Της κ. ΤΑΤΙΑΝΑΣ ΨΑΡΙΑΝΟΥ
Partner της Εταιρείας Οικονομικών Συμβούλων και Ελεγκτών «Γραφείο Ψαριανού ΑΕ».


Κατά την περίοδο 2012 - 2015, βάσει επίσημων στοιχείων των Υπουργείων Οικονομικών και Δικαιοσύνης, 1940 επιχειρήσεις εντάχθηκαν σε καθεστώς προπτωχευτικής διαδικασίας, του άρθρου 99 του Πτωχευτικού Κώδικα (Ν. 3588/2007). Δυστυχώς ο αριθμός αυτός συνεχίζει ως σήμερα να αυξάνεται, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην αγορά.

Ουσιαστικά πρόκειται για μια διαδικασία εξυγίανσης των επιχειρήσεων που απαιτεί απόφαση Δικαστηρίου και αφορά κυρίως νομικά πρόσωπα που αντιμετωπίζουν «... παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεών τους...» (παρ. 1 αρθρ. 99, Ν. 3588/07). Σκοπός της εν λόγω διαδικασίας είναι η «... διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση της επιχείρησης με τη συμφωνία που προβλέπεται στο παρόν κεφάλαιο, χωρίς να παραβλάπτεται η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών ...».

Μια συνήθης πρακτική που ακολουθείται όταν μια εταιρεία υπαχθεί στο άρθρο 99, είναι η «μείωση των απαιτήσεων έναντι του οφειλέτη» (περ. δ, παρ. 1, άρθρο 106ε, Ν. 3588/07). Ουσιαστικά, οι πιστωτές της εταιρείας συμφωνούν να μειώσουν κατά ένα ποσοστό την απαίτησή τους, ώστε να βοηθήσουν στην εξυγίανσή της.

Γεννάται όμως το ερώτημα, πως αντιμετωπίζεται φορολογικά αυτή η απώλεια εσόδων των πιστωτών.

Βάσει της παρ. 1 του άρθρου 26, του Ν. 4172/13, ορίζεται ότι «Τα ποσά των προβλέψεων για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων και οι διαγραφές αυτών, με την επιφύλαξη των οριζομένων στις παραγράφους 5 έως 7 του ίδιου άρθρου, εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς ...» ανάλογα με το ύψος τους και το χρόνο υπερημερίας τους.

Στην παρ. 4, της ίδιας διάταξης αναφέρεται ότι «Απαίτηση δύναται να διαγραφεί για φορολογικούς σκοπούς μόνον εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: α) έχει προηγουμένως εγγραφεί ποσό που αντιστοιχεί στην οφειλή ως έσοδο, β) έχει προηγουμένως διαγραφεί από τα βιβλία του φορολογούμενου και γ) έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόμο ενέργειες για την είσπραξη της απαίτησης».

Με την περ. δ, της παρ. 5, της ΠΟΛ. 1056/15, διευκρινίζεται ότι «... όσον αφορά στην τρίτη προϋπόθεση με την οποία απαιτείται να έχουν αναληφθεί όλες οι κατά νόμο ενέργειες για την είσπραξη της απαίτησης, ... πρέπει να αποδεικνύεται ότι η σχετική απαίτηση είναι ανεπίδεκτη είσπραξης, δηλαδή ότι ο οφειλέτης είναι πράγματι αφερέγγυος. Η αφερεγγυότητά του μπορεί να αποδεικνύεται ενδεικτικά από τα ακόλουθα: ... δ) τη συμφωνία εξυγίανσης που επικυρώνεται από το πτωχευτικό δικαστήριο σύμφωνα με το έκτο Κεφάλαιο του Πτωχευτικού Κώδικα, με την οποία προβλέπεται, μεταξύ άλλων, και η μείωση των απαιτήσεων των πιστωτών έναντι της επιχείρησης (προπτωχευτική διαδικασία) ...».

Συνεπώς, στην περίπτωση που υφίσταται απόφαση Δικαστηρίου, βάσει της οποίας μέρος απαίτησης από εταιρεία που έχει υπαχθεί στο άρθρο 99 του

Πτωχευτικού Κώδικα, δεν θα εισπραχθεί, για το ποσό αυτό μπορεί να σχηματιστεί, από τον πιστωτή, πρόβλεψη επισφαλούς απαίτησης και εφόσον πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις του άρθρου 26, του Ν. 4172/13, να διαγραφεί οριστικά για φορολογικούς σκοπούς.