Οδηγίες σχετικά με την εισαγωγή εμπορευμάτων σε περίπτωση εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία - Κοινό Δασμολόγιο και Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων

Εγκ. Α.Α.Δ.Ε. Ε. 2168/12.09.2019


Οπως είναι γνωστό, σε περίπτωση μη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ της Ε.Ε. και του Η.Β. όσον αφορά τους όρους αποχώρησης του τελευταίου από την Ενωση, το Η.Β. θα θεωρείται πλέον τρίτη χώρα έναντι της Ε.Ε. από την ημερομηνία αποχώρησης. Κατά συνέπεια, όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην Ελλάδα από το Η.Β. από την εν λόγω ημερομηνία, θα υπόκεινται στις κατάλληλες κατά περίπτωση τελωνειακές διατυπώσεις και διαδικασίες εισαγωγής που προβλέπονται στον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (καν. 952/2013), καθώς και στις Εφαρμοστικές διατάξεις (καν. 2447/2015) και στις Εξουσιοδοτικές διατάξεις αυτού (καν. 2446/2015).

Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το γεγονός αυτό θα επιφέρει τις ακόλουθες συνέπειες όσον αφορά τις δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που θα εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β.:


Α) Εφαρμογή του Κοινού Δασμολογίου της Ε.Ε. - δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων

Από την ημερομηνία αποχώρησης, όλα τα προϊόντα που εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β., θα επιβαρύνονται κατά τον τελωνισμό τους με τους κατάλληλους δασμολογικούς συντελεστές που προβλέπονται στο Κοινό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (Καν. του Συμβουλίου 2658/87 για τη δασμολογική και στατιστική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο, όπως ισχύει για το έτος 2019 σύμφωνα με τον καν. 1602/2018 της Επιτροπής, Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., τεύχος L273/31.10.2019). Πέραν τούτου, θα εφαρμόζονται τα λοιπά εθνικά και ενωσιακά μέτρα που προβλέπονται στο Ολοκληρωμένο Ενωσιακό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (TARIC) και στο Εθνικό Υποσύστημα Διαχείρισης Δασμολογίου (υποσύστημα TARIC).

Για τη διευκόλυνση των οικονομικών φορέων, ιδίως εκείνων που μέχρι σήμερα συναλλάσσονται εμπορικά με το Η.Β. χωρίς αντίστοιχη εμπειρία σε συναλλαγές με τρίτες (εκτός Ε.Ε.) χώρες, επισημαίνουμε συνοπτικά τα ακόλουθα:

Α.1 Κοινό Δασμολόγιο της Ε.Ε.

Το Κοινό Δασμολόγιο καθορίζει τους δασμολογικούς συντελεστές που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε. από τρίτες (εκτός Ε.Ε.) χώρες, σύμφωνα με τον κατάλληλο οκταψήφιο κωδικό που αποδίδεται στο εμπόρευμα και ο οποίος αντιστοιχεί στον εκάστοτε δασμολογικό συντελεστή. Η απόδοση του κατάλληλου κωδικού εμπορεύματος καλείται «δασμολογική κατάταξη» του εμπορεύματος, και βάσει αυτής υπολογίζονται οι δασμοί που αντιστοιχούν στο εμπόρευμα, καθώς και κάθε άλλο τυχόν εθνικό ή ενωσιακό μέτρο που εφαρμόζεται για το συγκεκριμένο κωδικό εμπορεύματος κατά την εισαγωγή, όπως π.χ. δασμοί αντιντάμπινγκ και αντισταθμιστικοί δασμοί, απαγορεύσεις και περιορισμοί, εθνική φορολογία που επιβάλλεται κατά την εισαγωγή όπως Φ.Π.Α., Ε.Φ.Κ., Τέλος Ταξινόμησης, κλπ.

Προκειμένου να υπολογιστούν τα συγκεκριμένα μέτρα, είναι απαραίτητη η εύρεση επιπλέον δύο ψηφίων στον οκταψήφιο κωδικό εμπορεύματος, προκειμένου να καθοριστεί ο λεγόμενος «κωδικός TARIC», όπως περιγράφεται αναλυτικά κατωτέρω.

Α.2. Ολοκληρωμένο Ενωσιακό Δασμολόγιο της Ε.Ε. (TARIC)

Το Ολοκληρωμένο Κοινοτικό Δασμολόγιο (TARIC) της Ε.Ε. έχει ως νομική βάση τον προαναφερόμενο καν. 2658/87 του Συμβουλίου για τη στατιστική και δασμολογική ονοματολογία και το κοινό δασμολόγιο.
Τα βασικά στοιχεία του Δασμολογίου TARIC είναι τα ακόλουθα:
- Ο Κωδικός TARIC αποτελείται από 10 ψηφία - άρα συνιστά περαιτέρω υποδιαίρεση του 8ψήφιου κωδικού Σ.Ο.
- Το TARIC δεν συνιστά νομικό κείμενο της Ε.Ε. όπως το Κοινό Δασμολόγιο, και δεν δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ε.Ε., αλλά περιλαμβάνεται εξ ολοκλήρου στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων TARIC, από όπου και γίνεται η διαχείρισή του.
- Τροποποιείται συχνά από την Ε.Επιτροπή ανάλογα με τις ανάγκες δημιουργίας πρόσθετων κωδικών TARIC για την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων, όπως π.χ. δασμός αντιντάμπινγκ.

Α.3. Εθνικό Υποσύστημα Διαχείρισης Δασμολογίου (TARIC)

Στην Ελλάδα, όλη η πληροφόρηση σχετικά με τους κωδικούς TARIC, καθώς και τους πρόσθετους κωδικούς που ενσωματώνουν εθνικά και ενωσιακά μέτρα, περιλαμβάνεται στο υποσύστημα διαχείρισης δασμολογίου (TARIC) του ICISNET, το οποίο διασυνδέεται με το εθνικό υποσύστημα εισαγωγών-εξαγωγών του Icisnet. Κατά συνέπεια, το εν λόγω υποσύστημα παρέχει σημαντική πληροφόρηση αναφορικά με τις συνολικές επιβαρύνσεις καθώς και τα μέτρα που ισχύουν κατά την εισαγωγή ενός εμπορεύματος στην Ελλάδα από μία συγκεκριμένη τρίτη χώρα.

Από την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε., η Ε.Επιτροπή θα ενσωματώσει στο υποσύστημα TARIC όλα τα σχετικά μέτρα, δασμολογικά και μη, που θα ισχύουν κατά την εισαγωγή εμπορευμάτων από το Η.Β. στην Ε.Ε. ως τρίτη χώρα. Επομένως, οι οικονομικοί φορείς που συναλλάσσονται με το Η.Β. θα μπορούν από την ημερομηνία αυτή να έχουν πρόσβαση σε όλη τη σχετική πληροφόρηση ενόψει της εισαγωγής εμπορευμάτων στην Ελλάδα από το Η.Β.

Πρόσβαση στο εθνικό υποσύστημα TARIC για σκοπούς πληροφόρησης αναφορικά με τον υπολογισμό των δασμοφορολογικών επιβαρύνσεων ενός εμπορεύματος καθώς και με τα εθνικά και ενωσιακά μέτρα που αντιστοιχούν στο συγκεκριμένο εμπόρευμα βάσει της δασμολογικής του κατάταξης, έχει κάθε φορολογούμενος πολίτης στην Ελλάδα, ως εξής:
- Χρησιμοποιείται το όνομα χρήστη και ο κωδικός πρόσβασης τοuTaxisnet,
- Για την είσοδο στην εφαρμογή, χρησιμοποιείται ο σύνδεσμος https://portal.gsis.gr/portal/page/portal/ICISnet - «Ηλεκτρονικές Συναλλαγές».

Ειδικότερα, όσον αφορά την πληροφόρηση που παρέχει το εθνικό υποσύστημα TARIC, επισημαίνουμε συνοπτικά τα εξής:
- Το υποσύστημα TARIC έχει άμεση διασύνδεση (interface) με το υποσύστημα εισαγωγών/εξαγωγών του Icisnet, κατά την ηλεκτρονική υποβολή της τελωνειακής διασάφησης (ΕΔΕ).
- Κάθε 10ψήφιος κωδικός εμπορεύματος συνδέεται με συγκεκριμένους «τύπους μέτρου» εθνικής φορολογίας (3 αλφαβητικοί χαρακτήρες). Κάθε «τύπος μέτρου» συνδέεται με τη σειρά του με έναν ή περισσότερους «εθνικούς πρόσθετους κωδικούς φορολογίας» (4 αριθμητικοί χαρακτήρες), που αντιστοιχούν σε συντελεστές φορολογικής επιβάρυνσης.
- Ο υπολογισμός των συνολικών επιβαρύνσεων στο υποσύστημα TARIC περιλαμβάνει το σύνολο των δασμών Κοινού Δασμολογίου, τυχόν δασμούς αντιντάμπινγκ, το ποσό της εθνικής φορολογίας, καθώς και λοιπές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό.

Α.4 Συμπλήρωση της θέσης 33 του ΕΔΕ εισαγωγής

Η συμπλήρωση του κατάλληλου κωδικού εμπορεύματος κατά την ηλεκτρονική υποβολή της διασάφησης εισαγωγής (ΕΔΕ) για τον τελωνισμό εμπορευμάτων που εισάγονται από το Η.Β., όπως και από οποιαδήποτε τρίτη χώρα, θα γίνεται με τη συμπλήρωση της θέσης 33 «Κωδικός εμπορεύματος», η οποία έχει συνολικά 22 ψηφία που κατανέμονται ως εξής:
- Τα πρώτα οκτώ (8) ψηφία αποτελούν τον κωδικό εμπορεύματος του Κοινού Δασμολογίου, όπως περιγράφεται ανωτέρω. Ειδικότερα, τα πρώτα τέσσερα ψηφία του κωδικού εμπορεύματος ονομάζονται «δασμολογική κλάση», τα επόμενα δύο ψηφία (4+2=6) συνιστούν την εξαψήφια «δασμολογική διάκριση», και τα δύο τελευταία ψηφία (6+2=8) αποτελούν τον οκταψήφιο κωδικό εμπορεύματος, ο οποίος ονομάζεται και «κωδικός Συνδυασμένης Ονοματολογίας - Σ.Ο.
- Τα δύο (2) επόμενα ψηφία μαζί με τα οκτώ προαναφερόμενα ψηφία αποτελούν το λεγόμενο «κωδικό TARIC» και βάσει αυτών εφαρμόζονται λοιπά εθνικά και ενωσιακά μέτρα κατά την εισαγωγή, όπως περιγράφονται ανωτέρω.
- Τα τέσσερα (4) επόμενα ψηφία αποτελούν το λεγόμενο «ενωσιακό πρόσθετο κωδικό» και ενσωματώνουν ενωσιακά μέτρα που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή, όπως δασμοί αντιντάμπινγκ ή απαγορεύσεις - περιορισμοί.
- Οι τελευταίες δύο θέσεις των τεσσάρων (4) ψηφίων έκαστη (σύνολο 8), αποτελούν τους λεγόμενους «εθνικούς πρόσθετους κωδικούς» και ενσωματώνουν εθνικά μέτρα που εφαρμόζονται κατά την εισαγωγή, όπως Φ.Π.Α., Ε.Φ.Κ. και Τέλος Ταξινόμησης οχημάτων.

Σχηματικά η θέση 33 του ΕΔΕ μπορεί να αποδοθεί ως εξής:

Δομή θέσης 33 ΕΔΕ







Α.5. Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες (Δ.Δ.Π.)

Σύμφωνα με σχετική ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες (Δ.Δ.Π.) που έχουν εκδοθεί εκ μέρους των τελωνειακών αρχών του Η.Β., παύουν να ισχύουν από την ημερομηνία αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε. Κατά συνέπεια, κάθε τέτοια Δεσμευτική Δασμολογική Πληροφορία δεν θα δεσμεύει πλέον τις τελωνειακές αρχές της Ε.Ε. έναντι του κατόχου της εάν παρουσιάζεται κατά τον τελωνισμό, έστω και αν δεν έχει παρέλθει η αρχική ημερομηνία λήξης ισχύος της.

Επιπλέον, κατόπιν της αποχώρησης του Η.Β. από την Ε.Ε., οι οικονομικοί φορείς που σκοπεύουν να προχωρήσουν σε εισαγωγές ή εξαγωγές από και προς το Η.Β. μπορούν, εφόσον το επιθυμούν, να διασφαλίσουν εκ των προτέρων την ορθή δασμολογική κατάταξη των εμπορευμάτων τους κατά τον τελωνισμό, υποβάλλοντας αίτηση για έκδοση «Δεσμευτικής Δασμολογικής Πληροφορίας» (Δ.Δ.Π.) στην Υπηρεσία μας (Δ/νση ΔΘΕΚΑ, Τμήμα Α, Κηφισίας 124 και Ιατρίδου 2, 1ος όροφος).

Ειδικότερα, οι Δεσμευτικές Δασμολογικές Πληροφορίες - Δ.Δ.Π. (Binding Tariff Information - BTI) συνιστούν Αποφάσεις της Τελωνειακής Διοίκησης των κρατών μελών της Ε.Ε., και βασίζονται στα άρθρα 33 & 34 καν. 952/2013 (Ενωσιακός Τελωνειακός Κώδικας). Τα βασικά στοιχεία των Δ.Δ.Π. είναι τα ακόλουθα:
- Οι Δ.Δ.Π. ισχύουν για 3 χρόνια σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., εκτός αν ανακληθούν ή ακυρωθούν πριν την παρέλευση της προθεσμίας αυτής.
- Στη χώρα μας, οι Δ.Δ.Π. εκδίδονται από τη Δ/νση ΔΘΕΚΑ - Τμήμα Α και αφορούν τη δασμολογική κατάταξη συγκεκριμένου εμπορεύματος για επικείμενη εισαγωγή ή εξαγωγή.
- Τα έντυπα για την υποβολή αίτησης Δ.Δ.Π. καθώς και για την έκδοση Δ.Δ.Π. είναι κοινά για όλα τα κράτη μέλη και είναι διαθέσιμα σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ε.Ε.

Βασικό πλεονέκτημα της έκδοσης Δ.Δ.Π. είναι η παροχή ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς, καθώς γνωρίζουν εκ των προτέρων σε ποιον κωδικό εμπορεύματος θα υπαχθεί το εμπόρευμά τους, και κατά συνέπεια ποια θα είναι η δασμοφορολογική επιβάρυνση κατά τον τελωνισμό καθώς και αν το εμπόρευμα υπόκειται σε άλλα μέτρα, όπως είναι π.χ. οι δασμοί αντιντάμπινγκ κατά την εισαγωγή, δασμολογικές ποσοστώσεις, αναστολές δασμών, τυχόν απαγορεύσεις και περιορισμοί κατά την εισαγωγή ή εξαγωγή κλπ.


Β. Δασμολογητέα Αξία εμπορευμάτων που εισάγονται από το Η.Β.

Μετά την αποχώρηση του Η.Β. από την Ε.Ε., για τον καθορισμό της βάσης πάνω στην οποία θα επιβληθούν οι δασμολογικές επιβαρύνσεις κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων που εισάγονται στην Ελλάδα από το Η.Β., δηλαδή για τη διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας των εν λόγω εμπορευμάτων, θα έχουν εφαρμογή οι σχετικές διατάξεις του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα (καν. 952/2013) καθώς και των Εφαρμοστικών Διατάξεων αυτού (καν. 2447/2015). Η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων συμπληρώνεται στη θέση 46 του ΕΔΕ εισαγωγής.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 70 του καν. 952/2013, κύρια βάση της δασμολογητέας αξίας εμπορευμάτων είναι η συναλλακτική αξία, δηλαδή η πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα για τα εμπορεύματα τιμή, όταν αυτά πωλούνται προς εξαγωγή με προορισμό το τελωνειακό έδαφος της Ενωσης, ενδεχομένως κατόπιν προσαρμογής που προβλέπεται στα άρθρα 71 και 72.

Η προαναφερόμενη «πράγματι πληρωθείσα ή πληρωτέα τιμή» είναι η συνολική πληρωμή που έγινε ή πρόκειται να γίνει από τον αγοραστή προς τον πωλητή ή από τον αγοραστή προς τρίτο υπέρ του πωλητή για τα εισαγόμενα εμπορεύματα, και περιλαμβάνει όλες τις πληρωμές που έγιναν ή πρόκειται να γίνουν, ως προϋπόθεση για την πώληση των εισαγομένων εμπορευμάτων. Συνήθως αποτελείται από το σύνολο που προκύπτει από την αξία του σχετικού τιμολογίου, τα έξοδα μεταφοράς μέχρι το σημείο εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., και τα έξοδα ασφάλισης του εμπορεύματος εφόσον υφίστανται.

Επιπλέον, στην προαναφερόμενη αξία είναι δυνατόν:
- Να προστίθενται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 71 του καν. 952/2013, όπως είναι τα δικαιώματα αδείας (royalties) που σχετίζονται με το εμπόρευμα και τα έξοδα προμηθειών (με εξαίρεση τις προμήθειες αγοράς) κλπ., ή,
- Να αφαιρούνται ορισμένα στοιχεία που προβλέπονται στο άρθρο 72 του καν. 952/2013, όπως είναι τα έξοδα μεταφοράς μετά από την είσοδο του εμπορεύματος στο τελωνειακό έδαφος της Ε.Ε., έξοδα που πληρώνονται για τόκους, έξοδα αναπαραγωγής κλπ.

Οταν η δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί με βάση τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων που προβλέπεται στο άρθρο 70 του καν. 952/2013, είτε γιατί δεν υπάρχει τιμολόγιο είτε γιατί οι τελωνειακές αρχές δεν μπόρεσαν να κάνουν αποδεκτή τη συναλλακτική αξία, εφαρμόζονται διαδοχικά εναλλακτικές μέθοδοι υπολογισμού της δασμολογητέας αξίας, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 74 παράγραφο 2 στοιχεία α) έως δ) και παράγραφο 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και είναι οι ακόλουθες:
α) η συναλλακτική αξία πανομοιότυπων εμπορευμάτων
β) η συναλλακτική αξία ομοειδών εμπορευμάτων,
γ) η αξία που βασίζεται επί της τιμής μονάδος,
δ) η υπολογιζόμενη αξία, ή
ε) η αξία με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία στο τελωνειακό έδαφος της Ενωσης, με εύλογο τρόπο όπως ορίζει το άρθρο 74 παρ. 3.

Επισημαίνουμε ότι, σύμφωνα με το άρθρο 140 του Εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2447/2015 της Επιτροπής, όταν οι τελωνειακές αρχές έχουν εύλογες αμφιβολίες σχετικά με το αν η δηλωθείσα συναλλακτική αξία αντιπροσωπεύει το συνολικό πληρωθέν ή πληρωτέο ποσό, μπορούν να μην αποδέχονται τη δηλωθείσα συναλλακτική αξία και καλούν τον διασαφιστή/τελωνειακό αντιπρόσωπο να τους παρέχει κάθε επιπλέον πληροφορία υποστηρικτική της δηλούμενης συναλλακτικής αξίας στα πλαίσια της άσκησης του Δικαιώματος της ακρόασης. Εφόσον οι τελωνειακές αρχές δεν ικανοποιηθούν από τις παρεχόμενες πληροφορίες και στοιχεία που θα προσκομισθούν, τότε μπορούν να αποφασίσουν ότι η αξία των εμπορευμάτων δεν μπορεί να προσδιορισθεί σύμφωνα με τη συναλλακτική αξία των εμπορευμάτων και να καθορίσουν τη δασμολογητέα αξία εφαρμόζοντας διαδοχικά τις εναλλακτικές μεθόδους προσδιορισμού της αξίας που προαναφέρθη καν.

Τέλος, εφιστούμε την προσοχή ότι η διαμόρφωση της δασμολογητέας αξίας κατά τον τελωνισμό των εμπορευμάτων από το Η.Β. με σκοπό την επιβολή των κατάλληλων δασμολογικών επιβαρύνσεων, δεν θα πρέπει να συγχέεται με τη διαμόρφωση της φορολογητέας αξίας για την επιβολή μέτρων εθνικής φορολογίας όπως Φ.Π.Α. ή Ε.Φ.Κ., η οποία δεν εμπίπτει στους σκοπούς της παρούσας.

Για την πληρέστερη ενημέρωσή σας, στα Παραρτήματα της παρούσας περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:
- Παράρτημα Α: Χρήσιμοι σύνδεσμοι στο Internet για την αναζήτηση περαιτέρω πληροφόρησης
- Παράρτημα Β: Βασικές εγκύκλιοι και οδηγίες που έχουν εκδοθεί για θέματα που αναφέρονται στην παρούσα
- Παράρτημα Γ: Στοιχεία επικοινωνίας αρμόδιων υπαλλήλων ανά τομέα


Προϊσταμένη Δ/νσης
Π. ΑΔΙΚΗΜΕΝΑΚΗ

Γενικός Διευθυντής
ΚΩΝ. ΜΟΥΡΤΙΔΗΣ

Διοικητής ΑΑΔΕ
Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ