Παροχή διευκρινίσεων και οδηγιών για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων της Α 1257/20.12.2021 (Β 6180) απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ

Εγκ. Α.Α.Δ.Ε. Ε 2054/20.07.2022

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Παροχή διευκρινίσεων και οδηγιών για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων της Α.1257/2021 (Β' 6180) απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Παροχή διευκρινίσεων και οδηγιών για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων της Α.1257/2021 (Β' 6180) απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ σε θέματα που αφορούν στην καταχώρηση πληροφοριών Μητρώου φορολογουμένων στο Φορολογικό Μητρώο της ΑΑΔΕ, όπως:
• η δυνατότητα δήλωσης ταχυδρομικής θυρίδας,
• τα προσκομιζόμενα ταυτοποιητικά έγγραφα,
• η καταχώρηση εγγυτέρου συγγενούς ή κληρονόμου,
• η συναλλαγή για λογαριασμό ανηλίκων,
• η απόδοση ΑΦΜ σε άτυπη ένωση συνιδιοκτητών κτιρίου που έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί οροφοκτησίας (ν.3741/1929),
• τα δικαιολογητικά έναρξης ή μεταβολής επιχειρηματικής δραστηριότητας. 

Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Αφορά στις διαδικασίες απόδοσης ΑΦΜ και μεταβολής ατομικών στοιχείων φυσικών προσώπων καθώς και στις διαδικασίες έναρξης, μεταβολής και διακοπής εργασιών επιχείρησης φυσικών και νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.

Σε συνέχεια ερωτημάτων, σχετικά με την Α.1257/2021 (Β' 6180) απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ με θέμα "Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1006/31.12.2013 (Β'19/2014) απόφασης Γενικού Γραμματέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων «Διαδικασία και δικαιολογητικά Απόδοσης Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.)/Μεταβολής Στοιχείων και Έναρξης/Μεταβολής και Διακοπής Επιχειρηματικής Δραστηριότητας»" και προκειμένου για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή της παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις και οδηγίες ως προς το άρθρο 1 της εν θέματι απόφασης. Ειδικότερα:

1. Ως προς την ταχυδρομική θυρίδα (παρ. 3):
Στην παρ. 3 του άρθρου 1 της ως άνω απόφασης αναφέρεται ότι δηλώνεται η πλήρης διεύθυνση κατοικίας και η ταχυδρομική θυρίδα, εφόσον υπάρχει. Η καταχώρηση πλήρους διεύθυνσης κατοικίας [οδός-αριθμός (ή περιοχή εφόσον δεν υπάρχουν οδοί) και Τ.Κ.] είναι υποχρεωτική. Διευκρινίζεται ότι επί του πεδίου της οδού καταχωρείται, εφόσον υπάρχει, και η ταχυδρομική θυρίδα.

2. Ως προς τα προσκομιζόμενα ταυτοποιητικά έγγραφα (παρ. 3):
α) Οι Έλληνες κάτοικοι εξωτερικού προσκομίζουν ως στοιχείο ταυτότητας το εν ισχύι ελληνικό τους διαβατήριο μόνο στις περιπτώσεις που δεν έχουν ελληνική ταυτότητα σε ισχύ, δηλαδή σε περιπτώσεις που είτε δεν έχουν εκδώσει στο παρελθόν ελληνική ταυτότητα, είτε, αν έχουν εκδώσει, αυτή δεν είναι πλέον σε ισχύ. Ο σχετικός έλεγχος διενεργείται μέσω της πλατφόρμας του εσωτερικού ιστοτόπου της ΑΑΔΕ "Επιβεβαίωση στοιχείων ταυτότητας".
β) Οι αλλοδαποί υπήκοοι τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς, που κατοικούν στο εσωτερικό της χώρας, προσκομίζουν υποχρεωτικά τόσο διαβατήριο, χωρίς να εξετάζεται η ισχύς του, όσο και άδεια διαμονής σε ισχύ, ενώ δεν είναι απαραίτητο τα προαναφερθέντα έγγραφα να έχουν αντιστοιχισθεί μεταξύ τους στην πλατφόρμα του εσωτερικού ιστοτόπου της ΑΑΔΕ "Επιβεβαίωση στοιχείων μεταναστών". Τα ληξιαρχικά στοιχεία (ονοματεπωνυμικά, ημ/νία γέννησης κλπ) του διαβατηρίου και της άδειας διαμονής είναι υποχρεωτικό να ταυτίζονται. Ως στοιχείο ταυτότητας καταχωρείται στο Φορολογικό Μητρώο το διαβατήριο, ακόμα και αν δεν είναι σε ισχύ, μέχρι εισαγωγής νέων πεδίων στα οποία θα αναγράφονται τα στοιχεία των αδειών διαμονής.
γ) Κατ' εξαίρεση, δεν απαιτείται η προσκόμιση διαβατηρίου:
i) στις περιπτώσεις φορολογουμένων που είναι αντικειμενικά στερούμενοι διαβατηρίου (π.χ. φορολογούμενοι που έχουν λάβει άδεια διαμονής από τις υπηρεσίες ασύλου) ή
ii) στις περιπτώσεις που έχει εκδοθεί άδεια διαμονής σε μετανάστες από υπηρεσίες του Υπ. Μετανάστευσης και Ασύλου η οποία δεν έχει αντιστοιχισθεί με κάποιο διαβατήριο (ο σχετικός έλεγχος διενεργείται μέσω της πλατφόρμας του εσωτερικού ιστοτόπου της ΑΑΔΕ "Επιβεβαίωση στοιχείων μεταναστών"). Στις ανωτέρω περιπτώσεις και εφόσον δεν προσκομίζεται διαβατήριο, ως στοιχείο ταυτότητας καταχωρείται στο Φορολογικό Μητρώο η άδεια διαμονής.
δ) Για τα ανήλικα ημεδαπά φυσικά πρόσωπα κάτω των δώδεκα (12) ετών που στερούνται αστυνομικής ταυτότητας προσκομίζεται πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης των γονέων. Σημειώνεται πως για τους κατοίκους Ελλάδος που έχουν συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας τους, είναι υποχρεωτική η ύπαρξη αστυνομικής ταυτότητας. Πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης προσκομίζεται σε όλες τις περιπτώσεις ανηλίκων υπηκοότητας αλλοδαπής, επίσημα μεταφρασμένο και επικυρωμένο, παράλληλα με διαβατήριο και άδεια διαμονής. Κατ' εξαίρεση, δεν απαιτείται πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης στις περιπτώσεις ανηλίκων υπηκοότητας αλλοδαπής που είναι αντικειμενικά στερούμενοι διαβατηρίου (π.χ. φορολογούμενοι που έχουν λάβει άδεια διαμονής από τις υπηρεσίες ασύλου).

3. Ως προς την καταχώρηση εγγυτέρου συγγενούς ή κληρονόμου (παρ. 4):
Για την καταχώρηση εγγυτέρου συγγενούς ή κληρονόμου στο Φορολογικό Μητρώο, σε περίπτωση που η υποβολή του εντύπου Δ210 δεν γίνεται από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, πέραν της προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών, απαιτείται η ρητή συγκατάθεση του με σχετική υπεύθυνη δήλωση.

4. Ως προς τα δικαιολογητικά συναλλαγής για λογαριασμό ανηλίκων (παρ. 5):
Στις περιπτώσεις ανηλίκων φυσικών προσώπων, για την υποβολή του εντύπου Δ210 απαιτείται η ρητή συγκατάθεση και των δύο ασκούντων τη γονική μέριμνα, με σχετική υπεύθυνη δήλωσή τους.

5. Ως προς την υποβολή δήλωσης από εξουσιοδοτημένο άτομο (παρ. 6): Διευκρινίζεται ότι η κατάθεση φωτοαντιγράφου αστυνομικής ταυτότητας δεν είναι απαραίτητη στις περιπτώσεις υποβολής αιτήματος από τον ίδιο τον φορολογούμενο, καθώς και στις περιπτώσεις που το αίτημα υποβάλλεται από τρίτο πρόσωπο, εφόσον η επαλήθευση των στοιχείων γίνεται μέσω της πλατφόρμας "Επιβεβαίωση στοιχείων ταυτότητας".

6. Ως προς την απόδοση ΑΦΜ σε άτυπη ένωση συνιδιοκτητών κτιρίου που έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί οροφοκτησίας (ν.3741/1929) (παρ. 7):
Ως προς τις περιπτώσεις της άτυπης ένωσης συνιδιοκτητών κτιρίου που έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί οροφοκτησίας (ν.3741/1929), δεδομένου του ότι κατ' αρχήν ως ημερομηνία απόδοσης του ΑΦΜ θεωρείται η ημερομηνία υποβολής του εντύπου Δ211, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας σύστασης οριζοντίου ιδιοκτησίας ή του κανονισμού του κτιρίου, δεν επιβάλλεται πρόστιμο. Σε περίπτωση που η ημερομηνία έναρξης ανάγεται κατόπιν αίτησης του ενδιαφερομένου, σε προγενέστερη ημερομηνία από την ημερομηνία υποβολής λόγω διενέργειας πράξεων φορολογικού ενδιαφέροντος και υπερβαίνει τις τριάντα (30) ημέρες, η δήλωση θεωρείται εκπρόθεσμη και επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρθρου 54 του ν.4174/2013, όπως ισχύει. Πράξεις επιβολής προστίμου που τυχόν έχουν εκδοθεί λόγω λήψης ως ημερομηνίας απόδοσης ΑΦΜ, της ημερομηνίας της σύστασης οριζόντιας ιδιοκτησίας ή του κανονισμού κτιρίου αντί της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης, εφόσον έρχονται σε αντίθεση με τα οριζόμενα στην παρούσα, ακυρώνονται οίκοθεν από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προαναφερόμενη πράξη ή σε περιπτώσεις κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας της εν λόγω Δ.Ο.Υ., από τον Προϊστάμενο της υπηρεσίας υποδοχής, κατ' εφαρμογή των οριζομένων στο άρθρο 63Β του ν.4174/2013 για εκδοθείσες πράξεις από 01.01.2020 και εντεύθεν ή κατόπιν αίτησης του Μη Φυσικού Προσώπου για εκδοθείσες πράξεις προ της 01.01.2020. Τυχόν καταβληθέντα ποσά προστίμων επιστρέφονται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 42 του ν.4174/2013 και 83 του ν.δ.356/1974.

7. Ως προς τα δικαιολογητικά για τον προσδιορισμό της έδρας (παρ. 9):
Ως προς τα δικαιολογητικά προσδιορισμού της έδρας και των λοιπών εγκαταστάσεων της επιχείρησης στην ημεδαπή, στις περιπτώσεις μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης χρήσης, για τις οποίες υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, θα αναζητείται οίκοθεν μόνο το σχετικό έγγραφο ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ή ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης πληροφοριακών στοιχείων δωρεάν παραχώρησης χρήσης αντιστοίχως.

8. Ως προς την κατάργηση προσκόμισης απογραφικής δήλωσης του Ε.Φ.Κ.Α. (παρ.10): Από 31.01.2022 καταργείται η προσκόμιση απογραφικής δήλωσης του Ε.Φ.Κ.Α. τόσο κατά την έναρξη όσο και κατά τη μεταβολή εργασιών. Το αυτό καταλαμβάνει και τις περιπτώσεις που η ζητούμενη έναρξη ή μεταβολή ανατρέχει σε χρόνο προγενέστερο της ανωτέρω ημερομηνίας.

9. Ως προς τα δικαιολογητικά έναρξης ή μεταβολής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπηκόων τρίτων χωρών (παρ. 12):
Σε περίπτωση έναρξης ή μεταβολής εργασιών για φυσικά πρόσωπα υπηκόους τρίτων χωρών, η άδεια διαμονής πρέπει να παρέχει το δικαίωμα άσκησης οικονομικής δραστηριότητας. Ειδικά για τις περιπτώσεις μεταβολής εργασιών, αν πρόκειται για φορολογούμενο που έχει προβεί σε έναρξη εργασιών πριν τη δημοσίευση της Α.1257/2021 Απόφασης και η άδεια διαμονής δεν του παρέχει το δικαίωμα άσκησης οικονομικής δραστηριότητας, θα ολοκληρώνεται η ζητούμενη μεταβολή και ο φορολογούμενος ενημερώνεται ότι θα πρέπει να προβεί σε αλλαγή της άδειας διαμονής του, ώστε η νέα άδεια διαμονής να του παρέχει το σχετικό δικαίωμα.

10. Ως προς την απόδοση ΑΦΜ σε άτυπη ένωση συνιδιοκτητών κτιρίου (παρ. 13):
Για την απόδοση ΑΦΜ σε άτυπη ένωση συνιδιοκτητών κτιρίου, διευκρινίζεται ότι δεν εξετάζεται ούτε ο αριθμός των ορόφων, ούτε ο αριθμός των ιδιοκτητών, παρά μόνο η ύπαρξη περισσοτέρων της μίας ιδιοκτησιών τρεχουσών ή μελλοντικών.