Φορολογική μεταχείριση των μερισμάτων που αποκτούν οι μέτοχοι των ΚΤΕΛ ΑΕ.

Υπ. Οικ.: ΔΕΑΦΒ 1166032/21.12.2015

ΣΧΕΤ.: To αριθμ. 46427/01.07.2015 έγγραφο της Ζ' Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης.

Απαντώντας στο σχετικό έγγραφο της Ζ' Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 40 του ν.4172/2013 τα μερίσματα που αποκτώνται από φυσικά πρόσωπα φορολογούνται με συντελεστή 10% και με τις διατάξεις του άρθρου 61 και της περ. α' των παρ. 1 των άρθρων 62 και 64 του ν.4172/2013, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι στα μερίσματα που καταβάλλουν νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα, ενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή 10%.
Η παρακράτηση φόρου ενεργείται με βάση τα οριζόμενα στην αριθ. ΠΟΛ.1011/2.1.2014 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων (ΦΕΚ 8Β'/8.1.2014).
Η παρακράτηση φόρου επί των μερισμάτων εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση σε περίπτωση που αυτός που λαμβάνει την ως άνω πληρωμή, η οποία υπόκειται σε παρακράτηση φόρου, είναι ημεδαπό φυσικό πρόσωπο ή φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του και δεν διατηρεί μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα (παρ. 2 άρθρου 36 και παρ. 3 άρθρου 64 ν.4172/2013). Για τα εισοδήματα από μερίσματα που αποκτούν ημεδαπά νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα, ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα των αλλοδαπών νομικών πρόσωπων, ενεργείται παρακράτηση φόρου, με την οποία δεν επέρχεται εξάντληση της φορολογικής τους υποχρέωσης, αλλά τα εισοδήματα αυτά φορολογούνται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα με βάση τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 47 και ο παρακρατηθείς φόρος συμψηφίζεται με το φόρο εισοδήματος εφαρμοζομένων των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου 64 του ν.4172/2013 (ΠΟΛ.1042/26.1.2015 εγκύκλιός μας).

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 1 του ν.2963/2001 ορίζεται, ότι με τον όρο «ΚΤΕΛ» νοείται το νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Κοινό Ταμείο Είσπραξης Λεωφορείων», που συστάθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.δ.102/1973. Τα ΚΤΕΛ του ν.δ.102/1973 (κατάργηση με άρθρο 50 του ν.2963/2001) καθώς και οι ΚΤΕΛ ΑΕ, που λειτουργούν με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.2963/2001, εκμεταλλεύονται αστικά ή υπεραστικά λεωφορεία ιδιοκτησίας των ή ιδιοκτησίας τρίτων, ανεξάρτητα αν οι ιδιοκτήτες είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
Ειδικότερα, με βάση τις διατάξεις της περ. α' της παρ. 2 του άρθρου 3 του ν.2963/2001 ορίζεται, ότι οι υφιστάμενες ΚΤΕΛ ΑΕ, μεταξύ άλλων, έχουν προκύψει και με μεταφορά στην ΚΤΕΛ ΑΕ της κυριότητας των λεωφορείων ιδιοκτησίας των μετόχων των οικείων ΚΤΕΛ.
Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι στην περίπτωση αυτή τα λεωφορεία ανήκουν πλέον στην κυριότητα της ΚΤΕΛ ΑΕ, η οποία είναι και εργοδότης όλου του προσωπικού της. Για τη φορολόγηση των ΚΤΕΛ εφαρμογή θα έχουν οι γενικές διατάξεις του ν.4172/2013, με την επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του ν.2963/2001.

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 3 του ν. 2963/2001 ορίζεται, ότι με την καταβολή του φόρου εισοδήματος από ανώνυμες εταιρείες της παρ.1 του άρθρου 1 του παρόντος (δηλαδή τις ΚΤΕΛ ΑΕ), δεν επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης για τα μερίσματα που διανέμουν στους μετόχους. Τα μερίσματα αυτά φορολογούνται στο όνομα του μετόχου μετά την αναγωγή τους σε μικτό ποσό με την προσθήκη σε αυτά του αναλογούντος φόρου νομικών προσώπων. Από τον αναλογούντα φόρο που προκύπτει εκπίπτει ο φόρος εισοδήματος που κατέβαλε η ανώνυμη εταιρεία και ο οποίος αναλογεί στα πιο πάνω μερίσματα. Οι διατάξεις της πιο πάνω παραγράφου εφαρμόζονται και σε ανώνυμες εταιρείες, που συνιστώνται από μετόχους των ΚΤΕΛ που δεν μετατρέπονται σε ανώνυμες εταιρείες.

4. Με το αριθμ. πρωτ. Δ12Β1168298 ΕΞ2013/04.11.2013 έγγραφό μας και προκειμένου για χρήσεις που αρχίζουν πριν την 01.01.2014, για τις οποίες είχαν εφαρμογή οι διατάξεις του προϊσχύοντος Κ.Φ.Ε. (ν.2238/1994), είχε διευκρινιστεί ότι οι διατάξεις του ν. 2963/2001 που διέπουν τα ΚΤΕΛ, ως ειδικότερες, κατισχύουν αυτών του άρθρου 54 του ν. 2238/1994 περί παρακράτησης και περαιτέρω με την καταβολή του φόρου εισοδήματος από τις ΚΤΕΛ Α.Ε. και την παρακράτηση φόρου στα μερίσματα που διανέμουν στους μετόχους - μεριδιούχους τους, δεν επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης για τα εισοδήματα αυτά, αλλά τα υπόψη μερίσματα φορολογούνται στο όνομα του δικαιούχου με τις γενικές διατάξεις. Για το σκοπό αυτό, οι μέτοχοι δήλωναν στην ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1), στους κωδικούς 291 - 292, το ποσό των μερισμάτων που εισέπραξαν μετά την αναγωγή τους σε μικτό ποσό με την προσθήκη τόσο του παρακρατηθέντος φόρου επί των μερισμάτων αυτών, όσο και του αναλογούντος φόρου του νομικού προσώπου (ΚΤΕΛ ΑΕ). Αντίστοιχα, στους κωδικούς 293 - 294, καταχωρούσαν το συνολικό ποσό των φόρων που αναλογεί στο πιο πάνω μερίσματα, ήτοι τον φόρο εισοδήματος που κατέβαλε η ανώνυμη εταιρεία και ο οποίος αναλογεί στα πιο πάνω μερίσματα, καθώς και τον φόρο που παρακρατήθηκε σε αυτά. Με βάση τα ανωτέρω, η αρμόδια ΔΟΥ αν απαιτείτο έπρεπε να προβεί σε χειρόγραφη εκκαθάριση της δήλωσης των μετόχων - μεριδιούχων.

5. Μετά από όλα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω και δεδομένου ότι οι διατάξεις του ν.2963/2001 που διέπουν τις ΚΤΕΛ ΑΕ, ως ειδικότερες, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την έναρξη εφαρμογής του ν.4172/2013, προκύπτει ότι με την καταβολή του φόρου εισοδήματος από τις ΚΤΕΛ Α.Ε. και την παρακράτηση φόρου στα μερίσματα που διανέμουν στους μετόχους - μεριδιούχους τους, δεν επέρχεται εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης για τα εισοδήματα αυτά, αλλά τα υπόψη μερίσματα φορολογούνται στο όνομα του δικαιούχου με τις γενικές διατάξεις. Για το σκοπό αυτό, οι μέτοχοι στην ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματός τους (Ε1) πρέπει να δηλώσουν στον Πίνακα Δ1 και ειδικότερα στους κωδικούς 291 - 292, το ποσό των μερισμάτων που εισέπραξαν μετά την αναγωγή τους σε μικτό ποσό με την προσθήκη τόσο του παρακρατηθέντος φόρου επί των μερισμάτων αυτών, όσο και του αναλογούντος φόρου του νομικού προσώπου (ΚΤΕΛ ΑΕ) και στους κωδικούς 293 - 294, το συνολικό ποσό των φόρων που αναλογεί στο πιο πάνω μερίσματα, ήτοι το φόρο εισοδήματος που κατέβαλε η ανώνυμη εταιρεία και ο οποίος αναλογεί στα πιο πάνω μερίσματα, καθώς και τον φόρο που παρακρατήθηκε. Με βάση τα ανωτέρω, οι αρμόδιες για τη φορολογία των μετόχων των ΚΤΕΛ ΑΕ φορολογικές αρχές μετά την ηλεκτρονική υποβολή των μετόχων - μεριδιούχων θα προβούν σε χειρόγραφη εκκαθάριση αυτής.