Τα θέματα χαρτοσήμανσης των συναλλαγών θεωρούνται ιδιαίτερα πολύπλοκα, όχι τόσο λόγω της φύσεως του αντικειμένου - η φορολογία εισοδήματος αποτελεί δυσκολότερο κεφάλαιο -, αλλά, κυρίως, γιατί δε χρησιμοποιούνται συχνά, με αποτέλεσμα το υπουργείο Οικονομικών και οι επιχειρήσεις να δυσκολεύονται αρκετά κατά την εφαρμογή της συγκεκριμένης φορολογικής νομοθεσίας.

Κατά διαστήματα ανακοινώνονται οι προθέσεις του εν λόγω υπουργείου για κατάργηση της νομοθεσίας του χαρτοσήμου και αντικατάστασή της από άλλη για τη φορολόγηση των συναλλαγών, αλλά, δυστυχώς, μέχρι σήμερα οι αρμόδιοι δεν έχουν προχωρήσει στην υλοποίηση των προθέσεών τους αυτών. Ίσως και ο νομοθετικός καταιγισμός των τελευταίων οχτώ ετών να ανέστειλε τη νομοθέτηση ενός σύγχρονου φορολογικού συστήματος στον τομέα αυτό.

Και εδώ, βέβαια, γεννάται το ερώτημα: Ενδείκνυται σήμερα η φορολόγηση όλων των συναλλαγών σε ένα σύγχρονο κράτος, που θα πρέπει το φορολογικό σύστημα να αποσκοπεί στην δημιουργία ενός αναπτυξιακού και επενδυτικού κλίματος, μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον άκρως ανταγωνιστικό και σε συνθήκες ολοένα και περισσότερο επιταχυνόμενης τεχνολογικής εξέλιξης και, κατά συνέπεια, οικονομικής και πολιτισμικής παγκοσμιοποίησης; Δηλαδή, θα πρέπει να επιβαρύνεται με φόρους, ακόμα και η προσωρινή χρηματική διευκόλυνση της επιχείρησης από τον επιχειρηματία - που αποτυπώνεται σε δοσοληπτικούς λογαριασμούς -, όταν σε αρκετά κράτη με ραγδαία οικονομική ανάπτυξη, όπως π.χ. η Κύπρος, έχουν καταργηθεί όλοι οι φόροι επί των ακινήτων;

Κατανοούμε τη δύσκολη οικονομική θέση της χώρας μας, αλλά πιστεύουμε, ότι ο τρόπος και το βάρος της φορολογίας που υφίστανται οι επιχειρήσεις και οι πολίτες καθιστούν ακόμα δυσκολότερη την κατάσταση αυτή. Και για να γίνουμε σαφέστεροι στο συγκεκριμένο θέμα του χαρτοσήμου, θεωρούμε, ότι η φορολόγηση αρκετών συναλλαγών και συμβάσεων θα πρέπει να καταργηθεί τελείως.

Μέχρι τότε, όμως, ας εξετάσουμε ένα θέμα που παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον, αφού αφορά σε περιπτώσεις που δεν συναντώνται συχνά, όπως είναι η χαρτοσήμανση ή μη ενός εμβάσματος από λογαριασμό ελληνικής μητρικής εταιρίας στο εξωτερικό προς θυγατρική της εταιρία που εδρεύει στο εξωτερικό.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Εγκύκλιο 11/Κ.1828/19/6.2.1970, «έγγραφα υποκείμενα σε τέλη χαρτοσήμου, νοούνται τα εκδιδόμενα ή συντασσόμενα στην Ελλάδα ιδιωτικά ή δημόσια έγγραφα, μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων, με τα οποία συνάπτεται, τροποποιείται, συμπληρώνεται, καταργείται ή εξοφλείται σύμβαση ή σχέση οποιουδήποτε αντικειμένου και περιεχομένου... . Σαν έγγραφο που αποδεικνύει τη σύμβαση, πράξη κ.λπ. λογίζεται και κάθε σχετική εγγραφή στα βιβλία των επιτηδευματιών, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 12 του Ν.Δ. 3717/1957».

Επίσης, στην απόφαση ΣτΕ 3639/2013, αναφέρεται ότι «... σύμβαση δανείου συναφθείσα με ιδιωτικό έγγραφο στην αλλοδαπή, εφ’ όσον περιέχει υποχρεώσεις εκτελεστέες στην Ελλάδα, υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου ...».

Καταρχάς, αν για την χρηματική αυτή μεταφορά δεν υπογραφεί κάποια Σύμβαση, η συναλλαγή θα αποδεικνύεται μόνο από την καταχώρησή της στα Βιβλία των εταιριών.

Επιπρόσθετα, εφόσον, ο λογαριασμός της ελληνικής μητρικής εταιρίας, από τον οποίο θα γίνει η μεταφορά των χρημάτων, βρίσκεται στο εξωτερικό και τα χρήματα θα κατατεθούν απευθείας σε λογαριασμό του εξωτερικού, που ανήκει σε θυγατρική της, με έδρα στο εξωτερικό, δεν προκύπτει πράξη εκτελεστή στο εσωτερικό της χώρας.

Κατά συνέπεια, εφόσον τα πραγματικά γεγονότα συνηγορούν στο ότι η συναλλαγή θα λάβει μέρος εξολοκλήρου εκτός συνόρων, μόνη η λογιστική απεικόνισή της στα Βιβλία της μητρικής στην Ελλάδα, δεν πληροί τις προϋποθέσεις χαρτοσήμανσής της.

______________________________
(*) Partner της Εταιρείας Οικονομικών Συμβούλων και Ελεγκτών «Γραφείο Ψαριανού ΑΕ»