (Δ13) της Γενικης Γραμματε,ας Φορολογικων και Τελωνειακων Θεμάτων του Υπουργε,ου Οικονομίας και Οικονομικων.

Περiληψη Ερωτηματος: Εάν το σωματείο με την επωνυμία «ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΠΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ" με βάση τους αναγραφόμενους στο καταστατικό του σκοπούς, επιδιωκει κοινωφελε,ς σκοπούς, προκειμένου α) οι δωρεές χρηματικων ποσων να αφαιρούνται από το εισόδημα του δωρητιΊ φυσικού προσωπου και από τα ακαθάριστα έσοδα του δωρητιΊ-νομικού προσωπου κατά τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 8 και της παρ.1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994 αντ,στοιχα, και β) οι πραγματοποιηθησόμενες δωρεές χρηματικων ποσων από φυσικά η νομικά πρόσωπα να τύχουν απαλλαγης από το φόρο δωρεων κατά τις διατάξεις των άρθρων 48 ενότητα Γ' περ.α' και 25 παρ.1 περ. β' του ν.2961/2001.

Επί του ανωτέρω ερωτήματος,το Νομικό Συμβούλιο του Κρότους -Τμημα Β' γνωμοδότησε ως ακολούθως:

Ι. Α. Στο όρθρο 8 παρ.Ι περ.δ' εδαφ. ε' του Y.2238{L994 «κωδικας Φορολογίας Εισοδήματος» (ΦΕΚ Α 151Ιορίζεται ότι: «Από το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου αφαιρούνται κατό περίπτωση, τα ποσό των πιο κότω δαπανων: ..Τ α χρηματικό ποσό που καταβιΙλλονται από το φορολογούμενο λόγω δωρεός προς τα κοινωφελη ιδρύματα, τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, τα ημεδαπό νομικό πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα ημεδαπό νομικό πρόσωπα ιδιωτικού δικαιου που νόμιμα έχουν συσταθεί η συνιστωνται και τα οποία επιδιωκουν κοινωφελείς σκοπούς, τους ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς που διέπονται από το Ν.1514/1985 (ΦΕΚ 13 Α'), τα ερευνητικό κέντρα που αποτελούν ημεδαπό νομικό πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθως και οποιοδηποτε αθλητικό σωματείο που έχει συσταθεί νόμιμα και ειναι αναγνωρισμένο από τη Γενικη Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον οι δωρεές αυτές προορίζονται για την καλλιέργεια και ανόπτυξη των ερασιτεχνικων τους τμημότων».

Στο όρθρο 31 παρ.Ι, περιπτ. α', υποπερ. γγ', εδαφ. ΣΤ.του αυτού ως ανω νόμου ορίζει ότι:

«Το καθαρό εισόδημα των επιχειρησεων που τηρούν επαρκη και ακριβη βιβλία και στοιχεία δεύτερης και τρίτης κατηγοριας του ΚΒ.Σ. εξευρισκεται λογιστικως με έκπτωση από τα ακαθόριστα έσοδα, όπως αυτό οριζονται στο προηγούμενο όρθρο των ακολούθων εξόδων α) Των γενικων εξόδων διαχείρισης, στα οποία περιλαμβόνονται με την επιφύλαξη της παραγρόφου 18 του παρόντος όρθρου

γγ) ..... Τα χρηματικό ποσό που καταβάλλονται λόγω δωρεός προς τα κοινωφελη ιδρύματα, τα σωματεία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσίες εκπαιδέυσης και χορηγούν υποτροφίες, τους ιερούς ναούς, τις ιερές μονές του Αγίου Όρους, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας κα Ιεροσολύμων, την ιερό Μονη Σινό, την Ορθόδοξη εκκλησία της Αλβανίας, τα ημεδαπό νομικό πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα ημεδαπό νομικό πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί η συνιστόνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελεις σκοπους, τους ερευνητικους και τεχνολογικούς φορεις που διέπονται από τον Ν.1514/1985, τα ερευνητικό κέντρα που αποτελούν ημεδαπό νομικό πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχουν συσταθεί νόμιμα και είναι αναγνωρισμένο από τη Γενικη Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον οι δωρεες αυτες προοριζονται για τ/ν καλλιεργεια και ανάrnυξη των ερασιτεχνικών τους τμημάτων.»

Β. Στο N.296V2001 «Κύρωση του κωδικα Διατάξεων ΦορολΟΥιας Κληρονομιων. Δωρεων. Γσνlκών Παροχών, Προικών και κερδών από Ααχεία» (ΦΕΚ Α' 266) σρίζονιαι τα εξης:

Για τις κτήσεις αιΤΙα θανάτου:

Άρθρο 25, παρ.1 περ.β

Απαλλάσσσνιαι από τσ φόρσ οι κτήσεις, εφόσον δικαιούχσι ειναι: ... β) Τα μη κερδσσκοπικσύ χαρακτήρα νομικά πρόσωπα, τα οποια υπάρχουν ή συνιστώνιαι νόμιμα στην Ελλάδα, καθώς και οι περιουσιες του άρθρου 96 του α.ν. 2039/1939 (ΦΕΚ 455 Α'), εφόσον επιδιώκουν αποδεδειγμενα σκοπούς εθνωφελεις ή θρησκευτικοός ή σε ευρύτερο κύκλο φιλανθρωπικους ή εκπαιδευτικους ή καλλιτεΧΝικους ή κοινωφελεις κατά τ/ν έννοια του άρθρου 1, του α.ν. 2039/1939 .... ».

Άρθρο 34:

Α. Κτήση αιΤΙα δωρεάς

1. Κτήση περιουσιας αιΤΙα δωρεάς, για τ/ν επιβολή του φόρου ειναι:

α) αυτή που προέρχεται από δωρεά η οποια συνιστάται κατά τις διατάξεις του Αστικοό κωδικα,

β) αυτή που προερχεται από κάθε παροχή, παραχώρηση ή μεταβiβαση οποιουδήποτε περιουσιακού στοιχειου χωρις αντάλλαγμα, έστω και αν δεν καταρτίσθηκε έγγραφο.

Άρθρο 38

1. Υπόχρεος στο φόρο ειναι ο δωρεοδόχος ή το τεκνο.

Άρθρο 43 ενότητα Γ' περ.α'

Γ. Λοιπές απαλλαγες. Απαλλάσσονιαι από το φόρο: α) Οι κτήσεις από τα πρόσωπα που αναφέρονιαι στην παράγραφο 1 του άρθρου 25.

Γ. Στο άρθρο 1 του ΑΝ 2039/1939 «Περι τροποποιήσεως, συμπληρώσεως και κωδικοποιήσεως των Νόμων περί εκκαθαρισεως και διοικήσεως των εις το Κράτος και υπέρ κοινωφελών σκοπών καταλειπομενων κληρονομιών, κληροδοσιών και δωρεών» ορίζεται ότι:

«Kοινωφελής σκοπός κατό: την έννοια του παρόντος είναι κατ' αvτiθεσιν προς τον ιδιωτικον πας κρατικός, θρησκευτικός, φιλανθρωπικός, εν γενει δ' επωφελής ~τo κοινόν εν όλω ή εν μερει σκοπός».

ΙΙ. Όπως προκύπτει από το ιστορικό του τεθενιος ερωτήματος και των λοιπών εγγράφων του φακέλου, το σωματειο με την επωνυμια «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΠΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» με διακριτικό τιτλο «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ" και στην Αγγλική «RESEARCH ΑΝΌ EDUCATION LABORATORY ΙΝ INFORMATION TECHNOLOGIES" και διακριτικό τiτλo «ATHENS INFORMATION TECHNOLOGY" συστάθηκε με το από 2-11-2005 καταστατικό του το οποιο υπογράφηκε από τα 23 ιδρυτικά του μελη και προσελαβε νομικη προσωπικότητα δια της υπ'αριθμ.2813/5-5-2006 αποφάσεως του Πρωτοδικειου Αθηνών και καταχωρηθηκε στα βιβλια καταχωρησεως αναγνωρισμένων σωματειων του Πρωτοδικειου Αθηνών με αριθμό Μητρώου 25360.

Κατά την παρ.Ι του άρθρου 2 του καταστατικού του Σωματειου «Το Σωματειο ειναι μη κερδοσκοπικού χαρακτηρα και επιδιώκει ευρέως κοινωφελεις και εκπαιδευτικούς σκοπούς», Σκοπός του Σωματειου κατ' άρθρο 2 του καταστατικού ειναι η ανάπτυξη και προώθηση της Έρευνας, Επιστημης, Τεχνολογίας, Επιμόρφωσης και κάθε μορφης Εκπαίδευσης και Κατάρτισης στους τομεις Πληροφορικης, Τηλεπικοινωνιών και Διοίκησης, καθώς και των συνεργιών τους, με στόχο την ενδυνάμωση του Επιστημονικού, Τεχνολογικού, Ερευνητικού και Στελεχιακού δυναμικού της χώρας μας, αλλά και την ευρύτερη προαγωγη της Έρευνας, Επιστημης και Εκπαιδευσης στους ως άνω τομεΙς. Ειδικότερα, τα βασικά μέοα για την επιτευξη του ανωτέρω σκοπού του Σωματειου ειναι:

• Η διεξαγωγη βασικης και εφαρμοσμένης έρευνας στους τομεις Πληροφορικης, Τηλεπικοινωνιών και Διοικησης, καθώς και σε άλλους συναφεις με αυτούς τομεΙς.

• Η έρευνα και ανάπτυξη για τη δημιουργια νέων προϊόντων η υπηρεσιών, καθώς και η αξιοποιηση των πνευματικών και υλικών αποτελεσμάτων της έρευνας και ανάπτυξης προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.

• Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη εξειδικευμένων επιμορφωτικών η εκπαιδευτικών προγραμμάτων στους τομεις της Πληροφορικής, Τηλεπικοινωνιών, Διοικησης και σε άλλους συναφεις με αυτούς τομεις, καθώς και η προσφορά αυτών προς το ευρύ επιστημονικό κοινό.

• Η εκπόνηση επιστημονικών και τεχνολογικών μελετών, οι εκδόσεις βιβλιων, επιστημονικών περιοδικών και λοmών εντύπων, η ανάπτυξη και προσφορά επιστημονικούεκπαιδευτικού υλικού σε οποιαδηποτε έντυπη η ηλεκτρονικη μορφη, η κατάρτιση βιβλιοθηκης και τράπεζας πληροφοριών στους ανωτέρω επιστημονικούς τομεις, προσιτών ελεύθερα στο ευρύ επιστημονικό κοινό.

• Η ανάπτυξη και χρηση αποτελεσματικών μεθόδων μάθησης και η δημιουργια του κατάλληλου τεχνολογικού περιβάλλOVΙOς για την παροχη Εκπαιδευσης και Επαγγελματικης Επιμόρφωσης.

• Η υπoσrήριξη των εκπαιδευομένων στη συμπλήρωση της επαγγελματικής τους εκπαιδευσης, την περαιτέρω εξειδικευοή τους και την επαγγελματική τους αποκατόσταση.

• Η αντίληψη ερευνητικων-αναπτυξιακων προγραμματων, η οργόνωση σεμιναριων, η διεξαγωγή διαλέξεων και η παροχή επιμορφωτικων υπηρεσιων σχεδιασμού διαχειρισης- υλοποιησης στους τομεις δραστηριοποιησης του Σωματειου, με ελεύθερη συμμετοχή των εχόντων τα αναγκαια προσόντα, κατόπιν ευρύτερης και έγκαιρης ενημέρωσης με κόθε πρόσφορο μέσο.

• Η παροχή οικονομικής ενισχυσης σε ερευνητές, σπουδαστές, φοιτητές και επισrήμOνες των ανωτέρω κλόδων με βόση ακαδημαϊκό και εισοδηματικό κριτήρια.

• Η χωρις αντCιλλαγμα διόθεση των εγκαταστόσεων της προς τριτους οργανισμούς, φορεις και πρόσωπα για τη διεξαγωγή επιστημονικων, επιμορφωτικων και πολιτιστικων εκδηλωσεων.

• Η σovεpyama με κρατικούς φορεις στην Ελλόδα και διεθνως, με φορεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με ΑΕΙ, Ερευνητικό Κέντρα, Ινστιτούτα, Εταιριες, Οργανισμούς καθως και άλλο φυσικό ή νομικ’ο πρόσωπα ημεδαπό, ή αλλοδαπό, Δημοmου ή Ιδιωτικού Δικαιου, σε τομεις σχετικούς με σκοπούς του.

• Η διοργόνωση διεθνων ή εθνικων επιστημονικων και πολιτιστικων εκδηλωσεων (συνέδρια, ημεριδες, εκθέσεις, σεμινόρια, κλπ) σχετικων με τους σκοπούς του.

• Η συμμετοχή ως μέλους ή παρατηρητού σε Οργανισμούς Τυποποιησης, Ινστιτούτα και σχετικές Ερευνητικές Συνεργαmες.

• Η προωθηση ευρύτερων επιστημονικων, εκπαιδευτικων και πολιτιστικων δραστηριοτήτων και γενικό η συμβολή με κόθε πρόσφορο μέσο, σε προγρόμματα ή πρωτοβουλιες για την εξύψωση του επιστημονικού και πολιτιστικού επιπέδου της Ελλόδος.

• Η οργόνωση ερευνητικής και εκπαιδευτικής υποδομής, επιστημονικού και στελεχιακού δυναμικού, εξοπλισμού, εργαστηριων, βιβλιοθηκων και λοιπων απαραιτήτων υποδομων για την επιστημονική, τεχνική και διοικητική υποσrήριξη του έργου συνολικό του Σωματείου.

• Κόθε άλλη δραστηριότητα η οποια θα προόγει την εικόνα, το κύρος και το έργο του Σωματειου στην Ελλόδα και διεθνως.

2. 0ι πόροι του σωματειου ,σύμφωνα με το όρθρο 7 του καταστατικού του έχουν ως εξής:

1. Η περιουσια του Σωματειου αποτελειται από το KεφCιλαΙO του Σωματειου, το οποιο σχηματiζεται από τις εισφορές των μελων, ή δωρεές των μελων ή τριτων καθως και επιχορηγήσεις του Δημοmου, των ο'Τ.Α., των Ν.Π.Δ.Δ., των νομικων προσωπων του ευρύτερου δημοοιου τομέα και των φορέων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθως και από το αθροιστικό οικονομικό αποτέλεσμα που npOKoma μετα την αφαίρεση των εξόδων από τα έσοδα του Σωματείου.

2. Οι Πόροι του Σωματείου αποτελούνται από:

α) Το εφαπαξ δικαίωμα εγγραφής και τις ετήσιες ή μηνιαίες συνδρομές των μελων, κατά τους ειδικότερους ορισμούς του αρθρου 5 του Καταστατικού.

β) Τις δωρεές, κληρονομίες, κληροδοσίες, χορηγίες και γενικα καθε φύσεως οικονομικές ενισχύσεις, από τα μέλη του Σωματείου ή τρίτα φυσικα ή νομικα πρόσωπα ή κρατικές αρχές της Ελλαδας ή του εξωτερικού.

Κληροδοσίες και δωρεές υπό τρόπον γίνονται δεκτές μόνο με έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου και στη συνέχεια μετα από έγκριση της Γενικής Συνέλευσης που παρέχεται με πλειοψηφία του μισού τουλαχιστον αριθμού των ενημερωμένων ταμειακων μελων του Σωματείου.

Οι κληρονομιες που καταλείπονται στο σωματείο γίνονται πάντοτε απσδεκτες με το ευεργέτημα της απογραφής και κατα τους ορισμούς του νόμου.

γ) Τα εισοδήματα από την περιουσία ή τις δραστηριότητες του Σωματείου.

δ) Τα έσοδα από δημόσιες εκδηλωσεις, εκπαιδευτική ή εκδοτική δραστηριότητα συναφή με στους σκοπούς του, αμοιβές από εκτελούμενες μελέτες από υπαλλήλους ή συνεργι'ιτες του, έσοδα από αξιοποίηση αποτελεσμι'ιτων ερευνητικων εργασιων του Σωματείου κτλ.

ε) Τα έσοδα από καθε ciλλη νόμιμη πηγή.

3. Τα μέλη του Σωματείου υποχρεούνται να καταβάλουν συμπληρωματικα ποοα ως πρόσθετη συνδρομή, όταν καλούνται από τη Γενική Συνέλευση να καλύψουν ζημιές που προέκυψαν στον ισολογισμό του Σωματείου ...

Σύμφωνα με το αρθρο 13 του Καταστατικού, η περιουσιακή κατασταση του Σωματείου έχει ως εξής:

«1. Το Σωματείο ως μη κερδοσκοπικό, ουδεμία υποχρέωση έχει - ούτε και επιτρέπεται- να διανέμει κέρδη ή να καταβάλει τόκους, κατα τη λειτουργία του ή τη διάλυσή του, προς τα μέλη του με οποιονδήποτε αμεσο ή έμμεσο τρόπο.

2. Οι εισφορές των μελων του Σωματείου ουδέποτε μπορούν να διανεμηθούν στα μέλη του, αλλα διατίθενται καθ' όλη τη διαρκεια της λειτουργίας του Σωματείου και από τα αρμόδια όργανα, αποκλειστικα και μόνο για την προωθηση και την πραγματοποίηση των σκοπων του.

……………………………………………………………………………………………………………………………..

4. Το οικονομικό έτος του Σωματείου αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λήγει την 31^η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, το οποίο ελέγχεται από ορκωτό λογιστή.»

Επίσης, συμφωνα με το άρθρο 6 § 4 του Καταστατικοό: «Απαγορεόεται η καταβολή οποιαοδηποτε αμοιβης σε μέλη του Σωματείου για τη συμμετοχη τους στο Διοικητικό Συμβουλιο και γενικά για τη διοίκηση και εκπροοώπηση του Σωματείου», ενώ, συμφωνα με το άρθρο 5 § 8 αυτου «σε καμία περίπτωση απερχόμενα, με οποιονδηποτε τρόπο, μέλη δυναvται η δικαιούνται να λάβουν οτιδηπστε από την περιουσία του Σωματείου».

Τέλος, συμφωνα με το άρθρο 15 § 2 του καταστατικοό, «2. Σε περίπτωση διαλυσεως του Σωματείου η υφισταμένη κατά τον χρόνο εκείνον κινητη και ακίνητη περιουσία του, μετά την εκπληρωση των υποχρεώσεών του, περιέρχεται με απόφαση της γενικης Συνέλευσης σε νομικό πρόσωπο μη κερδοσκοπικου χαρακτηρα που επιδιώκει παρεμφερείς κοινωφελείς σκοπους η στο Δημόσιο».

ΙΙΙ (α). Κοινωφελης είναι ο σκοπός όταν δια της εκπληρώσεως αυτου παρέχεται ωφελιμότης σε ευρυτερο κυκλο προσώπων, ενδιαφέρουσα έτm το κοινωνικό συνολο, άρα και ο αποβλέπων τόσο στην ειδικη εκπαίδευση όσο και στην προαγωγη κάποιου κλάδου της επιστiJμης, εφόσον, δια της προαγωΥης της επιστiJμης ωφελείται αναγκαίως και το κοινωνικό συνολο. Το κριτηριο ενός σκοποό ως κοινωφελοός πρέπει να αναζητηθεί κυρίως στην παρεχομένη στη συγκεκριμένη περίπτωση εξυπηρέτηση όχι μόνο των μελών του νομικοό προσώπου η ορισμένου κόκλου προσώπων, αλλά του κοινου εν γένει (ΣτΕ 2370/97 Φορ.επιθ, 1998 σελ.915, ΣτΕ 3623/90,3242/88,1875/82,1876/82, Γνωμδ. ΝΣΚ 54/90, Γν. ΝγΔ 342/90, Γν ΝΣΚ 314/92,ΓνΝΣΚ209/92, Γν ΝΣΚ 64/93, Ολ ΝΣΚ 77/94). Έτm κοινωφελης σκσπός είναι π.χ. η εκπαίδευση, η σωματικη αγωΥη, η προαγωΥη κάποιου επιστημονικοό κλάδου, η ίδρυση βρεφοκομείων, νοσοκομείων, ασυλων, η καλλιέργεια και η διάδοση του μουσικοό αισθηματος και της καλλιτεχνίας. Περαιτέρω κατά την έννοια του νόμου (α.Ι του ΑΝ 2039/1939), δεν αρκεί απλώς η κατά το οικείο καταστατικό του νομικου προσώπου επιδίωξη κοινωφελοός σκοποό, αλλά πρέπει ο σκοπός αυτός να είναι αποκλειστικός (ΣΤΕ 2111/88, 3391/76).

(β). Τόοο στην ισχόουσα νομοθεσία για την Φορολογία εισοδηματος όσσ και σε αυτη για τη Φσρσλσγία κληρσνομιών, δωρεών κλπ προβλέπεται ειδικη ευνοϊκη φορολογικη μεταχείριση των μη κερδοσκοπικοό χαρακτηρα νομικών προοώπων η οποία δικαιολογείται από την ανάγκη εξυπηρετησεως γενικοτέρων οκοπών, αποδεδειγμένα εθνωφελών, κοινωφελών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών, θρησκευτικών, φιλανθρωπικών Κ.Ο.Κ.

Ειδικότερα:

ί)1. Κατά την ισχόουσα νομοθεσία για τη Φορολογία Εισοδήματος μεταξυ των ποσών που αφαιρoυvται από το συνολικό εισόδημα του φορολογουμένου φυσικου προσώπου προκειμένου να προκυψει το καθαρό φορολογητέο εισόδημα και λογίζονται ως δαπάνες είναι και τα χρημαπκά ποσά που καταβάλλονται απα το φορολογούμενο λαγω δωρέάς, μεταξύ άλλων, προς τα σωματεια μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσιες εκπαιδευσης και χορηγούν υπoτρoφiες και προς τα νομικά πρασωπα ιδιωτικού δικαιου που ναμιμα έχουν συσταθει η συνιστωνται και επιδιωκουν κοινωφελεις σκοπούς (άρθρο 8 παρ.1 περ.δ' εδαφ. ε' Ν.2238/1994). Περαιτέρω, το καθαρα εισαδημα των επιχειρησεων που τηρούν επαρκη και ακριβη βιβλια και στοιχεια δεύτερης και τριτης κατηγοριας του ΚΒΣ εξευρισκεται λOγισnKως με έκπτωση απα τα ακαθάριστα έσοδα των xρημαnκων ποσων που καταβάλλονται λαγω δωρεάς, μεταξύ άλλων, και στα σωματεια μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που παρέχουν υπηρεσιες εκπαιδευσης και χορηγούν υποτροφιες και στα ημεδαπό νομικά πρασωπα ιδιωτικού δικαιου που ναμιμα έχουν συσταθει η συνιστωνται και τα οποια επιδιωκουν κοινωφελεις σκοπούς (άρθρο 31 παρ.1 περιπτ. α' υποπερ. γγ, εδαφ. Στ).

Με τον αρο «τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κοινωφελη σωματεια τα οποια παρέχουν υπηρεσιες εκπαιδευσης και χορηγούν υπoτρoφiες» και υπα τη διατύπωση αυτή του ναμου νοούνται προφανως τα νομικά πρασωπα που παρέχουν μια απα πς βαθμιδες της εκπαιδεύσεως κατά την κοινη περι τούτου αντiληψη ,επιπλέον δε χορηγούν υποτροφΙες. Η ανππαραβολη της περιπτωσεως των ημεδαπων νομικων προσωπων ιδιωπκού δικαιου πσυ

επιδιωκουν Koινωφελεiς σκοπούς προς αυτή των μη κερδοσκοπικων κοινωφελων σωματείων που παρέχουν υπηρεσιες εκπαιδεύσεως δημιουργει ,εκ πρωτης αψεως , την εντύπωση απ, απα τα σωματεια μανο τα ανωτέρω εμπιπτουν σnς ευνοικές ρυθμισεις του ναμου. Εγγύτερη αμως θεωρηση της διατάξεως και μάλιστα εν αψει της γενικατητας αυτής οδηγει στην άποψη απ, η αληθινη βούληση του νομοθέτη ηταν να τονισει την απαλλαγι'J των μη κερδοσκοπικων σωματειων που παρέχουν υπηρεσiες εκπαιδεύσεως και αχι να αποκλεισει τα λοιπά κοινωφελούς σκοπού σωματεια .(Γνδ/ σεις Ν.Σ.κ. 54/1990,342/1990).

2.Για να υπαχθεί ένα σωματειο στην έννοια <<του σωματείου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιδιωκει κοινωφελεις σκοπούς» θα πρέπει: α) Να μην έχει κατά το καταστατικα του ως σκοπα την απακτηση κερδων. Πάντως αυτα διατηρει το μη κερδοσκοπικα του χαρακτήρα και αν απα τη δραστηριατητα του πραγματοποιει έσοδα και γενικατερα εισαδημα, εφασον διατίθεται αΠOκλεισnKά για την επιτευξη των κοινωφελων σκοπων του.Η παροχη απα αυτα οποιασδηποτε μορφης σχεπκων υπηρεσιων χωρις αντάλλαγμα η και με αντάλλαγμα αλλά σε ποσα το οποίο οριακά αποβλέπει στη κάλυψη των αναγκων του στα πλαίσια επιδιωξεως του σκοπού του, δεν προσδιδουν σε αυτα κερδοσκοπικα χαρακτήρα εφασον βεβαίως δεν τίθεται θέμα διανομης των εσαδων αυτων στα μέλη του. (Αντώνη Δ. Αθανασαπουλου «Η φορολαγηση των εισοδημάτων των ημεδαπών Νομικών Προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα»,ΔφορΝ 2005,σελ.913) και β) Να αναφέρει στο καταστατικα του την επιδίωξη κοινωφελο"ς σκοπο", πράγμα όμως το οποίο δεν αρκε!, αλλά πρεπει συνάμα το νομικό πρόσωπο να αναπτυσσει πράγματι δραστηριότητα αποβλεπουσα στην πραγμάτωση του σκοπο" αυτο". (ΣτΕ 3099, 3100/91, 1875/82, 3242/88). Δηλαδή, τα ανωτερω δυο στοιχεία, της αποκλειστικότητας του επιδιωκομενου κοινωφελο"ς σκοπο" και της εν τοις πράγμαm, δηλαδή αποδεδειγμενα, πραγματώσεως αυτο" πρεπει να συντρεχουν αθροιστικά, προκειμενου να τυχουν εφαρμογής οι προπαρατεθείσες απαλλακτικες διατάξεις (Γνωμ ΝΣΚ 209/92), εκτός από την περiπτωση που το νομικό πρόσωπο είναι νεοσυστατο, οπότε αρκεί η αποκλειστική επιδίωξη του κοινωφελο"ς σκοπο" κατά τις καταστατικες διατάξεις (Γνωμ ΝΣΚ 54/90, 342/90, 736/98).

ίi) Κατά την ισχυουσα νομοθεσία για την Φορολογία Κληρονομικων, Δωρεών, Γονικών Παροχων, Προικών και Κερδών από λαχεία (Ν.2961/2001), από το φόρο κληρονομίας και δωρεάς απαλλάσσονται κατά τις συνδυασμενες διατάξεις των άρθρων 43Γ περ.ε' και 25 παρ.1 περ.β του ιδίου ως άνω νόμου οι κτήσεις εφόσον δικαιο"χος αυτων είναι μεταξ" άλλων τα μη κερδοσκοπικο" χαρακτήρα νομικά πρόσωπα τα οποία υπάρχουν ή συνιστωνται νόμιμα στην Ελλάδα, εφόσον επιδιώκουν αποδεδειγμένα σκοπούς εθνωφελείς ή θρησκευτικούς ή σε ευρύτερο κύκλο φιλανθρωπικούς ή εκπαιδευτικούς ή καλλιτεχνικούς ή κοινωφελείς κατά την εννοια του άρθρου 1 του Α.Ν. 2039/1939.

Κατά την εννοια των διατάξεων αυτών για να τυχουν τα ανωτερω πρόσωπα της προβλεπομένης απαλλαγής δεν αρκεί να μην εχουν κερδοσκοπικό χαρακτήρα, αλλά απαιτείται να επιδιώκουν αποδεδειγμενα κάποιον από τους παραπάνω σκοπούς, απαιτείται δηλαδή, αφεvώς να προκυπτει, συγκεκριμένα, από το καταστατικό ότι έχουν κάποιοv από τους σκοπούς αυτούς, αφετερου δε να αποδεικνύεται ότι πράγματι τον επιδιώκουν αναπτυσσοντας σχετική δραστηριότητα.

ιν.Από το συνολο των ανωτέρω,κατά τη γνώμη της πλειοψηφίας η οποία απαρτίστηκε από τον Αντιπρόεδρο του Ν.Σ.Κ Χρήστο Τσεκο"ρα και τους Νομικούς Συμβούλους Νικόλαο Κατσίμπα, Σπυρίδωνα Δελλαπόρτα, Πέτρο Τριανταφυλλίδη, Χρυσαφούλα Αυγερινού και Βασιλική Δούσκα, το Σωματείο με την επωνυμία "ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» με διακριτικό τίτλο "ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ» , το οποίο εχει νόμιμα συσταθεί, αποκλειστικά και μόνο με βάση τις προδιαληφθείσες διατάξεις του καταστατικο" του, εμπίπτει στην έννοια του κοινωφελο"ς, δεδομένου ότι αυτό επιδιώκει δια της προαγωγής επιμέρους κλάδου της επιστήμης και της τεχνολογίας και στην προκειμένη περίπτωση της επιστήμης της Πληροφορικής και της Τεχνολογίας των Τηλεπικοινωνιών αλλά και της Διοίκησης, σκοπούς ευρύτερα κοινωφελείς για το κοινωνικό συνολο και συμβάλλει στην ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας της χωρας και στην κατάρτιση, επιμόρφωση και ενδυνάμωση του επιστημονικο τεχvoλoγικoυ, ερευνητικου και στελεχιακου δοναμικου της χcl>ρας στο χώρο της πληροφορικής και της τεχvOλOγiας των τηλεπικοινωνιών, αποβλέποντας στην ανιδιοτελή και καταρχήν χωρις αντάλλαγμα εξυψωση του μορφωτικου και πνευματικoύ επιπέδου το ευρύτερου κοινου.

Εξάλλου ασφαλιστική δικλειδα για το αν εν τοις npcIyμam ο σκοπός ειναι κοινωφελής και η οικονομική δρόση του Σωματειου με την επωνυμια «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΠΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» άγει ή όχι σε κερδοσκοπια, συνιστό το ότι για την εφαρμογή των προπαρατεθεισών διατόξεων της φορολογικής νομοθεοιας, αφενός απαιτειται η αποδεδειγμένη εκόστοτε πραγμότωση των σκοπών του Σωματειου και μόλιστα ξεχωριστό σε κόθε κρινόμενο έτος φoρoλoγiας, τουτο δε ενόψει της αρχής της αυτοτέλειας εκόστης οικονομικής - φορολογικής χρήσεως και αφετέρου εlναι απαραιτητο να πιστοποιειται το γεγονός ότι τα τυχόν έσοδα του ρηθέντος Σωματειου διατίθενται αποκλειστικό για την εξυπηρέτηση του κοινωφελους σκοπου (Γνωμ. ΝΣΚ Ολομ. 77/93).

Παράλληλα, ειναι αυτονόητο ότι ο κινδυνος εκτροπής του ως όνω Σωματειου, όπως άλλωστε και οιουδήποτε νομικού προσώπου από το σκοπό ταυ είναι πάντοτε υπαρκτός. Απόκειται όμως στην υπό διαφόρους μορφές κρατική εποπτεια, αλλό και στο φορολογικό έλεγχο, να παρακολουθουν και να διακριβώνουν κόθε φορά αν αυτό εξέκκλινε του κοινωφελους σκοπου τσυ και να επιβόλονται αναλόγως οι νόμιμες διοικητικές ή όλλες κυρώσεις ή να αιρονται τα διόφορα πλεονεκτήματα, φορολογικό ή οικονομικό ή άλλα, των οποίων πιθανόν να απολαύει το ως αvω νομικό πρόσωπο και τα οποία προϋποθετσυν την πραγμότωση του κοινωφελους σκοπου του (ΝΣΚ Ολ. 430/93).

Επομένως η κριση για τη συνδρομή ή όχι των προϋποθέσεων που απαιτουνται για τη χορήγηση της απαλλαγής και της εκπτώσεως που προβλέπονται στις προπαρατεθεισες φορολογικές διατόξεις ανήκει στον προϊστόμενο της κόθε φορό αρμόδιας Δ.ο.γ . (σχετ. όρθρο 66 ν.2961/ 2001).

Κατό τη γνώμη της μειοψηφιας η οποια απαρΤΙστηκε από τον Avτmρόεδρo του Ν.Σ.Κ Αλέξανδρο Τζεφεράκο και τους Νομικους Συμβουλους Ανδρέα Φυτρόκη,Ηλια Ψώνη και Παναγιώτη Παναγιωτουνάκο, το ως ανω περιεχόμενο του καταστατικού του λειτουργουντος ήδη από ετών Σωματειου με την επωνυμια «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕγΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» με διακριτικό τιτλο «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ» δεν ειναι επαρκές και αρκουντως ορισμένο για να θεωρηθει ως κοινωφελους χαρακτήρα από το ΝΣκ,ανήκει δε στην αποκλειστική αρμοδιότητα των αρμοδιων φορολογικών αρχών να αποφανθουν μετό από ενδελεχή έρευνα για το ποιος ειναι ο πραγματικός χαρακτήρας του, κατ' αρχήν και εκ του νόμου, επιδιώκοντος ιδιωτικους σκοπους νομικού προσωπου.Τούτο δε διότι δεν npOKomn ούτε σαφως και ορισμένως εάν έχει αποκλειστικως κοινωφελή χαρακτήρα,όπως απαιτεί η νομολογία του ΣτΕ,ούτε εάν χορηγεί υποτροφίες που είναι ελάχιστο απαιτούμενο από τις διατάξεις των άρθρων8 παρ.Ι περ.δ' εδαφ. ε' και 31 παρ.Ι, περωτ. α', υποπερ. γγ', εδαφ. Στ. του ν.2238/1994 για να τύχουν τα φυοικα ή νομικά πρόσωπα της ως άνω φορολογικής απαλλαγής από τη φορολογία εισοδήματος.

Αντιθέτως εμφανίζεται με συνεχή και συγκεχυμένη οικονομική δραστηριότητα που συνίσταται ειδικότερα, σε ερευνητική και εκπαιδευτική,προφανως επ' ανταλλάγματι και χωρίς περιορισμούς δραστηριότητα,προοιδιαζουσα προς τις συναφείς αστικές ή μη εταιρίες. Ειδικότερα και ενδεικτικως δεν παρατίθενται επαρκή στοιχεία για το από ποιους και πως θα γινεται η εκμετάλλευση των νεων προιόντων και υπηρεσιών και των πνευματικών και υλικων αποτελεσμάτων της έρευνας,των επιστημονικων μελετων,των βιβλίων,επιστημονικων εντύπων και περιοδικων που θα εκδοθούν κλπ, για το αν η παροχή εκπαίδευσης και επαγγελματικής επιμορφωσεως θα προσφέρεται στο ευρύ κοινό με ή ανευ ανταλλαγματος, σε τι ακριβως συνιστωνται ή θα συνίστανται τα εισοδήματα από τις δραστηριότητες του σωματείου, και τι είδους ακριβως είναι ή θα είναι τα έσοδα από εκπαιδευτική ή εκδοτική δραστηριότητα και για ποιο σκοπό θα διατίθενται. Δε διευκρινίζεται π.χ. αν πρόκειται ή θα πρόκειται για δίδακτρα που θα καταβαλλονται από τους ενδιαφερόμενους,ως ανταλλαγμα για την παρεχομένη εκπαίδευση,αν οι υπαλληλοι ή συνεργατες του Σωματείου που θα εκτελούν ερευνητικές εργασίες θα αμείβονται από τρίτους και τι σχέση εργασίας θα έχουν με το Σωματείο.Ετοι, αν πράγματι οι ως ανω αναφερόμενοι πόροι πρόκειται για δίδακτρα, σε τι θα διαφοροποιούταν το εν λόγω σωματείο από ένα εργαστήριο ελευθέρων σπσυδων που θα παρείχε ανωτατη εκπαίδευση, πανεπιστημιακού ή μεταπτυχιακού επιπέδου;

Η κατά τα ως ανω ανεπαρκεια των παρατιθεμένων στο καταστατικό στοιχείων σχετικά με τον κοινωφελή ή μη χαρακτήρα του Σωματείου αλλα και με το για ποιο σκοπό θα διατίθενται mxov έσοδα αυτού οδηγεί στη σκέψη ότι σκοπός τσυ Σωματείσυ είναι εν τοις πραγμαοι η παρσχή ανωτατης εκπαιδεύσεως από ν.π.ιδ. δικαίου χωρίς να είναι ανεκτός ένας τέτοιος σκοπό." ενόψει του ιοχύοντος Συνταγματος (αρθρο 16) και αφ'ετέρου ότι επιδιωκει παραλληλα με τον κοινωφελή σκοπό και την προωθηση συμφερόντων προσωπικών,οικονομικών ίσως, των μελών του/έτσι ωστε να μη καθίσταται καταφανης η αποκλειστικότητα του σκοπού του ως κοινωφελούς.

V.Κατόπιν των ανωτέρω, επί του τεθέντος ερωτήματος το Β' Τμήμα του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους γνωμοδοτεί, κατά πλειοψηφία ότι το Σωματείο με την επωνυμία «ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΡΕγΝΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ» με διακριτικό τίτλο «ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ» και στην Aγγλική «RESEARCH ΑΝD EDUCATION LABORATORY ΙΝ INFORMATION TECHNOLOCIES" και διακριτικό τίτλο «ATHENS INFORMATION TECHNOLOGY" επιδιώκει κοινωφελη σκοπό κατά το καταστατικό αυτού, πλην όμως προκειμένου οι δωρεές χρηματικών ποσών να αφαιρούνται από το εισόδημα του δωρητη- φυσικού προσώπου και από τα ακαθάριστα έσοδα του δωρητη- νομικού προσώπου κατά τις διατάξεις των άρθρων 8 παρ.Ι περ. δ' εδαφ. ε και 31 παρ.Ι περιπτ.α', υποπερ. γγ', εδαφ. Στ του Ν.2238/1994 και οι πραγματοποιηθησόμενες δωρεές χρηματικών ποσών από φυσικά ή νομικά πρόσωπα να τύχουν απαλλαγής από το φόρο δωρεάς κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 43 ενότητα Γ περ.α' και 25 παρ.Ι περ.β' του Ν.2961/2001, απαιτείται και η διακρίβωση της πραγματικής εκπληρώσεως του εν λόγω σκοπού από το ως άνω Σωματείο σε κάθε φOΡOλOγικt\ χρήση και σε κάθε ειδικώτερη περίπτωση δωρεάς προς αυτό, πράγμα που είναι αντικείμενο του φορολογικού ελέγχου.