Αδειες διαμονής για άσκηση οικονομικής δραστηριότητας.- Παροχή διευκρινίσεων επί ζητημάτων που ανακύπτουν μετά την τροποποίηση και συμπλήρωση των διατάξεων του ν. 3386/2005.

Υπ. Οικ. Πολ. 1166/23.11.2010

Με αφορμή την υποβολή στην υπηρεσία μας ερωτημάτων, προφορικών και γραπτών, που αφορούν σε θέματα τα οποία έχουν ανακύψει από την τροποποίηση και συμπλήρωση των διατάξεων του ν.3386/2005, προς επίλυση των σχετικών ζητημάτων, θέτουμε υπόψη σας τα ακόλουθα:

1. 'Αδεια διαμονής για ανέξάρτητη οικονομική δραστηριότητα και παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου
Δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας και παροχής υπηρεσιών ή έργου  έχουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών, κάτοχοι των παρακάτω αδειών διαμονής:
- 'Aδεια διαμονής αόριστης διάρκειας (ν. 2910/01) ακόμη και αν αναγράφεται σ' αυτήν ειδικός σκοπός ( π.χ. εξαρτημένη εργασία )
- 'Aδεια διαμονής αόριστης διάρκειας (άρθρο 91 παρ. 2 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής αόριστης διάρκειας (άρθρο 25 παρ.1 περ.β του ν.3013/2002)
- 'Aδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας (άρθρο 39 παρ.1 του ν.3731/2008)
- 'Aδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος (π.δ. 150/2006)
- 'Aδεια διαμονής επί μακρόν διαμένοντος (άρθρο 40 παρ. 7 του ν.3731/2008)
- 'Aδεια διαμονής μέλους οικογένειας πολίτη της Ε.Ε. (χορηγείται βάσει των άρθρων  61, 62 ή  63 του ν. 3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα (χορηγείται βάσει των άρθρων  61, 62 ή 63 του  ν. 3386/2005)
- Δελτίο διαμονής μέλους οικογένειας πολίτη της Ε.Ε. (χορηγείται βάσει των άρθρων 9, 11& 12 ή  17 του π.δ. 106/2007)
- Δελτίο διαμονής μέλους οικογένειας Έλληνα (χορηγείται βάσει των άρθρων  61, 62 ή 63 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής γονέα ανήλικου ημεδαπού (άρθρο 94 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής μέλους οικογένειας επαναπατρισθέντος ή παλινοστήσαντος ή ομογενούς (άρθρο 60 παρ. 5 του ν.3386/2005).

Δήλωση έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων μπορούν επίσης να υποβάλλουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών  που έχουν υποβάλλει αίτηση για ανανέωση αδειών της ενότητας αυτής και κατέχουν βεβαίωση τύπου Α (γαλάζιου χρώματος).
Οι εν λόγω υπήκοοι τρίτων χωρών, μέχρι την έκδοση της άδειας διαμονής τους, έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην εργασία, αντίστοιχο με αυτό που τους παρείχε η προηγούμενη άδεια διαμονής τους.

2. 'Αδεια διαμονής για παραχή ανεξαρτήτων υπηρασιών ή έργου.
Δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για άσκηση δραστηριότητας παροχής υπηρεσιών ή έργου (με έδρα την κατοικία τους) έχουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών, κάτοχοι των παρακάτω αδειών διαμονής:
- 'Aδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.1 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.2 του ν.3386/2005)
- Αυτοτελής άδεια διαμονής (π.δ. 131/2006 ή άρθρ.60 παρ. 6 του ν.3386/2005 όπως ισχύει.)
- 'Aδεια διαμονής άρθρου 91 παρ.11 του ν.3386/2005
- 'Aδεια διαμονής άρθρου 18 παρ. 4 του ν.3536/2007
- 'Aδεια διαμονής άρθρου 91 παρ.6 του ν.3386/2005
- 'Aδεια διαμονής άρθρου 91 παρ. 12 του ν.3386/2005
- 'Aδεια διαμονής για παροχή υπηρεσιών ή έργου (άρθρο 15 παρ. 5 του ν.3386/2005).
Δήλωση έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για παροχή υπηρεσιών ή έργου μπορούν επίσης να υποβάλλουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών  που κατέχουν βεβαίωση  τύπου Α΄ και αφορά σε ανανέωση των αδειών της ενότητας αυτής, που έχουν λήξει.  

3. 'Αδεια διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα
Δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας έχουν οι υπήκοοι τρίτων χωρών, κάτοχοι των παρακάτω αδειών διαμονής:
- 'Aδεια διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα (άρθρο 25 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής για ανάπτυξη επενδυτικής δραστηριότητας (άρθρο 27 του ν.3386/2005)
- 'Aδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους (άρθρο 44 παρ.1 και 2 του ν.3386/2005) μόνο όταν στην άδεια διαμονής αναγράφεται ρητά η δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας.
- 'Aδεια διαμονής που χορηγείται βάσει των διατάξεων της παρ. 12 του άρθρου 91 του ν.3386/2005 μόνο όταν στην άδεια διαμονής αναγράφεται ρητά η δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας.
- Αυτοτελής άδεια διαμονής ( π.δ.131/2006 ή παρ.6 άρθρ.60 του ν.3386/2005 όπως ισχύει) μόνο όταν στην άδεια διαμονής αναγράφεται ρητά η δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας.
Οι υπήκοοι τρίτων χωρών αυτής της ενότητας, που κατέχουν βεβαίωση υποβολής αίτησης για χορήγηση αρχικής άδειας διαμονής τύπου Α΄, δεν έχουν τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας ή επενδυτικής δραστηριότητας.
Κατ' εξαίρεση, η συγκεκριμένη δυνατότητα παρέχεται στους υπηκόους τρίτων χωρών που κατέχουν βεβαίωση τύπου Α', μόνον όταν οι ενδιαφερόμενοι έχουν εισέλθει στη χώρα με ειδική θεώρηση εισόδου (VISA) για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας.
Ομοίως, η παραπάνω δυνατότητα παρέχεται και στους υπηκόους τρίτων χωρών που κατέχουν βεβαίωση υποβολής αίτησης ανανέωσης άδειας διαμονής τύπου Α', μόνον όταν η αίτηση αφορά σε ανανέωση του ίδιου τύπου άδειας διαμονής.
Εν προκειμένω, ο υπήκοος τρίτης χώρας θα επιδεικνύει και την προηγούμενη άδεια διαμονής για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής ή επενδυτικής δραστηριότητας, που έχει λήξει.
Τέλος άδεια διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα απαιτείται και για τη συμμετοχή υπηκόων τρίτων χωρών, που διαμένουν μόνιμα στη χώρα, ως ομορρύθμων μελών σε προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε - Ε.Ε), για τον ορισμό τους ως διαχειριστών Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε) ή ως νομίμων εκπροσώπων ή αντιπροσώπων.

4. 'Aδειες διαμονής που παρέχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας μόνο εφόσον εκδοθεί απόφαση έγκρισης
Οι άδειες διαμονής για οικογενειακή επανένωση (π.δ.131/2006)
Η έγκριση εργασίας εκδίδεται άπαξ και είναι αόριστης διάρκειας. Σε περίπτωση μη ανανέωσης της άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση η απόφαση έγκρισης πρόσβασης στην εργασία παύει αυτοδικαίως να ισχύει.
Στην απόφαση έγκρισης αναγράφεται η δυνατότητα πρόσβασης στη παροχή υπηρεσιών ή έργου ή στην ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα.
Οι υπήκοοι τρίτων χωρών που κατέχουν άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση και απόφαση έγκρισης πρόσβασης στην ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα, αόριστης διάρκειας και κατέχουν βεβαίωση υποβολής αίτησης ανανέωσης της άδειας διαμονής για οικογενειακή επανένωση τύπου Α΄, έχουν τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων, για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας ή παροχής υπηρεσιών ή έργου.

5. 'Αδειες διαμονής που παρέχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας μόνο για το συγκεκριμένο σκοπό που αναγράφεται στην άδεια διαμονής τους
Οι υπήκοοι τρίτων χωρών κάτοχοι άδειας διαμονής που ο τύπος της περιλαμβάνεται στην κατηγορία «'Aδεια διαμονής για εργασία», όπως π.χ. οι πνευματικοί δημιουργοί (άρθρο 22 ν. 3386/05), έχουν τη δυνατότητα υποβολής έναρξης /μεταβολής εργασιών και θεώρησης βιβλίων και στοιχείων, μόνο  για το συγκεκριμένο σκοπό που αναγράφεται στην άδεια διαμονής τους.

6. Ειδικές βεβαιώσεις νόμιμης διαμονής και δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας
Οι ειδικές βεβαιώσεις νόμιμης διαμονής που χορηγούνται στους υπηκόους τρίτων χωρών, στις περιπτώσεις που δεν έχει ανανεωθεί ή έχει ανακληθεί η άδεια διαμονής τους, παρέχουν στον κάτοχό τους δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας, αντίστοιχο με την κατηγορία που αφορούσε η άδεια διαμονής η οποία έχει ανακληθεί ή δεν έχει ανανεωθεί.
Κατά συνέπεια, οι κάτοχοι των εν λόγω βεβαιώσεων, έχουν τη δυνατότητα να ασκούν τη δραστηριότητα που αναγράφεται επί της ειδικής βεβαίωσης νόμιμης διαμονής.
Εφόσον οι ενδιαφερόμενοι έχουν δικαίωμα στην παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου ή σε ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα, έχουν και τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων.

7. 'Aδεια διαμονής του άρθρ. 17 του ν. 3386/2005 όπως ισχύει.
Οι υπήκοοι τρίτων χωρών, των υποκαταστημάτων αλλοδαπών εταιρειών, των εταιρειών που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν. 3427/2005 (ΦΕΚ 312Α), κ.λ.π, για τη συμμετοχή τους ως νομίμων εκπροσώπων στις παραπάνω εταιρείες, θα προσκομίζουν στη Δ.Ο.Υ κατά την υποβολή δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης βιβλίων και στοιχείων των εν λόγω εταιρειών και άδεια διαμονής του άρθρ. 17 του ν.3386/2005, όπως ισχύει. 

Εκτός των ανωτέρω, διευκρινίζουμε για τις παρακάτω περιπτώσεις, τα ακόλουθα:

8. Ομογενείς κάτοχοι βεβαίωσης της παρ. 6 άρθρ. 76 ν. 2910/2001
Δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων, για άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας ή παροχής υπηρεσιών ή έργου, έχουν και οι ομογενείς που αιτούνται την κτήση της Ελληνικής Ιθαγένειας ή το Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας και είναι κάτοχοι  βεβαίωσης εξάμηνης διάρκειας (παρ. 6 άρθρ. 76 του ν. 2910/2001), η οποία επέχει θέση άδειας παραμονής και εργασίας.

9. Αλλοδαπoί κάτοχοι «Δελτίου Αιτήσαντος 'Aσυλο Αλλοδαπού»
Οι αλλοδαποί κάτοχοι του «Δελτίου Αιτήσαντος 'Ασυλο Αλλοδαπού», έχουν τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για το είδος εργασίας που αναγράφεται στην άδεια εργασίας που κατέχουν (άρθρ.4 Π.Δ. 189/1998).

10. Αλλοδαποί που έχουν αναγνωρισθεί ως Πολιτικοί Πρόσφυγες.
Οι αλλοδαποί που έχουν αναγνωρισθεί ως πολιτικοί πρόσφυγες και είναι κάτοχοι Ταυτότητας Πολιτικού Φυγάδα και 'Αδειας Παραμονής Αλλοδαπού, έχουν τη δυνατότητα υποβολής δήλωσης έναρξης/μεταβολής εργασιών και θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων για α) ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα ή β) για παροχή υπηρεσιών ή έργου, εφόσον κατέχουν και την αντίστοιχη άδεια εργασίας (άρθρ.1 και 2 του Π.Δ. 189/1998).