«Εφαρμογή διατάξεων Φ.Π.Α. στην προμήθεια εξόφλησης λογαριασμών Οργανισμών κοινής ωφελείας και επιχειρήσεων τηλεφωνίας από μέλη  Συνεταιρισμού Επαγγελματιών Πρακτόρων Παιγνιδιών Πρόγνωσης»

Υπ. Οικ. 1108116/20.11.2009/Πολ. 1142


1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1667/1986 ιδρύθηκε ο Αστικός Συνεταιρισμός Περιορισμένης Ευθύνης με την επωνυμία «ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΠΑΙΓΝΙΔΙΩΝ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ» και διακριτικό τίτλο «ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΠΡΑΚΤΟΡΩΝ ΠΑΙΓΝΙΔΙΩΝ ΠΡΟΓΝΩΣΗΣ», με τα αρχικά «Σ.Ε.Π.Π.Π.», μέλη του οποίου μπορούν να γίνουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι κάτοχοι άδειας λειτουργίας πρακτορείων των παιγνιδιών πρόγνωσης της Ο.Π.Α.Π. Α.Ε. ή και άλλων παιγνιδιών πρόγνωσης κρατικής εποπτείας (Κρατικά Λαχεία, Ο.Δ.Ι.Ε. κλπ.).

2. Ο Συνεταιρισμός έχει κυρίως οικονομικούς σκοπούς και αποβλέπει στην οικονομική ανάπτυξη των μελών του. Μεταξύ των σκοπών του περιλαμβάνεται και η ανάληψη εξόφλησης λογαριασμών οργανισμών  κοινής ωφελείας και επιχειρήσεων τηλεπικοινωνίας.

3. Η εξόφληση των λογαριασμών αναλαμβάνεται από το συνεταιρισμό και πραγματοποιείται μέσω των πρακτορείων μελών του, με βάση συμβάσεις που καταρτίζονται αφενός μεταξύ του Συνεταιρισμού και του πελάτη (οργανισμός κοινής ωφέλειας ή επιχείρηση τηλεπικοινωνίας) και αφετέρου μεταξύ του Συνεταιρισμού και των μελών του, με τις οποίες καθορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων, μεταξύ των οποίων και η δικαιούμενη αντιπαροχή του Συνεταιρισμού, για την υπηρεσία εξόφλησης, καθώς και το μέρος της αντιπαροχής αυτής που δικαιούται το μέλος, για τη συμμετοχή του στην εξόφληση των λογαριασμών. Η εξόφληση γίνεται με τη χρήση ειδικού on-line πληροφοριακού συστήματος, το οποίο περιλαμβάνει τον κεντρικό υπολογιστή στην εγκατάσταση του Συνεταιρισμού και τερματικούς υπολογιστές εγκατεστημένους στις εγκαταστάσεις των μελών. Με τη χρήση του συστήματος αυτού, τα στοιχεία του προς εξόφληση λογαριασμού εισάγονται στο τερματικό του μέλους και μετά τη διαπίστωση από τον κεντρικό υπολογιστή ότι μπορεί να πραγματοποιηθεί η εξόφληση, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης με τον πελάτη (οργανισμό κοινής ωφέλειας, επιχείρηση τηλεπικοινωνίας), εκδίδεται η σχετική απόδειξη παροχής υπηρεσιών από το Συνεταιρισμό, η οποία εκτυπώνεται από το τερματικό του μέλους και παραδίδεται στον καταναλωτή. Στην απόδειξη αυτή αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ο Σ.Ε.Π.Π.Π., ο πράκτορας, ο οργανισμός/εταιρία των οποίων εξοφλείται ο λογαριασμός, το ποσό της πληρωμής και η προμήθεια υπέρ του Συνεταιρισμού, η οποία βαρύνει αποκλειστικά τον καταναλωτή. Για την αμοιβή του πράκτορα μέλους, στο κατάστημα του οποίου διενεργείται η είσπραξη, εκδίδεται εκκαθάριση από το Σ.Ε.Π.Π.Π. για κάθε πράκτορα.

4. Η ανωτέρω διαδικασία έκδοσης των αποδείξεων και των εκκαθαρίσεων έχει εγκριθεί με την υπ' αρ. 1088408/425/0015/ΠΟΛ 1120/15.9.09 απόφαση του Υπουργού Οικονομίας & Οικονομικών, με την οποία προβλέπεται επίσης απαλλαγή των πρακτόρων μελών από την τήρηση βιβλίων Β' κατηγορίας για την εν λόγω προμήθεια που λαμβάνουν από το Συνεταιρισμό. 

5. Σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 2, 3, παρ. 1, 4 και 8 του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000), η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ημεδαπό ή αλλοδαπό ή ένωση προσώπων που ασκεί κατά τρόπο ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα υπάγεται στο ΦΠΑ, ανεξάρτητα από τον τόπο εγκατάστασης, τον επιδιωκόμενο σκοπό ή το αποτέλεσμα της δραστηριότητας αυτής. 

6. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περ. κε' της παρ. 1 του άρθρου 22 του ιδίου Κώδικα, ορίζεται ότι απαλλάσσονται από το φόρο οι εργασίες που αφορούν καταθέσεις, τρεχούμενους λογαριασμούς, πληρωμές, μεταφορές καταθέσεων και εμβάσματα, απαιτήσεις, πιστωτικούς τίτλους, επιταγές και λοιπά αξιόγραφα, με εξαίρεση την είσπραξη απαιτήσεων τρίτων. Η διάταξη αυτή αποτελεί ενσωμάτωση στο εσωτερικό δίκαιο της διάταξης του άρθρου 135, παρ. 1, περίπτωση δ) της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ (πρώην άρθρο 13, στοιχείο Β', περίπτωση δ), σημείο 3 της 6ης Οδηγίας ΦΠΑ).

7. Σύμφωνα με την απαλλακτική αυτή διάταξη, η υπηρεσία εξόφλησης λογαριασμών, που παρέχει ο Συνεταιρισμός στον καταναλωτή, κατά τα ανωτέρω, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ, καθώς συνιστά υπηρεσία που αφορά πληρωμές - μεταφορές κεφαλαίων.

8. Όσον αφορά την υπηρεσία που παρέχεται από τα μέλη προς το Συνεταιρισμό, σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΚ), στην απόφασή του στην υπόθεση C-2/95, αποφάνθηκε ότι για την εφαρμογή της ανωτέρω κοινοτικής απαλλακτικής διάταξης, οι παρεχόμενες υπηρεσίες πρέπει να αποτελούν διακεκριμένο σύνολο, συνολικώς εκτιμώμενο, το οποίο εκπληρώνει τις ιδιάζουσες και ουσιώδεις λειτουργίες μιας απαλλασσόμενης υπηρεσίας και συνεπάγονται νομικές και οικονομικές μεταβολές - η απαλλασσόμενη υπηρεσία πρέπει να διακρίνεται από τη διενέργεια της απλής υλικής πράξεως ή της τεχνικής εργασίας.

9. Από το σχέδιο της σύμβασης που συνάπτεται μεταξύ του Συνεταιρισμού και των μελών του, το οποίο προσκομίστηκε στην Υπηρεσία μας, προκύπτει ότι η παροχή των μελών προς τον Συνεταιρισμό δεν περιορίζεται σε υλικές και τεχνικές εργασίες, ήτοι δεν πρόκειται απλά για διάθεση του χώρου του καταστήματος και την εκτύπωση της απόδειξης, αλλά πρόκειται για ένα σύνολο υπηρεσιών (ενημέρωση του κοινού για τη δυνατότητα εξόφλησης των λογαριασμών του, ανάληψη της υποχρέωσης ασφαλούς φύλαξης των χρηματικών ποσών, παροχή εγγύησης για την ορθή εκπλήρωση της εξόφλησης, κλπ.), το οποίο συνολικά εκτιμώμενο εκπληρώνει τις ιδιάζουσες και ουσιώδεις λειτουργίες της απαλλασσόμενης πράξης που αφορά πληρωμές - μεταφορά κεφαλαίων.

10. Κατόπιν των ανωτέρω, η παροχή υπηρεσιών από τα μέλη του Συνεταιρισμού, προς το Συνεταιρισμό, για την εξόφληση λογαριασμών οργανισμών κοινής ωφέλειας και επιχειρήσεων τηλεπικοινωνίας, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 22, παρ. 1, περίπτωση κε' του Κώδικα ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι για την εν λόγω παροχή υπηρεσιών, δεν υφίσταται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 30 του ίδιου Κώδικα.