Φυσικά πρόσωπα (δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, υποψήφιοι διδάκτορες, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, άνεργοι, κλπ) που συμμετέχουν σε ερευνητικά προγράμματα. Υποχρεώσεις ΚΦΑΣ

Υπ. Οικ. Δ15Α 1053283/28.03.2013

Με αφορμή τα παραπάνω σχετικά έγγραφα και τα προφορικά ερωτήματα που έχουν υποβληθεί στην Υπηρεσία μας, αναφορικά με το θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

Με τις διατάξεις της περίπτωσης ε΄ του πέμπτου εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ., όπως ίσχυαν μέχρι 31.12.2012, οριζόταν ότι, δεν θεωρείται επιτηδευματίας το φυσικό πρόσωπο που συνδέεται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου το οποίο χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται γενικώς από την Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία, το ποσό αυτών των αμοιβών του δεν υπερβαίνει το διπλάσιο του ορίου που ορίζεται από την παράγραφο 5 του άρθρου αυτού, για αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες, δηλαδή τα 10.000 ευρώ και οι υπηρεσίες που παρέχει αφορούν αποκλειστικά το ερευνητικό έργο που χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., όπως ισχύουν από 1.1.2013, καταργήθηκαν οι προαναφερόμενες διατάξεις του Κ.Β.Σ. και με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Κ.Φ.Α.Σ., όπως αυτές ερμηνεύτηκαν με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ.1004/4.1.2013, δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών τα φυσικά πρόσωπα με εξαίρεση αυτά που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα κατονομαζόμενο στην παράγραφο 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, τα οποία ευκαιριακά και ως παρεπόμενη δραστηριότητα, πωλούν αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες, σε πρόσωπο που έχει υποχρέωση να εκδίδει στοιχείο προβλεπόμενο από τις διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ., δηλαδή σε πρόσωπο υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών, ή πρόσωπο της παρ. 1 του άρθρου 3 του Κώδικα αυτού. Ο χαρακτηρισμός δε των προσώπων αυτών ως μη υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών για τις εν λόγω ευκαιριακές πράξεις δεν συναρτάται από το ύψος της αμοιβής ή από την αξία των πωλούμενων αγαθών.

Κατά την πάγια θέση της Διοίκησης, όταν δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή φοιτητές μεταπτυχιακοί ή μη αυστηρά στο πλαίσιο των σπουδών τους, οι οποίοι βέβαια δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία, ασχολούνται ευκαιριακά, δηλαδή όχι κατά σύστημα, με ερευνητική εργασία, έστω και αν το επάγγελμα του «ερευνητή» κατονομάζεται στην παρ.1 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε., δύναται να θεωρηθεί ότι αποκτούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα της παρ.3 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε.. Τα υπόψη πρόσωπα πρέπει να κρίνονται με βάση τα πραγματικά στοιχεία από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., καθόσον για να θεωρηθεί ότι δεν ασκούν το ελευθέριο επάγγελμα του «ερευνητή», πρέπει όντως η κύρια δραστηριότητά τους να είναι άλλη όπως υπάλληλος που αποκτά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, φοιτητής κ.λπ. και η παροχή υπηρεσιών «ερευνητή» να είναι ευκαιριακή και παρεπόμενη.

Σύμφωνα με τα παραπάνω τα φυσικά πρόσωπα, ήτοι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι, υποψήφιοι διδάκτορες, φοιτητές, μεταπτυχιακοί φοιτητές, άνεργοι, κλπ., που μετέχουν, ανεξάρτητα από την ύπαρξη ή μη σύμβασης έργου, σε ερευνητικά προγράμματα, επιχορηγούμενα ή μη, τα οποία εκτελούνται τόσο από πρόσωπα υπόχρεα απεικόνισης συναλλαγών, όσο και από διάφορους φορείς, θεωρείται ότι δεν είναι ερευνητές, δηλαδή πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 , αλλά παρέχοντες υπηρεσίες συμμετέχοντες σε ερευνητικό έργο, δηλαδή πηγής εισοδήματος της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του νόμου αυτού (ν. 2238/1994) και ως εκ τούτου για την περιστασιακή συμμετοχή τους στα προγράμματα αυτά, δεν είναι υπόχρεοι απεικόνισης συναλλαγών, εφόσον βέβαια δεν είναι υπόχρεα από άλλη αιτία. Επομένως για την δραστηριότητά τους αυτή δεν τηρούν βιβλία και δεν εκδίδουν στοιχεία, για την αμοιβή δε που λαμβάνουν, ανεξάρτητα από το ύψος αυτής, εκδίδεται από τον αντισυμβαλλόμενο απόδειξη δαπάνης, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 13 του άρθρου 8 του Κ.Φ.Α.Σ..

Σημειώνεται ότι τα προαναφερόμενα αναλογικά ισχύουν και για τις κατηγορίες εργαζομένων, οι οποίοι συμμετέχουν σε καινοτόμες δράσεις εκπαίδευσης που υλοποιούν φορείς εποπτευόμενοι από το Υπουργείο Παιδείας (όπως το ΙΕΠ, ΙΤΥΕ, κλπ.) και προσφέρουν ως επιμορφωτές, δημιουργοί εκπαιδευτικού υλικού σε έντυπη μορφή ή ηλεκτρονική μορφή, υπηρεσίες υποστήριξης καινοτόμων εκπαιδευτικών δράσεων πρωτοβάθμιας-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής, τεχνολογίας, πληροφορικής και επικοινωνιών κλπ.

Επίσης τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση ανάθεσης σε εν ενεργεία δημόσιο ή ιδιωτικό υπάλληλο, από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, στα πλαίσια εκτέλεσης εθνικών ή συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων, επιμόρφωσης στην Ελληνική γλώσσα, ομάδων προσώπων.

Τέλος διευκρινίζεται ότι ο εν ενεργεία δημόσιος ή ιδιωτικός υπάλληλος ή συνταξιούχος που ασχολείται ως εισηγητής, δεν είναι υπόχρεος εφαρμογής των διατάξεων του Κ.Φ.Α.Σ. και ως εκ τούτου δεν τηρεί βιβλία και δεν εκδίδει στοιχεία για τη δραστηριότητά του αυτή, με την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν είναι υπόχρεος εφαρμογής των διατάξεων του Κώδικα αυτού για κάποια άλλη δραστηριότητα, όπως άλλωστε διευκρινίστηκε και με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ.1004/4.1.2013.