Παροχή διευκρινίσεων και οδηγιών για τη φορολογική μεταχείριση της αποζημίωσης εξόδων παράστασης που χορηγείται σε δικαστικούς λειτουργούς και μέλη του κυρίου προσωπικού του ΝΣΚ παρελθόντων ετών

Εγκ. Α.Α.Δ.Ε. Ε 2226/03.12.2021

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Α) Αντικείμενο

Αντικείμενο τις εγκυκλίου είναι η παροχή διευκρινίσεων και οδηγιών για τη φορολογική μεταχείριση της αποζημίωσης εξόδων παράστασης που χορηγείται σε δικαστικούς λειτουργούς και μέλη του κυρίου προσωπικού του ΝΣΚ παρελθόντων ετών και η διαδικασία για την υποβολή και εκκαθάριση συναφών τροποποιητικών δηλώσεων προς επιστροφή τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών φόρου.

Β) Περιεχόμενο

Με την εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι τα γενόμενα δεκτά με την Ε.2087/2021 εγκύκλιο με την οποία κοινοποιήθηκε η με αριθ. 69/2021 γνωμοδότηση του Β' Τμήματος του Ν.Σ.Κ., που έγινε αποδεκτή από τον Διοικητή τις Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, εφαρμόζονται από τότε που τέθηκε σε ισχύ ο ΚΦΕ (ν.4172/2013), ήτοι για φορολογικά έτη από 1.1.2014 και μετά και παρέχονται οδηγίες για την υποβολή και εκκαθάριση τροποποιητικών δηλώσεων για τις περιπτώσεις που τα ποσά αυτά δηλώθηκαν και φορολογήθηκαν κατά τα προηγούμενα έτη ως εισόδημα από μισθωτή εργασία.

Γ) Πεδίο Εφαρμογής

Η παρούσα εφαρμόζεται για την αποζημίωση που λαμβάνουν δικαστές που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου Επικρατείας ή αντίστοιχους και στα μέλη του κυρίου προσωπικού του Ν.Σ.Κ. που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου και θα εφαρμοστεί από τις Δ.Ο.Υ. στις οποίες υπάγονται οι ανωτέρω.

Αναφορικά με το παραπάνω θέμα και σε συνέχεια της Ε.2087/2021 εγκυκλίου μας με την οποία κοινοποιήθηκε η με αριθ. 69/2021 γνωμοδότηση του Β' Τμήματος του Ν.Σ.Κ., που έγινε αποδεκτή από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της παρ. Α6 του άρθρου 30 του ν. 3205/2003 (Α' 297) ορίζεται ότι παρέχεται κατά μήνα αποζημίωση εξόδων παράστασης στους δικαστές που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου Επικρατείας ή αντίστοιχους. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παρ. Α6 του άρθρου 33 του ν. 3205/2003 ορίζεται ότι παρέχεται κατά μήνα αποζημίωση εξόδων παράστασης στα μέλη του κυρίου προσωπικού του Ν.Σ.Κ. που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου.

2. Με την με αριθ. 69/2021 γνωμοδότηση του Β' Τμήματος του Ν.Σ.Κ. έγινε δεκτό ότι η αποζημίωση των εξόδων παράστασης που χορηγείται με τις ανωτέρω αναφερόμενες διατάξεις στους δικαστές που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου Επικρατείας ή αντίστοιχους και στα μέλη του κυρίου προσωπικού του Ν.Σ.Κ. που φέρουν βαθμό Προέδρου, Αντιπροέδρου και Συμβούλου, αντίστοιχα, δεν αποτελεί φορολογητέο εισόδημα κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 78 παρ. 1 του Συντάγματος και των άρθρων 7 παρ. 1 και 14 του ν.4172/2013 (Α' 167, ΚΦΕ), ούτε υπόκειται σε εισφορά αλληλεγγύης, ενώ για την εξαίρεσή της από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία, δεν απαιτείται η πραγματοποίηση των σχετικών δαπανών να αποδεικνύεται από νόμιμα παραστατικά.

3. Τα αναφερόμενα στις προηγούμενες παραγράφους εφαρμόζονται από τότε που τέθηκε σε ισχύ ο ΚΦΕ (ν.4172/2013), ήτοι για φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2014 και μετά.

4. Η τροποποιητική δήλωση για την ανάκληση φορολογικής ύλης υποβάλλεται, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 19 σε συνδυασμό με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 36 του ν. 4174/2013 (Α' 170, ΚΦΔ), εντός προθεσμίας πέντε (5) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης. Επίσης, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 42 του ΚΦΔ, η αξίωση για επιστροφή φόρου, ο οποίος καταβλήθηκε αχρεώστητα παραγράφεται κατά τον χρόνο που παραγράφεται το δικαίωμα της Φορολογικής Διοίκησης για έκδοση πράξης προσδιορισμού φόρου, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 36 του ΚΦΔ, που αντιστοιχεί στην φορολογική υποχρέωση από την οποία πηγάζει η αξίωση προς επιστροφή. Σύμφωνα με την περ. α' της παρ. 2 του άρθρου 36 του ΚΦΔ η προθεσμία των πέντε (5) ετών παρατείνεται για περίοδο ενός (1) έτους από τη λήξη της πενταετίας εάν, μεταξύ άλλων, υποβληθεί αρχική ή τροποποιητική δήλωση εντός του πέμπτου έτους της προθεσμίας παραγραφής.

5. Ενόψει των ανωτέρω, οι ως άνω δικαστικοί λειτουργοί και μέλη του ΝΣΚ, οι οποίοι συμπεριέλαβαν στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος τα ποσά των εξόδων παράστασης ως φορολογητέα εισοδήματα και φορολογήθηκαν γι' αυτά, δύνανται να υποβάλλουν στις Δ.Ο.Υ., εμπροθέσμως μέχρι και την 31 Δεκεμβρίου 2021, τροποποιητικές δηλώσεις για τα φορολογικά έτη 2015, 2016, 2017, 2018 και 2019 για τα οποία δικαιούνται επιστροφής φόρου, καθότι η αξίωσή τους δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή, συνυποβάλλοντας και νέες ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών. Οι τροποποιητικές αυτές δηλώσεις υποβάλλονται με τη συμπλήρωση νέων ποσών στους κωδικούς 301-302 του εντύπου Ε1 στους οποίους δεν θα συμπεριλαμβάνεται πλέον η αποζημίωση εξόδων παράστασης (με την προϋπόθεση ότι είχε συμπεριληφθεί στα ποσά που αναγράφονταν στους ίδιους κωδικούς των αρχικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που υποβλήθηκαν από τους δικαιούχους για τα ανωτέρω φορολογικά έτη). Για τα φορολογικά έτη 2017 και επόμενα οι φορολογούμενοι συμπεριλαμβάνουν τα ανωτέρω ποσά στους κωδικούς 429-430 του εντύπου Ε1. Οι εν λόγω τροποποιητικές δηλώσεις συνοδεύονται από υπεύθυνη δήλωση των δικαιούχων με την οποία θα βεβαιώνεται ότι δεν έχει ασκηθεί ενδικοφανής ή δικαστική προσφυγή για τον λόγο αυτό.

6. Προκειμένου να διενεργηθεί νέα εκκαθάριση με βάση τις τροποποιητικές δηλώσεις για τα ανωτέρω φορολογικά έτη, οι εκκαθαριστές αποδοχών οφείλουν να χορηγήσουν στους δικαιούχους νέες ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών για τα έτη αυτά σε έντυπη μορφή, στις οποίες θα αναγράφουν στο σκέλος των αμοιβών που φορολογούνται, τις ορθές ετήσιες αποδοχές των δικαιούχων στις οποίες δεν θα συμπεριλαμβάνονται τα ετήσια ποσά αποζημίωσης εξόδων παράστασης που τους χορηγήθηκαν. Οι ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών, θα συνοδεύονται και από ξεχωριστές Υπηρεσιακές βεβαιώσεις που θα αναγράφουν τα ετήσια ποσά αποζημίωσης εξόδων παράστασης που τους χορηγήθηκαν.

7. Οι τροποποιητικές δηλώσεις και τα ως άνω δικαιολογητικά υποβάλλονται είτε με ψηφιακή απεικόνιση (scan), μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. είτε με φυσικό φάκελο που αποστέλλεται ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς. Ως ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων θεωρείται η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς. Το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογούμενου ή το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς, αποτελεί αποδεικτικό υποβολής των δηλώσεων και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους του αποδέκτη. Επίσης είναι δυνατή η υποβολή των δηλώσεων και μέσω της ψηφιακής εφαρμογής ΤΑ ΑΙΤΗΜΑΤΑ μου της πλατφόρμας myAADE.gov.gr, όπως και η κατάθεσή τους στο γραφείο πρωτοκόλλου της Δ.Ο.Υ. Τα στοιχεία επικοινωνίας των Δ.Ο.Υ. είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της Α.Α.Δ.Ε. στο διαδίκτυο (https://www.aade.gr/menoy/aade/epikoinonia> Στοιχεία Επικοινωνίας Υπηρεσιών ΑΑΔΕ για ραντεβού).

8. Οι κατά τα ανωτέρω υποβαλλόμενες δηλώσεις εκκαθαρίζονται εντός τρίμηνης προθεσμίας από την υποβολή τους. Επισημαίνεται ότι για τις δηλώσεις που θα υποβληθούν μέχρι το τέλος του έτους 2021 για το φορολογικό έτος 2015, το σχετικό δικαίωμα για την επιστροφή του αχρεωστήτως καταβληθέντος φόρου παραγράφεται στο τέλος του έτους 2022.

9. Ως προς την αντιμετώπιση εκκρεμών υποθέσεων, για τις οποίες η σχετική αξίωση επιστροφής δεν έχει υποκύψει σε παραγραφή , προς αποφυγή της άσκοπης επιβάρυνσης των διοικητικών υπηρεσιών και των δικαστηρίων, παρέχονται οι ακόλουθες δυνατότητες:
α) Αν έχει ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή που εκκρεμεί, η Δ.Ο.Υ. ακολουθεί την παραπάνω διαδικασία, εφόσον υποβληθεί από τον φορολογούμενο δήλωση παραίτησης από την ασκηθείσα ενδικοφανή προσφυγή.
β) Αν έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα δικαστική προσφυγή που εκκρεμεί, η Δ.Ο.Υ. επίσης ακολουθεί την παραπάνω διαδικασία, εφόσον ο φορολογούμενος προσκομίσει δήλωση παραίτησης από το δικόγραφο και από το δικαίωμα της εκκρεμούς δικαστικής προσφυγής του ως προς όλα τα κεφάλαια και αιτήματά της, η οποία κατατέθηκε στο δικαστήριο.
Η διαδικασία που αναφέρθηκε στις προηγούμενες παραγράφους ακολουθείται και στις περιπτώσεις για τις οποίες έχουν υποβληθεί τροποποιητικές δηλώσεις στις Δ.Ο.Υ. για τις οποίες η σχετική αξίωση επιστροφής δεν έχει υποκύψει σε παραγραφή και δεν έχουν ακόμα εκκαθαρισθεί, εφόσον υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση των δικαιούχων με την οποία θα βεβαιώνεται ότι δεν έχει ασκηθεί ενδικοφανής ή δικαστική προσφυγή.
Οι εκκρεμείς δηλώσεις που αφορούν στο φορολογικό έτος 2015, με βάση τα ανωτέρω, εκκαθαρίζονται άμεσα και σε κάθε περίπτωση πριν το τέλος τους έτους 2021.

Ο ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ