Εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 25 του ν. 3846/2010 (Φ.Ε.Κ. 66 Α΄) «Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις», σχετικά με θέματα ασφάλισης επαγγελματιών, βιοτεχνών και εμπόρων σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια.

Υπ. Οικ. Φ.10035/23.6.2010

Σας γνωρίζουμε ότι στο Φ.Ε.Κ. 66 Α'/11.05.2010 δημοσιεύτηκε ο ν. 3846/2010 «Εγγυήσεις για την εργασιακή ασφάλεια και άλλες διατάξεις».
Με τις διατάξεις του άρθρου 25 του νόμου αυτού, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στην ασφάλιση στον Ο.Α.Ε.Ε. ή στον Ο.Γ.Α. των επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια.
Σημειώνουμε εξαρχής ότι με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, επιχειρήθηκε, πέραν της τροποποίησης και συμπλήρωσης των ισχυουσών διατάξεων, η ενιαιοποίηση και κωδικοποίησή τους, ώστε να είναι ευχερέστερη και ενιαία η εφαρμογή τους, για την αποφυγή στο μέλλον, τόσο των συγχύσεων όσον αναφορά στο φορέα ασφάλισης αυτών των κατηγοριών των ασφαλισμένων αλλά και της εισφοροδιαφυγής, όσο και για την προστασία των καλώς νοούμενων συμφερόντων των ίδιων των ασφαλισμένων αλλά και των ασφαλιστικών τους φορέων.
Έτσι, για την ομοιόμορφη και πιστή εφαρμογή των διατάξεων αυτών, θέτουμε υπόψη σας τις παρακάτω επισημάνσεις και διευκρινίσεις:

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1: ΕΔΡΑ - ΑΣΚΗΣΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του ν. 3846/2010 επαναλαμβάνονται κατά βάση οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 9 του ν. 3050/2002. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, για τον προσδιορισμό του φορέα ασφάλισης των επαγγελματοβιοτεχνών ή εμπόρων που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων, ή 1.000 στους έξι νομούς Αττικής, Βοιωτίας, Εύβοιας, Κορινθίας, Αχαΐας και Θεσσαλονίκης, ή σε νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων, λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των εισοδημάτων της πρώτης τριετίας από την έναρξη επαγγέλματος.
Στο σημείο αυτό εφιστάται η προσοχή σας στην υποχρέωση άμεσης κλήσης του ασφαλισμένου για προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών αμέσως μετά τη λήξη της πρώτης τριετίας. Προς το σκοπό αυτό, κρίνεται απαραίτητη η στενή συνεργασία μεταξύ Ο.Α.Ε.Ε. και Ο.Γ.Α. προκειμένου να οργανωθεί η κοινή παρακολούθηση των ασφαλισμένων ώστε ο προσδιορισμός του φορέα ασφάλισης να γίνεται έγκαιρα και να αποφεύγονται τριβές τόσο μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων όσο και μεταξύ ασφαλισμένων και φορέων αλλά και οι οικονομικές συνέπειες για τους ασφαλισμένους.

Επίσης, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 επέρχονται μεταβολές στις ισχύουσες διατάξεις τόσο ως προς το ύψος του εισοδηματικού κριτηρίου, όσο και ως προς τις περιοχές άσκησης της δραστηριότητας.

α. Το εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα του ασφαλισμένου των εν λόγω περιοχών, είναι ο μέσος όρος των εισοδημάτων των τριών πρώτων ετών από την έναρξη του επαγγέλματος. Εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων αυτών ξεπερνά το 400πλάσιο του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη όπως ισχύει κάθε φορά (αντί του 500πλάσιου που ίσχυε μέχρι 11.05.2010), ο ασφαλισμένος υπάγεται στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., σε αντίθετη δε περίπτωση υπάγεται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α..
Διευκρινίζουμε ότι ο μέσος όρος των εισοδημάτων τριετίας ετών που προηγούνται του 2010 θα συγκρίνεται με το 500πλάσιο του Η.Α.Ε., ενώ ο μέσος όρος εισοδημάτων τριετίας στην οποία εμπεριέχεται και το έτος 2010 ή τα επόμενα, θα συγκρίνεται με το 400πλάσιο του Η.Α.Ε..

Παράδειγμα 1: Έλεγχος που πραγματοποιείται το έτος 2011. Η κρινόμενη τριετία είναι τα έτη 2007-2009. Ο μέσος όρος των εισοδημάτων της τριετίας αυτής θα συγκριθεί με το 500πλάσιο του Η.Α.Ε. προκειμένου να καθοριστεί ο φορέας ασφάλισης.

Παράδειγμα 2: Έλεγχος που πραγματοποιείται το έτος 2013. Η κρινόμενη τριετία είναι τα έτη 2009-2011. Ο μέσος όρος των εισοδημάτων της τριετίας αυτής θα συγκριθεί με το 400πλάσιο του Η.Α.Ε. προκειμένου να καθοριστεί ο φορέας ασφάλισης.

β. Με τις νέες διατάξεις, καθορίζεται ρητά ότι η έδρα της επιχείρησης, είτε ατομικής είτε οποιασδήποτε άλλης μορφής, δεν είναι μοναδικός καθοριστικός παράγοντας υπαγωγής στη διαδικασία ελέγχου εισοδημάτων και προσδιορισμού του φορέα ασφάλισης των απασχολούμενων στις παραπάνω περιοχές. Ως δεύτερος σημαντικός παράγοντας καθορίζεται και η περιοχή άσκησης της δραστηριότητας.

Σύμφωνα με τη γραμματική διατύπωση της περίπτωσης 1α, στις διατάξεις αυτές υπάγονται «οι επαγγελματίες, βιοτέχνες έμποροι που έχουν την έδρα τους και ασκούν τη δραστηριότητα τους σε πόλεις, χωριά ή οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων…». Κατά συνέπεια, η περιοχή άσκησης της δραστηριότητας δεν μπορεί να προσδιοριστεί αθροιστικά αλλά εκλαμβάνοντας κάθε πόλη, χωριό ή οικισμό αυτοτελώς.
Δηλαδή, ο επαγγελματοβιοτέχνης ή έμπορος, με έδρα σε χωριό πχ. 700 κατοίκων, έχει τη δυνατότητα να απασχολείται και στα γύρω χωριά, υπό την προϋπόθεση ότι κανένα δεν ξεπερνά τους 2.000 κατοίκους, ή τους 1.000 στους έξι νομούς ή τους 3.100 αν πρόκειται για νησιά. Ο αριθμός των κατοίκων κάθε χωριού, πόλης ή οικισμού εκλαμβάνεται ξεχωριστά και σε καμμία περίπτωση αθροιστικά με τα υπόλοιπα χωριά.

γ. Η διάταξη της περίπτωσης 1γ αφορά στους επαγγελματοβιοτέχνες και εμπόρους οι οποίοι έχουν μεν την έδρα της επιχείρησής τους σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια, η άσκηση της δραστηριότητάς τους όμως επεκτείνεται και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε..
Σύμφωνα με τη διάταξη, ο επαγγελματοβιοτέχνης ή έμπορος που ασκεί αποδεδειγμένα τη δραστηριότητά του και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., ασφαλίζεται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια.
Διευκρινίζεται ότι στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. θα υπαχθεί και ο επαγγελματοβιοτέχνης ή έμπορος που ενώ έχει την έδρα του σε περιοχές της περίπτωσης 1α, ασκεί τη δραστηριότητά του και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., ανεξάρτητα εάν ασκεί παράλληλα και αγροτική δραστηριότητα.

Ύστερα από αυτά και έχοντας υπόψη τη διάταξη του τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης 1γ, θεωρούμε σκόπιμο να διευκρινίσουμε ότι επιβάλλεται ο λεπτομερής έλεγχος σχετικά με τον τόπο άσκησης δραστηριότητας όλων των επαγγελματιών και εμπόρων των περιοχών αυτών από 01.01.2009. Εφόσον από τον έλεγχο αυτό προκύψει ότι ασκήθηκε δραστηριότητα σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., πρέπει να ασφαλίζονται στον Οργανισμό υποχρεωτικά από 11.05.2010.

Στο σημείο αυτό κρίνουμε απαραίτητο να αναφερθούμε στις περιπτώσεις επαγγελματικών κατηγοριών που ενδεχομένως θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι Υπηρεσίες σας:
i. Οι επαγγελματοβιοτέχνες ή έμποροι της περίπτωσης 1γ (π.χ. νέοι ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί) που κάνουν έναρξη δραστηριότητας μετά την 11.05.2010 με έδρα στις παραπάνω περιοχές, θα αντιμετωπίζονται, ανεξάρτητα από το επάγγελμα, ως εάν η άσκηση της δραστηριότητάς τους να ασκείται στις περιοχές αυτές, δηλαδή σε πόλεις, χωριά ή οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων ή κάτω των 1.000 στους έξι (6) προαναφερόμενους νομούς ή σε νησιά κάτω των 3.100 κατοίκων.
Θα πρέπει όμως να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση περί μη άσκησης σε καμία περίπτωση δραστηριότητας σε περιοχή υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., με την επισήμανση των συνεπειών που θα επισύρει η ψευδής δήλωση όπως περιγράφονται στη διάταξη του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης γ.
ii. Οι επαγγελματοβιοτέχνες ή έμποροι που βρίσκονται στη διαδικασία ελέγχου και προσδιορισμού του αρμόδιου φορέα ασφάλισης στο πλαίσιο της τριετίας από την έναρξη επαγγέλματος, θα πρέπει να ελεγχθούν, από 01.01.2009 σχετικά με τις περιοχές άσκησης της δραστηριότητάς τους και σε περίπτωση δραστηριοποίησης σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. να διακόπτεται η τριετία και να ασφαλίζονται στον Ο.Α.Ε.Ε., ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια, από 11.05.2010.
Παράδειγμα: Ηλεκτρολόγος έκανε έναρξη δραστηριότητας τον Ιούλιο του 2007 και βρίσκεται στη διαδικασία ελέγχου (τριετία) προκειμένου να διαπιστωθεί ο αρμόδιος φορέας ασφάλισής του. Τον Οκτώβριο του 2010 ο Ο.Α.Ε.Ε. τον καλεί για έλεγχο των περιοχών άσκησης του επαγγέλματός του. Διαπιστώνει ότι τον μήνα Φεβρουάριο του 2009 άσκησε τη δραστηριότητά του σε περιοχή υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε.. Ο επαγγελματίας αυτός θα ασφαλιστεί υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. από 11.05.2010 και προαιρετικά αν το επιθυμεί από 01.11.2009. Εάν ο Ο.Α.Ε.Ε. διαπιστώσει ότι ο επαγγελματίας αυτός άσκησε τη δραστηριότητά του σε περιοχή υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. τον Φεβρουάριο του 2010, τότε η υποχρεωτική ασφάλισή του στον Ο.Α.Ε.Ε. θα αρχίσει πάλι την 11.05.2010. Αν το επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος, μπορεί να ασφαλιστεί προαιρετικά από την ημερομηνία που άσκησε για πρώτη φορά δραστηριότητα σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. (δηλαδή από 01.02.2010).
iii. Οι επαγγελματοβιοτέχνες και έμποροι της παραπάνω κατηγορίας που έχουν ήδη εξαιρεθεί από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, επιβάλλεται να κληθούν και να ελεγχθούν σχετικά με τον τόπο άσκησης της δραστηριότητάς τους και αν διαπιστωθεί αποδεδειγμένα ότι από 01.01.2009 άσκησαν τη δραστηριότητά τους και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. να υπαγάγονται από 11.05.2010 στην υποχρεωτική ασφάλιση του Οργανισμού.

Εφιστούμε την προσοχή σας στα εξής:
1. Όλα τα παραπάνω αναφερόμενα στην περίπτωση αυτή (γ) αφορούν μόνο στους επαγγελματοβιοτέχνες και εμπόρους που, ως εκ της φύσης του επαγγέλματός τους, είναι δυνατόν να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε.. Προφανώς δεν αφορούν στους ιδιοκτήτες περιπτέρου, καφενείου, κουρείου, κρεοπωλείου, μπακάλικου κ.λ.π..

2. Ο Ο.Α.Ε.Ε. για όλες αυτές τις κατηγορίες ασφαλισμένων έχει το δικαίωμα ελέγχου ανά πάσα στιγμή του τόπου άσκησης της δραστηριότητας και οποτεδήποτε διαπιστώνει άσκηση δραστηριότητας σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης να προβαίνει άμεσα στην υπαγωγή τους στην υποχρεωτική ασφάλιση του Οργανισμού, ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια, τριετία, χορηγηθείσες εξαιρέσεις κλπ.

3. Εξυπακούεται ότι όλοι οι επαγγελματοβιοτέχνες και έμποροι των περιοχών αυτών, θα πρέπει να ενημερωθούν πλήρως και με σαφήνεια, με κάθε πρόσφορο μέσο, για τις υποχρεώσεις τους και για τις συνέπειες που μπορεί να προκληθούν από τη δραστηριότητά τους σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε.. Για την ενημέρωση αυτή απαιτείται η έκδοση σχετικών ανακοινώσεων, δημοσιεύσεων, επιστολών στις συνδικαλιστικές τους οργανώσεις και ό,τι άλλο κριθεί απαραίτητο για την ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων, προκειμένου να αποφεύγονται τριβές, διαμαρτυρίες και παράπονα σε βάρος του Οργανισμού.
δ. Θεωρούμε απαραίτητο να επισημάνουμε ότι τα πρόσωπα τα οποία έχουν την έδρα τους σε περιοχές της περίπτωσης 1α και ασκούν αποκλειστικά και μόνο επαγγέλματα παροχής υπηρεσιών, όπως λογιστές, σύμβουλοι επιχειρήσεων, ασφαλιστές, ψυχολόγοι, παροχή υπηρεσιών μέσω internet κλπ, πρέπει να ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε., ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια, δεδομένου ότι κατά τεκμήριο η άσκηση της δραστηριότητας αποκλειστικά και μόνο στις περιοχές αυτές δεν μπορεί να αποτελεί πηγή βιοπορισμού γιατί απευθύνεται σε περιορισμένο αριθμό ανθρώπων και περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων και ως εκ τούτου η άσκηση της δραστηριότητας αυτής σε αστικές περιοχές φαίνεται αναπόφευκτη. Στις περιπτώσεις προσώπων της κατηγορίας αυτής, που προβάλλεται ως επιχείρημα η μη άσκηση δραστηριότητας πέραν των περιοχών αυτών, γνώμη της Υπηρεσίας μας είναι ότι θα πρέπει να υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση περί μη άσκησης δραστηριότητας σε αστικές περιοχές, με το δεδομένο ότι δεν είναι αγρότες και δεν υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α..
ε. Διευκρινίζεται ότι τα εισοδήματα με βάση τα οποία προσδιορίζεται ο αρμόδιος ασφαλιστικός φορέας, όπως περιγράφονται στις περιπτώσεις 1α και 1β, είναι τα εισοδήματα που προέρχονται από επαγγελματική, βιοτεχνική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα και όχι τα εισοδήματα από οποιαδήποτε άλλη πηγή π.χ. μισθώματα κλπ.
στ. Για τους επαγγελματίες, βιοτέχνες και εμπόρους των νησιών κάτω από 3.100 κατοίκους, πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή, πέραν των άλλων, και στη μόνιμη κατοικία, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την υπαγωγή στις διατάξεις αυτές.
ζ. Εφιστούμε την προσοχή σας στην εφαρμογή της διάταξης του δεύτερου εδαφίου της 1β περίπτωσης. Η διάταξη αυτή αφορά στους «παλαιούς» ασφαλισμένους (ασφάλιση πριν την 01.01.1993), οι οποίοι ενώ έχουν επαγγελματική, βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητα σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων ή 1.000 κατοίκων στους προαναφερόμενους έξι (6) νομούς, ή 3.100 εάν πρόκειται για νησιά, παράλληλα ασκούν και μισθωτή εργασία (πλήρη ή μειωμένη) ή άλλη απασχόληση εκτός των υπακτέων στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α..
Τα πρόσωπα αυτά τα οποία μέχρι σήμερα δεν ασφαλίζονται για την επαγγελματοβιοτεχνική ή εμπορική τους δραστηριότητα ούτε στον Ο.Γ.Α. λόγω της νομοθεσίας του, ούτε στον Ο.Α.Ε.Ε. λόγω εισοδηματικού κριτηρίου, επιβάλλεται να ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. από 11.05.2010.
Είναι ανάγκη, με διασταύρωση στοιχείων, είτε από το ΚΕΠΥΟ είτε από τους άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς, να εντοπιστούν και να ασφαλιστούν υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. όλα τα πρόσωπα της περίπτωσης αυτής.
Για τους «νέους» ασφαλισμένους, συνεχίζουν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 2084/1992 όπως ισχύουν.
η. Εξαίρεση από την υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και υπαγωγή στη διαδικασία του εισοδηματικού κριτηρίου, ανεξάρτητα από την άσκηση της δραστηριότητας σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε., θεσπίζεται:
i. για τους μικροπωλητές λαϊκών αγορών και μόνο, οι οποίοι με βάση την άδεια άσκησης επαγγέλματος, ασκούν τη δραστηριότητά τους μία φορά την εβδομάδα σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε.. Η εξαίρεσή τους από τον Ο.Α.Ε.Ε. και η εφαρμογή γι’ αυτούς των διατάξεων περί προσδιορισμού του αρμόδιου φορέα με βάση το εισοδηματικό κριτήριο, θα γίνεται μόνο στις περιπτώσεις που η άσκηση της δραστηριότητάς τους σε περιοχή υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. μία φορά την εβδομάδα, καθορίζεται ρητά από την πρωτότυπη άδεια άσκησης του επαγγέλματος.
Είναι αυτονόητο ότι αν αποδεδειγμένα, καθ’ οποιονδήποτε τρόπο, διαπιστωθεί παράβαση των κανόνων που περιγράφονται στη χορηγηθείσα άδειά τους, τότε η υποχρεωτική ασφάλιση στον Ο.Α.Ε.Ε. πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ανεξάρτητα από εισοδηματικά κριτήρια.
Για την κατηγορία αυτή των επαγγελματιών, κατά τη γνώμη μας, πρέπει να επαναχορηγηθούν οι εξαιρέσεις που είχαν χορηγηθεί από τον Ο.Α.Ε.Ε. και οι οποίες είχαν διακοπεί από 01.11.2009, εφόσον προσκομιστεί βεβαίωση από τον Ο.Γ.Α. περί της ασφάλισής τους. Κατά τη γνώμη μας, πρέπει, ύστερα από σχετική αλληλογραφία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης που χορηγούν τις άδειες πωλητών λαϊκών αγορών, να είναι προϋπόθεση χορήγησης της άδειας αυτής η βεβαίωση απογραφής σε ασφαλιστικό οργανισμό και η αναγραφή του σε αυτή (στην άδεια). Από 11.05.2010 τα εν λόγω πρόσωπα θα κριθούν σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης 1α του άρθρου 25.
ii. για τα μέλη δασικών συνεταιρισμών που κατοικούν μόνιμα σε περιοχές κάτω των 2.000 κατοίκων ή των 1.000 στους έξι (6) νομούς Αττικής, Βοιωτίας, Αχαΐας, Κορινθίας, Εύβοιας, Θεσ/νίκης, ή 3.100 αν πρόκειται για νησιά, και ασκούν δραστηριότητα που έχει ως αντικείμενο την επεξεργασία ξύλου για την παραγωγή και εμπορία ειδών λαϊκής τέχνης και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε..
θ. Για την εφαρμογή του τέταρτου εδαφίου της περίπτωσης 1γ, διευκρινίζεται ότι στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. καλώς υπήχθησαν όσοι, ενώ είχαν την έδρα σε περιοχή κάτω των 2.000 κατοίκων ή σε περιοχές κάτω των 1.000 κατοίκων στους έξι παραπάνω νομούς ή 3.100 αν πρόκειται για νησιά, ασκούσαν τη δραστηριότητά τους και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε..
Αν παρουσιαστούν περιπτώσεις ασφαλισμένων, που, για οποιοδήποτε λόγο, αναγκάστηκαν να υπαχθούν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. παρά το γεγονός ότι δεν άσκησαν από 01.01.2009 τη δραστηριότητά τους σε περιοχή υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., και μετά την ψήφιση του νέου νόμου, ζητήσουν πίσω τις εισφορές τους ως αχρεωστήτως καταβληθείσες, θεωρούμε απαραίτητο να επιστραφούν οι εισφορές αυτές και να κριθούν όπως όλοι οι επαγγελματίες και έμποροι των περιοχών αυτών, σύμφωνα με τα εισοδηματικά κριτήρια.
ι. Διευκρινίζεται ότι όπου αναφέρεται αριθμός κατοίκων σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πριν την έναρξη επαγγέλματος, νοείται ο πραγματικός πληθυσμός που απεγράφη την ημέρα της απογραφής (και όχι ο μόνιμος πληθυσμός), όπως αυτός προσδιορίζεται στο ειδικό βιβλίο που εκδίδεται από το Υπουργείο Εσωτερικών.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2 - ΕΛΑΙΟΤΡΙΒΕΙΑ
Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 25, οι ιδιοκτήτες ελαιοτριβείων (όχι ελαιουργείων) με τη μορφή ατομικής επιχείρησης καθώς και τα μέλη ομορρύθμων (Ο.Ε.) ή ετερορρύθμων (Ε.Ε.) εταιριών με την ίδια δραστηριότητα, υπάγονται στις διατάξεις των περιπτώσεων 1α ή 1β ανάλογα, σε όλη την επικράτεια, ακόμη και αν ασκούν εμπορία.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3 - ΕΠΑΝΕΛΕΓΧΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΞΑΙΡΕΣΗ
Με τις διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 3 του άρθρου 25, θεσπίζεται το δικαίωμα του Ο.Α.Ε.Ε. για έλεγχο των εισοδημάτων και της άσκησης της δραστηριότητας των επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων που, λόγω εισοδηματικών κριτηρίων, έχουν εξαιρεθεί από την ασφάλισή του, και έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α.. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί από τον Ο.Α.Ε.Ε. οποτεδήποτε μετά την παρέλευση τριών (3) ετών από την ημερομηνία εξαίρεσης του ασφαλισμένου από την ασφάλιση του Οργανισμού. Κατά τον έλεγχο των εισοδημάτων, λαμβάνεται υπόψη ο μέσος όρος των εισοδημάτων της τελευταίας πριν τον έλεγχο τριετίας, η ασφάλισή του δε στον Οργανισμό δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σε καμμία περίπτωση πριν τον έλεγχο. Ανάλογο δικαίωμα με τον Ο.Α.Ε.Ε. θεσπίζεται και για τους ασφαλισμένους που λόγω εισοδηματικών κριτηρίων έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε..
Το δικαίωμα που δίνεται στον Οργανισμό με τη διάταξη αυτή, του επανελέγχου των εισοδηματικών κριτηρίων και του τόπου άσκησης δραστηριότητας μετά την παρέλευση τριών (3) ετών από την ημερομηνία εξαίρεσης του ασφαλισμένου, δεν αναιρεί το δικαίωμα του Οργανισμού για έλεγχο του τόπου δραστηριότητας οποτεδήποτε, ακόμη και πριν τη λήξη της τριετίας, όπως εξάλλου επισημαίνουμε και στην παράγραφο 1γ.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4
Όπως είναι γνωστό, για την ασφάλιση των εμπόρων σε όλη την επικράτεια, πριν τη θέση σε ισχύ του νόμου 3050/2002, δεν ίσχυε ούτε πληθυσμιακό, ούτε εισοδηματικό κριτήριο. Μετά το νόμο 3050/2002, οι έμποροι που είχαν την έδρα τους και ασκούσαν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια και είχαν υπαχθεί στην ασφάλιση του πρώην Τ.Α.Ε. παρέμειναν στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε.-Τ.Α.Ε. (σήμερα Ο.Α.Ε.Ε.) και δεν αλλάζει το καθεστώς ασφάλισής τους ούτε με τις νέες διατάξεις (παράγραφος 4 άρθρου 25).
Επειδή είναι δυνατό να παρουσιαστούν περιπτώσεις εμπόρων με διακοπή εργασιών και επανέναρξή τους, προκειμένου να αλλάξει το καθεστώς ασφάλισης με την υπαγωγή στις διατάξεις των περιπτώσεων 1α και 1β, θεωρούμε ότι οι περιπτώσεις αυτές πρέπει να αντιμετωπίζονται ανάλογα με το χρόνο επανέναρξης των εργασιών. Εάν δηλαδή, γίνει επανέναρξη πριν την παρέλευση τουλάχιστον ενός έτους από τη διακοπή, στον ίδιο χώρο και με το ίδιο ιδιοκτησιακό και νομικό καθεστώς, τότε η υπαγωγή τους στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. πρέπει να είναι υποχρεωτική, θεωρώντας ότι ασκείται το ίδιο επάγγελμα. Σε αντίθετη περίπτωση, είναι δίκαιο και λογικό οι εν λόγω έμποροι να υπάγονται στο καθεστώς της περίπτωσης 1α ή 1β ανάλογα, λαμβάνοντας όμως ως τριετία για τον προσδιορισμό του φορέα ασφάλισης την τελευταία τριετία που προηγήθηκε της διακοπής των εργασιών.
Με βάση το τρίτο και τέταρτο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 25, τα μέλη ομορρύθμων (Ο.Ε.) και ετερορρύθμων εταιριών (Ε.Ε.), εκτός των ελαιοτριβείων, που έχουν την έδρα τους και ασκούν τη δραστηριότητά τους σε περιοχές της περίπτωσης 1α, υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. εφόσον ο μέσος όρος των εισοδημάτων της πρώτης τριετίας από την έναρξη δραστηριότητας υπερβαίνει το 250πλάσιο του εκάστοτε Η.Α.Ε.. Σε αντίθετη περίπτωση, υπάγονται στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α. κατατασσόμενοι στην 5η ασφαλιστική κατηγορία του Ο.Γ.Α.. Επίσης, στην ίδια ασφαλιστική κατηγορία του Ο.Γ.Α. θα υπαχθεί και το μέλος Ο.Ε. ή Ε.Ε. εταιρίας που έχει την έδρα του και ασκεί τη δραστηριότητά του σε περιοχές της περίπτωσης 1α, παράλληλα όμως ασκεί και αγροτική δραστηριότητα, και με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια έχει υπαχθεί στην ασφάλιση του Ο.Γ.Α..

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5 - ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΑ
Με την παράγραφο 5 του άρθρου 25, το ασφαλιστικό καθεστώς των ιδιοκτητών ενοικιαζόμενων δωματίων, όπως είχε ρυθμιστεί με το ν. 3518/2006, δεν μεταβάλλεται παρά μόνο όσον αφορά στο εισοδηματικό κριτήριο που λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα. Το εισοδηματικό αυτό κριτήριο προσδιορίζεται από 11.05.2010 στο 400πλάσιο του εκάστοτε Η.Α.Ε. και όχι στο 500πλάσιο που ίσχυε μέχρι σήμερα.
Στις ίδιες διατάξεις υπάγονται πλέον, από 11.05.2010, και οι ιδιοκτήτες επιπλωμένων διαμερισμάτων.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 6
Οι διατάξεις της παραγράφου 6 εντάχθηκαν στο άρθρο 25 για λόγους κωδικοποίησης, ωστόσο αφαιρέθηκαν οι μεταβατικές διατάξεις.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 7 - ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ
Σχετικά με την ασφάλιση των συνταξιούχων όλων των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, του Δημοσίου ή του Ν.Α.Τ. οι οποίοι ασκούν επαγγελματική, εμπορική ή βιοτεχνική δραστηριότητα σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια σημειώνουμε τα παρακάτω:
α. συνταξιούχοι όλων των ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης, πλην Ο.Γ.Α., του Δημοσίου ή του Ν.Α.Τ., οι οποίοι είτε συνεχίζουν την ίδια δραστηριότητα και μετά τη συνταξιοδότηση τους, είτε κάνουν έναρξη επαγγελματοβιοτεχνικής ή εμπορικής δραστηριότητας μετά τη συνταξιοδότησή τους, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., ανεξάρτητα από εισοδηματικό κριτήριο και μάλιστα, καταβάλλοντας κατά 40% προσαυξημένες εισφορές σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999.
β. συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που κάνουν έναρξη επαγγέλματος μετά τη συνταξιοδότησή τους, ως επαγγελματίες, βιοτέχνες ή έμποροι, σε περιοχές με ειδικά πληθυσμιακά κριτήρια, υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., μη εφαρμοζομένων των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999, περί προσαυξημένων εισφορών.
γ. συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που συνεχίζουν την ίδια δραστηριότητα μετά τη συνταξιοδότησή τους, στις παραπάνω περιοχές, δεν υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. ούτε στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ο.Γ.Α..
Διευκρινίζεται ότι συνταξιούχοι του Ο.Γ.Α. που συνεχίζουν και μετά τη συνταξιοδότησή τους την ίδια δραστηριότητα με έδρα τις περιοχές της περίπτωσης 1α αλλά με άσκηση δραστηριότητας και σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε., σύμφωνα με την παράγραφο 1γ, ως ελεύθεροι επαγγελματίες με άσκηση δραστηριότητας σε περιοχές υποχρεωτικής ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε., μη εφαρμοζομένων των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 63 του ν. 2676/1999, περί προσαυξημένων εισφορών.
δ. Στις περιπτώσεις συνταξιούχων των 7α και του πρώτου εδαφίου της 7β περιπτώσεων, που ύστερα από την Εγκύκλιο του Ο.Α.Ε.Ε. 99/2008 υπήχθησαν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε., καλώς υπήχθησαν και καλώς θα συνεχιστεί η ασφάλισή τους. Ωστόσο, οι συνταξιούχοι των περιπτώσεων αυτών που δεν κατέβαλλαν εισφορές θα υπαχθούν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε από 11.05.2010, δοθέντος ότι, σύμφωνα με τη διάταξη, έχουν το δικαίωμα της προαιρετικής αναγνώρισης του χρόνου από 01.12.2008 μέχρι 10.05.2010, χωρίς πρόσθετα τέλη, εφόσον υποβάλουν αίτηση εντός έτους από τη δημοσίευση του νόμου.
Στις περιπτώσεις όμως των συνταξιούχων του δεύτερου εδαφίου της παραπάνω 7β περίπτωσης (ιδιοκτήτες καφενείων, παντοπωλείων κλπ), που υπήχθησαν στην ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. κατ’ εφαρμογή της Εγκυκλίου του Ο.Α.Ε.Ε. 99/2008, αλλά με τη νέα διάταξη απαλλάσσονται της ασφάλισης του Ο.Α.Ε.Ε. και του Ο.Γ.Α., θα πρέπει να διακοπεί η ασφάλισή τους και να επιστραφούν οι τυχόν καταβληθείσες εισφορές ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.
Περιπτώσεις συνταξιούχων του Ο.Γ.Α. που μετά την 01.12.2008 διέκοψαν την επαγγελματική ή βιοτεχνική ή εμπορική δραστηριότητά τους στις περιοχές της περίπτωσης 1α, επειδή με βάση την Εγκύκλιο 99/2008 του Ο.Α.Ε.Ε. καλούνταν να ασφαλιστούν υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε., έχουμε την άποψη ότι τυχόν επανέναρξη της ίδιας δραστηριότητας μετά την 11.05.2010, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως έναρξη νέας δραστηριότητας αλλά συνέχιση της προηγούμενης και κατά συνέπεια απαλλαγή τους από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και του Ο.Γ.Α..

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 8
Οι διατάξεις της παραγράφου 8 εντάχθηκαν στο άρθρο 25 για λόγους κωδικοποίησης, χωρίς καμμία μεταβολή.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 9 - ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
Με τη νέα διάταξη της παραγράφου 9 του άρθρου 25 καθορίζεται το ασφαλιστικό καθεστώς των προσώπων ή μελών εταιριών οποιασδήποτε μορφής που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα. Όπως προσδιορίζεται στη διάταξη, τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον Ο.Α.Ε.Ε. εφόσον εγκαθιστούν φωτοβολταϊκό σύστημα ισχύος άνω των 20 kw. Εξαίρεση από την ασφάλιση του Ο.Α.Ε.Ε. και υπαγωγή στην 7η ασφαλιστική κατηγορία του Ο.Γ.Α. προβλέπεται μόνο για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες τουλάχιστον για μία πενταετία οι οποίοι μπορούν να εγκαθιστούν φωτοβολταϊκό σύστημα μέχρι και 100 kw. Το κατά κύριο επάγγελμα του αγρότη πρέπει να βεβαιώνεται με βάση το Μητρώο Αγροτών από την αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Είναι αυτονόητο, ότι οι αγρότες που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκό σύστημα άνω των 100 kw ασφαλίζονται υποχρεωτικά στον ΟΑ.Ε.Ε..
Διευκρινίζεται ότι η υποχρέωση ασφάλισης στον Ο.Α.Ε.Ε. των εν λόγω προσώπων καθώς και η καταβολή των προβλεπόμενων εισφορών, ξεκινά από την ημερομηνία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Επισημαίνεται επίσης, ότι πρόσωπα που εγκαθιστούν φωτοβολταϊκά συστήματα ισχύος μέχρι και 20 kw δεν ασφαλίζονται ούτε στον Ο.Α.Ε.Ε. ούτε στον Ο.Γ.Α..

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 10
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 25 οι διατάξεις που ρυθμίζουν διαφορετικά τα παραπάνω θέματα καταργούνται.