Μέχρι και 11.05.2020 η προθεσμία του ν. 4646/2019 για την υποβολή αίτησης από τα αλληλεγγύως συνυπόχρεα πρόσωπα για άρση των μέτρων εκτέλεσης και διασφάλισης έχουν ληφθεί σε βάρος τους.

Με την Εγκύκλιο Ε.2043/2020 κοινοποιήθηκαν μεταξύ άλλων και οι διατάξεις του άρθρου 38 παρ. 5 της Π.Ν.Π. 20-3-2020 (Α' 68) με τις οποίες προβλέπεται ότι, πάσης φύσεως προθεσμίες για υποβολή αιτήματος ή διοικητικής προσφυγής ενώπιον της διοίκησης αναστέλλονται από τις 11.3.2020 για δύο (2) μήνες. Οι διατάξεις αυτές καταλαμβάνουν και αιτήματα που υποβάλλονται στη φορολογική διοίκηση, στα οποία, μεταξύ άλλων, εμπίπτει και η αίτηση για την άρση των μέτρων που έχουν ληφθεί σε βάρος προσώπων, ως αλληλεγγύως ευθυνόμενων, για οφειλές νομικών προσώπων καθώς και για την άρση ή τον περιορισμό διασφαλιστικών μέτρων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ. 29 και 28, αντίστοιχα, του άρθρου 66 του ν. 4646/2019, ΦΕΚ Α' 201. Επίσης, με τις ίδιες ως άνω διατάξεις προβλέπεται ότι με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών η ανωτέρω δίμηνη αναστολή των προθεσμιών μπορεί να συντέμνεται ή να παρατείνεται, εφόσον παραμένει άμεσος ο κίνδυνος διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 και πάντως όχι πέραν της 31.12.2020.

Εξ όσων γνωρίζουμε οι αιτήσεις που είχαν κατατεθεί μέχρι και την καταληκτική ημερομηνία της 11.03.2020 ήδη εξετάζονται. Ένα ζήτημα που τίθεται είναι η εφαρμογή της διάταξης του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 50 του ν. 4174/2013 όπως ισχύει σύμφωνα με το οποίο: «Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων δύνανται να ορίζονται ενδεικτικά περιπτώσεις έλλειψης υπαιτιότητας.» Από την σχετική αναζήτηση προέκυψε ότι τέτοια διευκρινιστική απόφαση δεν έχει εκδοθεί. Η ρύθμιση όμως, του άρθρου 50 του ν. 4174/2013 είναι αυτοτελής και μπορεί να εφαρμοσθεί αυτοδυνάμως τουλάχιστον στις περιπτώσεις που υπάγονται ευθέως στη γραμματική διατύπωση του νόμου και δεν καταλείπεται περιθώριο αμφισβήτησης. Εργαλεία άλλωστε ερμηνευτικά δίδει η αιτιολογική έκθεση του νόμου που μπορεί να χρησιμοποιήσει η Διοίκηση για την άρση τυχόν ερμηνευτικών αμφιβολιών. Κατά συνέπεια η μη έκδοση της σχετικής απόφασης δεν θα πρέπει να οδηγήσει τη Διοίκηση σε «πάγωμα» εξέτασης των υποθέσεων -ειδικά στην περίπτωση που η ευθεία εφαρμογή του νόμου είναι πρόδηλη- και σε ενδεχόμενη σιωπηρά απόρριψη αυτών. Βέβαια η παρ. 5 του άρθρου έκτου της ΠΝΠ 30.03.2020/2020 προβλέπει τα ακόλουθα: «β) Με την επιφύλαξη των διατάξεων που αναθέτουν σχετική αρμοδιότητα στον Υπουργό Οικονομικών ή στον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., οι οποίες δεν θίγονται, κάθε άλλη προθεσμία υποβολής οποιασδήποτε δήλωσης ή έκδοσης ή κοινοποίησης οποιασδήποτε πράξης που προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις της φορολογικής, τελωνειακής ή άλλης νομοθεσίας για την εφαρμογή της οποίας είναι αρμόδια η Α.Α.Δ.Ε., δύναται να παρατείνεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.» συνεπώς θα μπορούσε να αποφασισθεί παράταση της προθεσμίας εξέτασης και έκδοσης των σχετικών πράξεων επί των σχετικών αιτημάτων προκειμένου να μην απορριφθούν σιωπηρά εντός του τριμήνου από την κατάθεσή τους.

Με δεδομένο όμως ότι το νέο άρθρο 50 του Κ.Φ.Δ. έχει ευεργετικό και φιλοεπενδυτικό χαρακτήρα σκόπιμο κρίνεται να αποδώσει τους καρπούς του εντός των εκτάκτων συνθηκών οι οποίες ταλανίζουν τους ανθρώπους και το επιχειρείν, αποδεσμεύοντας οικονομικούς πόρους και τονώνοντας το οικονομικό και επιχειρηματικό πράττειν που προϋποθέτει ταμειακή ρευστότητα και πιστοληπτική ικανότητα.

Πολλώ δε μάλλον που τα θεσπισμένα προστατευτικά και ευεργετικά μέτρα που αφορούν την είσπραξη των βεβαιωμένων οφειλών έχουν περιορισμένο πεδίο και έκταση και περιλαμβάνουν: α) την παράταση της προθεσμίας καταβολής των βεβαιωμένων στις Δ.Ο.Υ./Ελεγκτικά Κέντρα οφειλών των επιχειρήσεων μέχρι και 31/08/2020 και β) την αναστολή μέχρι και την 31/08/2020 της είσπραξης των βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων κατά τις 11/03/2020 και την 01.04.2020 οφειλών των ανωτέρω προσώπων. (βλ. Α.1053/2020, Α. 1075/2020, Α.1074/2020), με συνέπεια να μην λαμβάνονται από τις Δ.Ο.Υ. και τα Ελεγκτικά Κέντρα το πρώτον μέτρα εκτέλεσης και μέτρα διασφάλισης χωρίς όμως να διευκρινίζεται το περιεχόμενο της αναστολής είσπραξης ως προς τα ήδη ληφθέντα μέτρα εκτέλεσης και τα ήδη ληφθέντα μέτρα διασφάλισης σε βάρος των οφειλετών, ήτοι για παράδειγμα στην κατάσχεση εις χείρας τρίτου εάν τα χρήματα από τον τρίτο αποδίδονται στον δανειστή του ή δεν αποδίδονται.

Καταλήγοντας θεωρούμε ότι η Φορολογική Διοίκηση, και υπό την ειδική λειτουργική κατάσταση στην οποία τελεί, υπηρετώντας στο ακέραιο το νόμο και το δημόσιο συμφέρον υπό το φως της χρηστής διοίκησης θα μεριμνήσει και ως προς τις υποθέσεις των αιτημάτων του άρθρου 50 του Κ.Φ.Δ. ενεργοποιώντας με αυτόν τον τρόπο ένα ακόμα ευεργετικό νομοθετικό εργαλείο σε ένα χειμαζόμενο περιβάλλον εκτάκτων συνθηκών, καθιστώντας τον εαυτό της μοχλό και καταλύτη εξελίξεων με θετικό πρόσημο για τη Χώρα, τους ανθρώπους της και την οικονομία.

Μιχαήλ Ε. Παλάρας
Δικηγόρος Δ.Γ. Τότσης - Μάρκου και Συνεργάτες
μέλος του Ομίλου Τότση

Michael E. Palaras
Tax Lawyer - Tax consultant
Senior Associate at Totsis Markou and Associates Law firm
Μember of Totsis Group of Companies
www.totsisgroup.gr
Στοιχεία επικοινωνίας:
m_palaras@hotmail.com
2103388040
6977450702