Κοινοποίηση της υπό στοιχεία Α.1185/11.08.2021 κοινής απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της ΑΑΔΕ με τίτλο «Όροι, προϋποθέσεις και απαιτούμενοι έλεγχοι για την απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας» (Β 3985)

Εγκ. Α.Α.Δ.Ε. Ε 2201/27.10.2021

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ

Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ

Εγκύκλιος που αφορά στην κοινοποίηση των διατάξεων της υπό στοιχεία Α.1185/2021 κοινής απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της ΑΑΔΕ με τίτλο «Όροι, προϋποθέσεις και απαιτούμενοι έλεγχοι για την απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας» (Β' 3985).

Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Με τις διατάξεις της κοινοποιούμενης απόφασης καθορίζονται οι προϋποθέσεις απαλλαγής από τον ΕΦΚ του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων απαλλαγής πρόσωπων και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν από αυτά, ο τρόπος προσδιορισμού των απαλλασσόμενων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην περίπτωση που υπάρχουν κοινοί μετρητές φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για άλλες χρήσεις καθώς και στην περίπτωση μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας (ΣΗΘ και ΣΗΘΥΑ), οι υποχρεώσεις των διανομέων –αναδιανομέων που υποβάλλουν την συγκεντρωτική Δήλωση ΕΦΚ με απαλλαγή από τον ΕΦΚ καθώς και οι έλεγχοι που διενεργούνται από την αρμόδια ΕΛΥΤ στο πλαίσιο της εν λόγω απαλλαγής.

Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Οι διατάξεις της κοινοποιούμενης απόφασης αφορούν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και τις αρμόδιες τελωνειακές αρχές οι οποίες είναι αρμόδιες για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της νόμιμης χρησιμοποίησης του φυσικού αερίου που απαλλάσσεται από τον ΕΦΚ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, την υποβολή δήλωσης ειδικού φόρου κατανάλωσης με απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ. και για την επιβολή των οφειλόμενων φορολογικών επιβαρύνσεων που τελούν σε απαλλαγή σε περίπτωση μη κανονικής χρήσης.

Σκοπός της παρούσας εγκυκλίου είναι η ενημέρωση των δικαιούχων προσώπων και των αρμόδιων ελεγκτικών υπηρεσιών, για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων της κοινοποιούμενης απόφασης.

Ειδικότερα:

Με την παρ. 1 του άρθρου 61 του ν.4389/2016 (Α 94), με την οποία τροποποιήθηκε η περ. ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 78 του ν.2960/2001 (Α 265) καθιερώθηκε, από την 01.06.2016, απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ., για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατ’ εξουσιοδότηση του τρίτου εδαφίου, της παρ. 6, του άρθρου 78, του ν.2960/2001 εκδόθηκε η εν θέματι κοινή απόφαση, η οποία ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσής της, ήτοι από 30.08.2021.
Περαιτέρω, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

1) Με το άρθρο 1 καθορίζονται οι δικαιούχοι απαλλαγής από τον Ε.Φ.Κ. φυσικού αερίου, οι οποίοι είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, συμπεριλαμβανόμενων των αυτοπαραγωγών καθώς και οι μονάδες συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας (ΣΗΘ/ΣΗΘΥΑ), μόνο για το μέρος του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή.
Επίσης καθορίζεται ότι αρμόδια τελωνειακή αρχή για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της νόμιμης χρήσης του φυσικού αερίου που απαλλάσσεται από Ε.Φ.Κ. για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, είναι η Ελεγκτική Υπηρεσία Τελωνείων (ΕΛ.Υ.Τ.) στη χωρική δικαιοδοσία της οποίας βρίσκεται η εγκατάσταση όπου λαμβάνει χώρα η εν λόγω παραγωγική διαδικασία.

2) Με το άρθρο 2 καθορίζονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν μαζί με τη σχετική αίτηση από τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα προκειμένου για την υπαγωγή τους στις διατάξεις της περ. ζ της παρ. 1 του άρθρου 78 του ν.2960/2001 περί απαλλαγής από τον Ε.Φ.Κ. του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε περίπτωση που η εγκατάσταση του δικαιούχου απαλλαγής προσώπου διαθέτει κοινούς μετρητές φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται τόσο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όσο και για άλλες χρήσεις, πέραν των απαιτούμενων δικαιολογητικών που προβλέπονται στο άρθρο 2, συνυποβάλλεται στην αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ,, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περ. α΄της παρ. 1 του άρθρου 4, αίτηση προσδιορισμού των ποσοτήτων φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται για τις άλλες χρήσεις.
Μετά τον έλεγχο των απαιτούμενων δικαιολογητικών και αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία του άρθρου 4, όπου απαιτείται, εγκρίνεται η υπαγωγή του δικαιούχου στις ως άνω διατάξεις και καταχωρείται στο τηρούμενο από την ΕΛ.Υ.Τ. Αττικής «Μητρώο δικαιούχων απαλλαγής από Ε.Φ.Κ. του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας». Σε περίπτωση που ο δικαιούχος έχει περισσότερες από μία εγκαταστάσεις/παραγωγικές μονάδες η αίτηση καθώς και τα δικαιολογητικά που την συνοδεύουν υποβάλλονται ξεχωριστά για κάθε μία εγκατάσταση/παραγωγική μονάδα.

Επιπλέον σημειώνεται ότι, βάσει του άρθρου 8, τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα τα οποία ήδη απαλλάσσονται από τον ΕΦΚ βάσει της διαδικασίας που προβλέπεται στην αριθμ. ΔΕΦΚΦ Α 1118201 ΕΞ 2016/4.8.2016 (ΑΔΑ ΩΗΣΘΗ-8ΩΑ) εγκύκλιο διαταγή Γ.Γ.Δ.Ε., οφείλουν εντός ενενήντα (90) ημερών από την έναρξη ισχύος της κοινοποιούμενης απόφασης, ήτοι 30.08.2021, να υποβάλλουν την ως άνω αναφερόμενη αίτηση καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά του άρθρου 2, προκειμένου να υπαχθούν στις διατάξεις απαλλαγής της περ. ζ΄της παρ. 1 του άρθρου 78 του ν.2960/2001, βάσει των όσων καθορίζονται από την εν λόγω απόφαση (προσδιορισμός απαλλασσόμενων ποσοτήτων, υποχρεώσεις των δικαιούχων απαλλαγής προσώπων, έλεγχοι).
Μέχρι την έγκριση υπαγωγής (παρ. 5 του άρθρου 2) των ως άνω δικαιούχων απαλλαγής προσώπων στις διατάξεις της περ. ζ΄της παρ. 1 του άρθρου 78 του ν.2960/2001 βάσει των όσων καθορίζονται από την κοινοποιούμενη απόφαση, εφαρμογή έχουν ως προς την διαδικασία απαλλαγής τα διαλαμβανόμενα στην ΔΕΦΚΦ Α 1118201 ΕΞ 2016/4.8.2016 εγκύκλιο διαταγή Γ.Γ.Δ.Ε..

3) Με το άρθρο 3 καθορίζεται η υποχρέωση των δικαιούχων απαλλαγής προσώπων για την τήρηση αναλυτικής κατάστασης στην οποία καταχωρούνται, μεταξύ άλλων, σε μηνιαία βάση, οι προμηθευόμενες ποσότητες φυσικού αερίου ανά διανομέα ή αναδιανομέα φυσικού αερίου, οι χρησιμοποιούμενες ποσότητες φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και αυτές για τις λοιπές χρήσεις καθώς και η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια.
Τα εν λόγω στοιχεία χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο του έλεγχου νόμιμης χρησιμοποίησης των απαλλασσομένων από τον ΕΦΚ ποσοτήτων φυσικού αερίου που διενεργείται από τις αρμόδιες Ελεγκτικές Υπηρεσίες Τελωνείων (ΕΛ.Υ.Τ.).

4) Το άρθρο 4, αφορά στον προσδιορισμό των ποσοτήτων φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε σχέση με άλλες χρήσεις αυτού, σε περίπτωση που η εγκατάσταση του δικαιούχου απαλλαγής προσώπου διαθέτει κοινούς μετρητές. Ειδικότερα, προβλέπεται η συγκρότηση επιτροπής αποτελούμενη από δύο τελωνειακούς υπαλλήλους της αρμόδιας ΕΛ.Υ.Τ. και έναν διπλωματούχο ηλεκτρολόγο μηχανικό ή μηχανολόγο μηχανικό της αρμόδιας Διεύθυνσης της οικείας Περιφέρειας στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται η εγκατάσταση της επιχείρησης, η οποία λαμβάνοντας υπόψη τα υποβληθέντα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 2, προσδιορίζει το ποσοστό του απαλλασσόμενου φυσικού αερίου επί της συνολικής κατανάλωσης αυτού στην εγκατάσταση. Σχετική απόφαση με το προσδιορισθέν ποσοστό του απαλλασσόμενου από τον Ε.Φ.Κ. φυσικού αερίου εκδίδει η αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ. βάσει του πρακτικού που της έχει υποβληθεί από την επιτροπή.

5) Με το άρθρο 5 καθορίζεται η μεθοδολογία για τον προσδιορισμό των ποσοτήτων φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε σχέση με τη χρήση αυτού στην παραγωγή θερμότητας, στην περίπτωση των μονάδων συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας (ΣΗΘ/ΣΗΘΥΑ), ανά είδος μονάδας συμπαραγωγής, από την οποία προκύπτει η ποσότητα του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία απαλλάσσεται από τον Ε.Φ.Κ., καθώς και αυτή που χρησιμοποιείται για την παραγωγή θερμότητας.

Ειδικότερα, για τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 1, προβλέπεται ότι ο ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ (Διαχειριστής ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης), λαμβάνοντας υπόψη τη μεθοδολογία που ορίζεται στην παράγραφο αυτή, υπολογίζει τις ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και αυτές που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή θερμότητας και τις αποστέλλει στους δικαιούχους, προκειμένου αυτοί στη συνέχεια να τις δηλώσουν στον εκάστοτε Προμηθευτή τους ή στην αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ. κατά τα οριζόμενα στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 6.

Για τους δικαιούχους απαλλαγής που αναφέρονται στις παρ. 2 και 3, προβλέπεται ότι οι ίδιοι υπολογίζουν τις ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και αυτές που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή θερμότητας, λαμβάνοντας υπόψη τη μεθοδολογία που ορίζεται στις εν λόγω παραγράφους αντίστοιχα, προκείμενου στη συνέχεια να τις δηλώσουν στον εκάστοτε Προμηθευτή τους ή στην αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ., κατά τα οριζόμενα στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 6.

6) Με το άρθρο 6 και ειδικότερα τις παρ. 1 και 2, προβλέπεται ότι τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα δηλώνουν, αναλόγως του είδους της παραγωγικής μονάδας που διαθέτουν, τις ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιούν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον Προμηθευτή τους, κατά τα οριζόμενα στην υποπερ. αα΄της περ.ιγ΄, του άρθρου 55, του ν.2960/2001, προκειμένου να εκδώσει τα σχετικά παραστατικά πώλησης . Το αργότερο μέχρι την 20η ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση των εν λόγω παραστατικών πώλησης φυσικού αερίου, υποβάλλεται από τον διανομέα ή αναδιανομέα φυσικού αερίου όπως αυτός ορίζεται στην περ. ιγ΄ του άρθρου 55 του ν.2960/2001, η συγκεντρωτική Δήλωση Ε.Φ.Κ. με απαλλαγή από τον Ε.Φ.Κ., για τις ποσότητες φυσικού αερίου που χρησιμοποιήθηκε για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τηρώντας τα οριζόμενα στην αριθμ. Α.1218/2019 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ (Β΄2264). Η ως άνω Δήλωση Ε.Φ.Κ. συνοδεύεται από συγκεντρωτική κατάσταση, επί της οποίας προσδιορίζονται τα στοιχεία που αναφέρονται στις παρ. 5 και 6 και η οποία συνυποβάλλεται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά βάσει της υπό στοιχεία Α.1437/2019 απόφασης του Διοικητή της ΑΑΔΕ (Β΄4443).

7) Στο άρθρο 7 προβλέπεται η διενέργεια από την αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ. ελέγχων που αφορούν α) στην διαπίστωση τήρησης των όρων και προϋποθέσεων της απόφασης για τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα καθώς και για τους διανομείς-αναδιανομείς φυσικού αερίου και β) στις ποσότητες του φυσικού αερίου που απαλλάσσονται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Ειδικότερα προβλέπεται ότι, διενεργείται ετήσιος τακτικός έλεγχος, σε ποσοστό τουλάχιστον 35% με σκοπό εντός τριετίας να ελεγχθεί το σύνολο, των δικαιούχων απαλλαγής προσώπων από την αρμόδια ΕΛ.Υ.Τ. για τη νόμιμη χρησιμοποίηση των απαλλασσόμενων από τον Ε.Φ.Κ. ποσοτήτων φυσικού αερίου, όπως προκύπτουν από τις σχετικές Δηλώσεις Ε.Φ.Κ.. Προκειμένου για τη διενέργεια του εν λόγω ελέγχου λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία που της αποστέλλονται κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 της αριθμ. Α.1217/2019 Κ.Υ.Α. (Β΄2243), οι δηλώσεις των παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 6, αναφορικά με τις ποσότητες φυσικού αερίου που απαλλάσσονται και κατά περίπτωση το πρακτικό της επιτροπής του άρθρου 4 ή η μεθοδολογία του άρθρου 5, ενώ παράλληλα επαληθεύεται ο ορθός προσδιορισμός των απαλλασσόμενων από τον Ε.Φ.Κ. ποσοτήτων φυσικού αερίου που τα δικαιούχα απαλλαγής πρόσωπα υπολογίζουν και δηλώνουν, εκτός της περίπτωσης που ο υπολογισμός και προσδιορισμός των απαλλασσόμενων ποσοτήτων πραγματοποιείται και αποστέλλεται από τον ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ, κατά τα οριζόμενα στην παρ.1 του άρθρου 5.

Τέλος, υπενθυμίζεται ότι κατά την υποβολή των Δηλώσεων Ε.Φ.Κ. η θέση 37β συμπληρώνεται με τον κωδικό ατελείας Ε18 «ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΕΦΚ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΠΕΡ. 1ζ, ΑΡΘΡΟ 78, Ν. 2960/2001 ΚΑΙ ΛΟΙΠΩΝ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΕΩΝ».

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ